Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí của Bộ Tài chính đề xuất phạt tới 50 triệu đồng đối với trường hợp tổ chức tự ý thu khi chưa được cấp phép. Đồng thời buộc hoàn trả toàn bộ số tiền đã thu cho người nộp hoặc nộp lại ngân sách nhà nước nếu không xác định được đối tượng hoàn trả…
Một trong những điểm đáng chú ý tại Dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phí và lệ phí là Bộ Tài chính đề xuất bổ sung thêm quy định xử phạt đối với hành vi tổ chức thu phí, lệ phí khi chưa có chức năng, chưa đủ điều kiện hoặc chưa được cơ quan có thẩm quyền quy định là tổ chức thu.
Theo đó, Điều 6 Dự thảo Nghị định này nêu rõ, tổ chức vi phạm lần đầu sẽ bị cảnh cáo nếu thực hiện thu phí, lệ phí khi chưa được phép. Tuy nhiên, từ lần vi phạm thứ hai trở đi, mức xử phạt tiền được áp dụng theo giá trị số tiền thu trái quy định dựa trên 5 mức độ như sau:
Thứ nhất, phạt từ 500.000 đồng đến dưới 1 triệu đồng nếu số tiền thu được có giá trị dưới 10 triệu đồng.
Thứ hai, nếu số tiền thu được có giá trị từ 10 đến dưới 30 triệu đồng thì phạt từ 1 đến dưới 3 triệu đồng
Thứ ba, đối với hành vi thu trái quy định có giá trị từ 30 đến dưới 50 triệu đồng trái quy định thì khung hình phạt nằm trong ngưỡng từ 3 đến dưới 5 triệu đồng.
Thứ tư, phạt từ 5 đến dưới 10 triệu đồng trong trường hợp ghi nhận số tiền thu được có giá trị từ 50 đến dưới 100 triệu đồng
Thứ năm, đối với số tiền thu trái quy định có giá trị từ 100 đến dưới 300 triệu đồng thì chịu mức phạt từ 10 đến dưới 30 triệu đồng.
Thứ sáu, mức hình phạt cao nhất là xử phạt từ 30 đến 50 triệu đồng đối với hành vi thu trái phép từ 300 triệu đồng trở lên.
Ngoài hình thức phạt tiền, tổ chức vi phạm còn buộc phải hoàn trả toàn bộ số tiền phí, lệ phí đã thu trái quy định cho người nộp. Trong trường hợp không xác định được người nộp, số tiền này sẽ phải nộp vào ngân sách nhà nước, Dự thảo Nghị định nhấn mạnh.
Quy định mới được xây dựng trên cơ sở Điều 7 và điểm b khoản 1 Điều 16 của Luật Phí và lệ phí. Theo đó, chỉ cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập hoặc tổ chức được cơ quan có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được thu phí, lệ phí. Mọi hành vi tự ý thu phí khi chưa được quy định là hành vi trái pháp luật.
(Bộ Tài chính)
Bộ Tài chính cho biết mức xử phạt trong dự thảo Nghị định cũng được thiết kế tương tự các hành vi vi phạm về quản lý, sử dụng tiền phí, lệ phí đã được quy định tại Điều 27 Nghị định 109/2013/NĐ-CP về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn. Điều này giúp bảo đảm tính thống nhất, đồng thời tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho các cơ quan chức năng trong quá trình thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm
Theo Bộ Tài chính, việc bổ sung quy định xử phạt này được đánh giá là cần thiết nhằm khắc phục khoảng trống pháp lý trước đây. Nghị định 109/2013/NĐ-CP hiện hành chưa đề cập hành vi thu phí, lệ phí khi chưa được quy định là tổ chức thu, dẫn đến tình trạng thiếu đồng bộ với Luật Phí và lệ phí.
Do đó, quy định mới tại Điều 6 dự thảo Nghị định sẽ góp phần ngăn chặn tình trạng tự ý thu phí, tăng tính răn đe và bảo đảm thực hiện nghiêm quy định pháp luật.
Ngoài ra, việc hoàn thiện khung xử phạt không chỉ nhằm bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật mà còn tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực phí và lệ phí. Đồng thời, quy định mới giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người nộp phí, tránh tình trạng lạm thu, thu sai đối tượng, góp phần củng cố niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào sự minh bạch trong quản lý tài chính công.
Song song, Dự thảo được kỳ vọng sẽ giúp nâng cao tính tuân thủ pháp luật của các tổ chức, cá nhân tham gia thu phí, lệ phí cũng như tạo hành lang pháp lý chặt chẽ hơn, ngăn ngừa các hành vi thu trái quy định và bảo vệ lợi ích của người dân.
-Phương Linh
