Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không theo mô hình “trung tâm kép”, hướng tới vận hành theo chuẩn quốc tế 5 sao, phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027...
Chiều 6/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.
Trình bày tờ trình tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình là bước đi chiến lược, góp phần tái cấu trúc hệ thống hàng không của Vùng Thủ đô theo mô hình “trung tâm kép”, tương tự các đô thị lớn như London (Vương quốc Anh) hay Tokyo (Nhật Bản). Cảng Gia Bình sẽ giữ vai trò bổ trợ chiến lược cho Nội Bài, phát huy lợi thế về không gian, kết nối và hạ tầng, tạo động lực cho phát triển công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ.
Dự án được định hướng đầu tư theo chuẩn mực quốc tế, trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững, đạt tiêu chuẩn dịch vụ 5 sao, thuộc nhóm 10 sân bay hàng đầu thế giới theo đánh giá của Skytrax, đồng thời hướng tới nhóm sân bay có trải nghiệm hành khách xuất sắc (AQS) do Hội đồng Sân bay Quốc tế (ACI) công nhận.
Về quy mô, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình đáp ứng 30 triệu hành khách và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm giai đoạn đến năm 2030; đạt 50 triệu hành khách và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm đến năm 2050. Dự án được kết nối đồng bộ với mạng lưới giao thông cấp quốc gia, đường sắt đô thị, đường sắt quốc gia và cao tốc liên vùng.
Tổng vốn đầu tư hơn 196.300 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 hơn 141.200 tỷ đồng, giai đoạn 2 khoảng 55.100 tỷ đồng. Toàn bộ vốn là nguồn xã hội hóa, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp. Thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm, từ 2025 đến 2095.
Đáng chú ý, trong phạm vi giải phóng mặt bằng có khoảng 25 di tích lịch sử - văn hóa cần di dời. Do pháp luật hiện hành chưa quy định cụ thể việc di dời công trình là di tích, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép UBND tỉnh Bắc Ninh được thực hiện di dời trong quá trình triển khai dự án, trên cơ sở phương án do tỉnh phê duyệt, bảo đảm bảo tồn tối đa và phát huy giá trị các di tích.
Thẩm tra dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết Thường trực Ủy ban thống nhất với sự cần thiết đầu tư, song đề nghị làm rõ dự báo nhu cầu vận tải, tính khả thi của mô hình “đa trung tâm hàng không Vùng Thủ đô” và khả năng đáp ứng tiến độ phục vụ Hội nghị APEC 2027.
Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra đề nghị đánh giá kỹ khả năng thu xếp nguồn vốn vay khoảng 167.000 tỷ đồng, tính toán chi phí lãi vay trong trường hợp chậm tiến độ giải phóng mặt bằng, đồng thời quy định rõ cơ chế di dời và phục hồi giá trị 25 di tích lịch sử – văn hóa, bảo đảm tuân thủ Luật Di sản văn hóa và Luật Đất đai.
Tại phiên thảo luận, các đại biểu Quốc hội tập trung góp ý về tiến độ, phương án bồi thường, tác động của mưa lũ và phương án thiết kế hệ thống thoát nước. Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết tiến độ dự án đang được triển khai khẩn trương, và nếu Nghị quyết về chủ trương đầu tư được Quốc hội thông qua đúng kế hoạch, dự án có thể hoàn thành đúng thời hạn phục vụ APEC 2027.
Liên quan đến vấn đề ngập úng, Bộ Xây dựng sẽ chỉ đạo thiết kế hệ thống điều hòa và thoát nước phù hợp, bảo đảm an toàn và bền vững trong điều kiện khí hậu cực đoan. Bộ trưởng cũng cho biết, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được xây dựng theo tiêu chuẩn 4F – cấp cao nhất của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), có khả năng vận hành hai đường cất và hạ cánh đồng thời, khắc phục triệt để tình trạng chậm chuyến và nâng cao hiệu quả khai thác.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với các cơ chế, chính sách đặc thù, ưu đãi, hỗ trợ đầu tư, đồng thời đề nghị các cơ quan liên quan rà soát kỹ nội dung dự thảo Nghị quyết, bảo đảm tuân thủ đúng thẩm quyền của Quốc hội và chất lượng hồ sơ dự án trước khi trình xem xét tại kỳ họp thứ 10.
-Tuấn Khang
