Việc CATL triển khai robot hình người trực tiếp trên dây chuyền sản xuất pin xe điện không chỉ là một bước tiến công nghệ đơn lẻ, mà còn phản ánh làn sóng tự động hóa và “AI hiện thân” đang tăng tốc trong ngành công nghiệp chế tạo Trung Quốc, đặc biệt là chuỗi cung ứng xe điện toàn cầu.
Contemporary Amperex Technology (CATL) - nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới - mới đây đã bắt đầu triển khai robot hình người ở quy mô lớn tại nhà máy Zhongzhou, đặt tại thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam.
Theo CATL, đây là lần đầu tiên trên thế giới robot hình người được đưa vào vận hành đại trà trong môi trường sản xuất pin EV với các nhiệm vụ phức tạp, yêu cầu độ chính xác và an toàn cao.
ROBOT HÌNH NGƯỜI THAY THẾ CÔNG ĐOẠN NGUY HIỂM
Theo South China Morning Post, CATL đang sử dụng robot Xiaomo do start-up Spirit AI phát triển để thực hiện công đoạn cắm các đầu nối pin điện áp cao trên dây chuyền lắp ráp. Đây vốn là khâu sản xuất đòi hỏi thao tác chính xác, tiềm ẩn rủi ro mất an toàn lao động và trong nhiều năm qua vẫn phụ thuộc chủ yếu vào con người.
Các robot Xiaomo được cung cấp năng lượng trực tiếp từ pin CATL và tích hợp mô hình trí tuệ nhân tạo Vision-Language-Action (Thị giác - Ngôn ngữ - Hành động). Nhờ đó, robot có khả năng nhận diện sự thay đổi của môi trường sản xuất - như vị trí đầu nối thay đổi - và điều chỉnh lực cầm, hướng thao tác theo thời gian thực, thay vì vận hành cứng nhắc như các robot công nghiệp truyền thống.
Theo CATL, tỷ lệ thành công của robot Xiaomo trong công đoạn cắm đầu nối đạt tới 99%. Đáng chú ý hơn, khối lượng công việc hằng ngày của mỗi robot cao gấp khoảng ba lần so với một công nhân, do có thể vận hành liên tục 24/7 mà không cần nghỉ giữa ca.
“AI HIỆN THÂN” BƯỚC VÀO NHÀ MÁY
CATL cho biết việc triển khai robot hình người là một phần trong chiến lược nâng cao mức độ tự động hóa và trí tuệ hóa toàn diện tại các nhà máy. Trọng tâm của chiến lược này là thúc đẩy ứng dụng “AI hiện thân” (embodied AI) - tức các hệ thống trí tuệ nhân tạo được tích hợp trực tiếp vào các thực thể vật lý như robot, máy móc tự hành hoặc thiết bị sản xuất thông minh.
Giới phân tích nhận định, trong bối cảnh chi phí lao động tăng, yêu cầu an toàn ngày càng nghiêm ngặt và áp lực tối ưu hiệu suất sản xuất, việc robot hình người xuất hiện trực tiếp trên dây chuyền nhà máy sẽ không còn là thử nghiệm, mà đang dần trở thành xu hướng chủ đạo tại các tập đoàn công nghiệp lớn của Trung Quốc.
NHÀ MÁY Ô TÔ - “MẢNH ĐẤT LÝ TƯỞNG” CỦA ROBOT HÌNH NGƯỜI
Sáng kiến của CATL cũng phản ánh xu hướng rộng hơn trong ngành ô tô và xe điện Trung Quốc, khi nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư vào lĩnh vực robot hình người nhằm củng cố lợi thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cuối tháng 11 vừa qua, hãng ô tô nhà nước Changan Automobile công bố thương vụ mua lại 50% cổ phần của Công ty Công nghệ Robot Thông minh Changan Tianshu với giá 225 triệu nhân dân tệ (tương đương 31,8 triệu USD). Changan cho biết sẽ ra mắt các nguyên mẫu robot hình người từ năm 2026, đồng thời dự kiến tung ra robot đầu tiên tích hợp trên xe ngay trong quý tới.
Trong khi đó, nhà sản xuất xe điện Xpeng có trụ sở tại Quảng Châu tháng trước đã giới thiệu robot hình người thế hệ mới mang tên Iron. Dự án này thậm chí còn nhận được sự chú ý từ CEO Tesla Elon Musk. Xpeng đặt mục tiêu bán ra 1 triệu robot Iron vào năm 2030, cho thấy tham vọng thương mại hóa ở quy mô rất lớn.
Thực tế triển khai cho thấy các nhà máy ô tô và linh kiện xe điện đang trở thành môi trường lý tưởng để robot hình người phát huy năng lực. Tháng 3 năm nay, UBTech Robotics (Thâm Quyến) đã hoàn tất thử nghiệm triển khai hàng chục robot Walker S1 tại nhà máy xe điện của Zeekr ở Ninh Ba, tỉnh Chiết Giang.
Trước đó, vào tháng 8, công ty AgiBot có trụ sở tại Thượng Hải cũng đã ký thỏa thuận triển khai gần 100 robot sản xuất hai tay dạng bánh xe A2-W tại các nhà máy của Fulin Precision - một nhà sản xuất linh kiện ô tô lớn.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, với sự kết hợp giữa AI, robot hình người và hệ sinh thái sản xuất quy mô lớn, Trung Quốc đang tiến nhanh từ giai đoạn “tự động hóa truyền thống” sang giai đoạn “sản xuất thông minh thế hệ mới”.
Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, đặc biệt ở lĩnh vực xe điện, đây có thể là lợi thế mang tính cấu trúc của ngành công nghiệp Trung Quốc trong thập kỷ tới.
South China Morning Post-Trọng Hoàng
