Bức tranh doanh nghiệp Việt Nam trong 11 tháng đầu năm 2025 đang thể hiện những mảng màu đối lập rõ rệt. Trong khi số lượng doanh nghiệp gia nhập thị trường và dòng vốn bổ sung tăng trưởng kỷ lục, tỷ lệ doanh nghiệp giải thể lại tăng tới 60%, cảnh báo về sức khỏe và khả năng chống chịu của khu vực tư nhân trước áp lực cạnh tranh...
Số liệu từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho thấy cả nước có gần 275,6 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng 26,1% so với cùng kỳ. Bình quân mỗi tháng, nền kinh tế đón nhận hơn 25 nghìn doanh nghiệp mới và quay trở lại hoạt động.
Điểm sáng lớn nhất không nằm ở số lượng doanh nghiệp thành lập mới mà ở dòng vốn cam kết đổ vào nền kinh tế. Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 11 tháng đạt 5,6 triệu tỷ đồng, tăng 2 lần so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, số vốn tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động đạt gần 3,9 triệu tỷ đồng, cho thấy niềm tin kinh doanh vững chắc hơn so với trước.
Về cơ cấu ngành, khu vực dịch vụ dẫn đầu đà phục hồi với mức tăng 22,3% về số doanh nghiệp mới. Ngành công nghiệp chế biến chế tạo cũng ghi nhận mức tăng ấn tượng 32,9% về số lượng doanh nghiệp mới tham gia.
Tuy nhiên, tình hình doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cũng cho thấy nhiều vấn đề đáng quan tâm. Tổng số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 205,4 nghìn doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh là 110,1 nghìn, doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể tăng 11,7%, và doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể là 30,8 nghìn, tăng 60,1%.
Ngành xây dựng là ngành duy nhất có số lượng doanh nghiệp thành lập mới sụt giảm, trong khi số lượng giải thể lại tăng vọt tới 77%. Ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống cũng chứng kiến số lượng giải thể tăng tới 81%, cho thấy sự cạnh tranh khốc liệt và sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng. Ngành bán buôn, bán lẻ có số lượng giải thể tăng 44,3%, phản ánh sự dịch chuyển mạnh mẽ sang thương mại điện tử.
Do vậy, để thúc đẩy khu vực tư nhân phát triển bền vững, chính sách hỗ trợ cần chuyển từ “diện rộng” sang “chiều sâu”. Cần tập trung vào những giải pháp chiến lược như cấp cứu cho ngành xây dựng và bất động sản, hỗ trợ sức đề kháng tài chính cho các doanh nghiệp, chấp nhận sự đào thải của các doanh nghiệp yếu kém nhưng cần lưới an sinh để hỗ trợ doanh nghiệp sau giải thể.
Gia tăng nội lực và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua các chính sách hỗ trợ tiếp cận các nguồn lực đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đất đai, mặt bằng sản xuất, nguồn vốn, thị trường, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, quản trị kinh doanh.
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hiện đại hóa quản trị công, quản trị dựa trên dữ liệu. Phát triển chuỗi liên kết ngành có giá trị cao, đặc biệt trong công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo, công nghệ thông tin, công nghiệp sáng tạo. Điều chỉnh chính sách ưu đãi đầu tư có điều kiện ràng buộc chuyển giao công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa về đào tạo, thử nghiệm, chia sẻ công nghệ ngay từ giai đoạn phê duyệt dự án.
Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 50-2025 phát hành ngày 13/12/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Link: https://premium.vneconomy.vn/dat-mua/an-pham/tap-chi-kinh-te-viet-nam-so-50-2025.html
-Vy Vy
