Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các dự án nghị quyết sửa đổi, bổ sung cơ chế đặc thù cho TP.Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, trong đó tập trung vào đề xuất thành lập Khu thương mại tự do, hoàn thiện khung pháp lý và phân cấp mạnh mẽ cho các địa phương.
Chiều tối 24/11, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 51, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
Theo Tờ trình của Chính phủ, dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh bổ sung nội dung về thành lập Khu thương mại tự do và loại bỏ quy định về thành phố Thủ Đức do triển khai chính quyền địa phương hai cấp, thành phố Thủ Đức đã kết thúc hoạt động từ ngày 1/7/2025.
Về nội dung trọng tâm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết khuôn khổ pháp lý đối với Khu thương mại tự do Thành phố Hồ Chí Minh gồm bảy nhóm chính sách: phân cấp UBND Thành phố quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới; HĐND Thành phố quyết định trình tự thủ tục; giao Ban Quản lý các Khu chế xuất và Khu công nghiệp thực hiện chức năng quản lý nhà nước trực tiếp; quy định thẩm quyền quản lý của cơ quan hải quan; cho phép giao, cho thuê đất không qua đấu giá đối với các dự án trong khu (trừ dự án nhà ở thương mại); cải cách thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư; ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân cho chuyên gia, nhà khoa học, lao động chất lượng cao; cho phép doanh nghiệp trong khu niêm yết, định giá và thanh toán bằng ngoại tệ.
Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết đa số ý kiến của Thường trực Ủy ban thống nhất chủ trương thành lập Khu thương mại tự do Thành phố Hồ Chí Minh, với các chính sách dự kiến tương tự Khu thương mại tự do Hải Phòng.
Cùng phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Dự thảo cũng bổ sung các quy định liên quan đến Khu thương mại tự do, gắn với cảng biển, sân bay, trung tâm tài chính quốc tế và định hướng mở rộng về phía Nam, kết nối Khu kinh tế mở Chu Lai, Cảng hàng không Chu Lai, Cửa khẩu quốc tế Nam Giang.
Dự thảo xác định Khu thương mại tự do Đà Nẵng là khu vực có chính sách đặc thù, mang tính đột phá nhằm thúc đẩy xuất khẩu, công nghiệp, nghiên cứu và phát triển, thu hút nhân lực chất lượng cao, đồng thời bảo đảm sự tương đồng chính sách với các Khu thương mại tự do của ba địa phương: Đà Nẵng, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh sự đồng tình đối với các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội cho hai thành phố. Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cơ chế phải có trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải, bảo đảm tính khả thi và xử lý kịp thời vấn đề phát sinh; đồng thời phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho các địa phương, gắn với kiểm soát chặt chẽ, không để phát sinh tiêu cực, tham nhũng, lợi dụng chính sách.
Về quy trình, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với UBND Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng hoàn thiện các Tờ trình. Ủy ban Kinh tế và Tài chính phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp để thẩm tra, bổ sung nội dung thuộc thẩm quyền Quốc hội; các nội dung thuộc thẩm quyền Chính phủ sẽ do Chính phủ quy định.
Cũng tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật An ninh mạng trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10.
-Hà Lê
