Cổ phiếu của nhà sản xuất vaccine Moderna hiện là mã bị bán khống nhiều nhất trong chỉ số SP 500, sau khi giá tụt xuống mức thấp nhất kể từ trước đại dịch Covid-19, trong bối cảnh ngày càng nhiều người Mỹ bỏ qua các mũi tiêm tăng cường phòng Covid-19...
Theo báo cáo gần đây của ngân hàng đầu tư Jefferies, nhiều tháng sau phát biểu phản đối việc tiêm chủng của Bộ trưởng Y tế Mỹ Robert F. Kennedy Jr., số lượng người Mỹ tiêm vaccine Covid-19 đã giảm khoảng 24% so với cùng thời điểm năm ngoái.
Các nhà phân tích cho rằng tâm lý chán tiêm và mất động lực tiêm chủng là nguyên nhân chính khiến tỷ lệ tiêm phòng Covid-19 tại Mỹ trong những tháng gần đây giảm mạnh so với các mùa tiêm chủng năm 2023 và 2024.
Theo dữ liệu từ công ty phân tích S3 Partners, kể từ cuối tháng 9, cổ phiếu Moderna là mã bị bán khống nhiều nhất trong rổ SP 500. S3 Partners ước tính các vị thế bán khống với cổ phiếu này đang ghi nhận khoảng 622 triệu USD lãi chưa hiện thực hóa trong năm 2025. Kết phiên ngày thứ Sáu tuần trước, cổ phiếu Moderna giao dịch ở mức 23,72 USD, giảm 43% so với đầu năm và quay lại vùng giá từng ghi nhận vào tháng 2/2020.
Hồi tháng 7/2021, khi được đưa vào rổ SP 500, Moderna đang ở giai đoạn đỉnh cao về triển vọng. Khi đó, Chính phủ Mỹ đặt mua hàng trăm triệu liều vaccine Covid của hãng, giúp Tổng giám đốc Stephane Bancel trở thành tỷ phú USD. Biên lợi nhuận hoạt động năm 2021 của Moderna thậm chí còn vượt cả tập đoàn Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett.
Tuy nhiên, Moderna bắt đầu ghi nhận thua lỗ từ năm 2023, tức là khá lâu trước khi Bộ trưởng Kennedy bày tỏ quan điểm hoài nghi vaccine năm nay. Doanh thu của công ty hiện giảm hơn 80% so với năm 2021.
Tại cuộc gặp với các nhà đầu tư tuần trước, ban giám đốc Moderna dự báo công ty sẽ bắt đầu bước vào giai đoạn phục hồi từ năm 2026. Công ty đặt mục tiêu tăng doanh thu tại các thị trường ngoài Mỹ và chạy đua ứng dụng công nghệ mRNA - nền tảng được dùng để phát triển vaccine Covid-19 - vào điều trị ung thư.
Chia sẻ với Financial Times, ông Noubar Afeyan, Chủ tịch Hội đồng quản trị Moderna, cho biết làn sóng bán khống cổ phiếu không khiến công ty thay đổi cách thức vận hành hay định hướng chiến lược.
“Chúng tôi đang phải đối mặt với rất nhiều yếu tố bất định, nhưng tôi không cho rằng làn sóng bán khống cổ phiếu làm gia tăng các ẩn số đó”, ông Afeyan nói. Ông hiện là Tổng giám đốc công ty đầu tư Flagship Pioneering có trụ sở tại Boston, đơn vị sáng lập Moderna.
Ông cho rằng mọi người không nên quên những hệ lụy mà Covid-19 đã gây ra, đồng thời nhấn mạnh hiện vẫn còn hơn 10 triệu người phải sống chung với các triệu chứng kéo dài sau khi nhiễm virus.
“Mọi người đã quên mất thực tế rằng, về bản chất, chính họ cũng có thể là nguồn lây nhiễm cho người khác. Vì sao chúng ta phải tuân thủ luật giao thông? Việc không tuân thủ không chỉ đặt bản thân mình mà cả người khác vào nguy hiểm. Covid là căn bệnh có khả năng lây truyền. Khi từ chối tiêm vaccine, bạn không chỉ là người đứng ngoài vô can mà còn góp phần gây ra vấn đề”, ông Afeyan nói thêm.
Trong khi đó, Bộ trưởng Kennedy từ lâu được biết đến với quan điểm hoài nghi vaccine. Tháng 6 vừa qua, ông sa thải toàn bộ thành viên của một ủy ban tư vấn vaccine cấp cao, và hai tháng sau tiếp tục thu hẹp phạm vi khuyến nghị tiêm vaccine Covid-19 của chính phủ.
Tuần trước, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) thuộc Bộ Y tế Mỹ đã cập nhật trang web với nội dung rằng: “Các nghiên cứu chưa loại trừ khả năng vaccine cho trẻ sơ sinh có thể gây tự kỷ”.
Từ đầu năm đến nay, Moderna đã chi hơn 1,2 triệu USD cho hoạt động vận động hành lang - một con số cao kỷ lục đối với doanh nghiệp này.
Theo ông Myles Minter, nhà phân tích tại công ty dịch vụ tài chính William Blair, do phụ thuộc lớn vào mảng vaccine, Moderna không phải là mục tiêu mua lại hấp dẫn đối với các tập đoàn dược phẩm lớn.
“Bên mua sẽ cần nhìn thấy những dữ liệu thuyết phục về mảng ung thư của Moderna thì mới quan tâm tới việc mua lại công ty này”, ông Minter nhận định.
Moderna dự báo thị trường vaccine tại Australia, Canada và Anh có thể giúp doanh thu của hãng tăng thêm tối đa 10% trong năm tới. Từ năm 2027, khi thỏa thuận cung cấp vaccine Covid giữa hãng Pfizer và Liên minh châu Âu (EU) hết hiệu lực, thị trường châu Âu sẽ mở ra thêm dư địa để công ty cạnh tranh.
Trong dài hạn, công ty kỳ vọng mảng vaccine sẽ tạo đủ dòng tiền để sử dụng cho hoạt động nghiên cứu và phát triển điều trị ung thư.
“Chúng tôi đang bước vào giai đoạn mang tính bước ngoặt về tài chính và có cơ sở để kỳ vọng công ty đạt điểm hòa vốn vào năm 2028”, ông Jamey Mock, giám đốc tài chính của Moderna, cho biết.
-Hoài Thu
