Sau khi được UNESCO chính thức công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào tháng 7/2025, quần thể di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc (phường Chí Linh, Thành phố Hải Phòng) đang đón làn sóng phát triển mới, khi hơn 320.000 lượt du khách đã tìm về trong mùa lễ hội năm nay...
Với định hướng đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, địa phương đặt mục tiêu thu hút 4 triệu lượt khách mỗi năm, tạo động lực cho các dự án đầu tư hàng nghìn tỷ đồng, đánh thức tiềm năng di sản và biến văn hóa thành nguồn lực tăng trưởng bền vững.
DU LỊCH TRẢI NGHIỆM THÚC ĐẨY KINH TẾ
Tháng 7/2025, quần thể Côn Sơn - Kiếp Bạc chính thức được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới. Sự kiện này không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương mà còn đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chiến lược đưa văn hóa trở thành nguồn lực phát triển kinh tế - du lịch bền vững.
Nơi đây, từng là vùng “địa linh nhân kiệt” gắn với Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Huyền Quang, nay đang thức dậy trong nhịp sống của kinh tế di sản, nơi quá khứ và hiện tại gặp nhau trên cùng một dòng chảy.
Ẩn mình giữa thung lũng xanh và núi non kỳ vĩ, Côn Sơn - Kiếp Bạc là giao điểm của ba trục giá trị: Trúc Lâm - Đức Thánh Trần - Ma nhai Kính Chủ. Ngôi chùa Côn Sơn cổ kính, đền Kiếp Bạc uy nghi, chùa Thanh Mai rợp sắc phong đỏ mỗi mùa thu. Tất cả tạo nên một không gian văn hóa tâm linh đặc sắc, nơi tinh thần Thiền phái Trúc Lâm thấm đẫm trong từng phiến đá, tán cây.
Di sản ấy không chỉ là ký ức nghìn năm, mà đang trở thành tài sản kinh tế sống, khi dòng người đổ về ngày càng đông. Riêng Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc 2025, khu di tích đã đón hơn 320.000 lượt khách, mang lại nguồn thu lớn cho hệ thống lưu trú, dịch vụ, vận tải và ẩm thực địa phương. Con số này dự kiến sẽ tăng gấp hơn mười lần, đạt 4 triệu lượt/năm, sau khi di tích chính thức được UNESCO ghi danh.
Nhận thấy tiềm năng từ di sản, thành phố Hải Phòng đang định hình Côn Sơn - Kiếp Bạc như trung tâm du lịch văn hóa, tâm linh, sinh thái của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Các sản phẩm du lịch mới liên tục ra đời, từ tour “Theo dấu chân Tam tổ Trúc Lâm”, “Một hành trình - năm điểm đến di sản thế giới”, đến trải nghiệm in mộc bản, viết thư pháp, thẩm trà sen Kiếp Bạc..
Những mô hình này giúp du khách được sống trong di sản, vừa thưởng thức văn hóa, vừa tham gia sáng tạo, tạo nên chuỗi giá trị du lịch có sức lan tỏa kinh tế rõ rệt.
Trong Tuần Văn hóa, Du lịch và Xúc tiến thương mại Lễ hội Mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2025, hơn 30 đơn vị và 200 sản phẩm OCOP 3 - 5 sao được giới thiệu. Không gian làng nghề truyền thống như khảm trai, dệt lụa, làm gốm, chế tác vàng bạc trở thành “sân khấu mở” cho nghệ nhân trình diễn và kết nối kinh doanh. Mỗi sản phẩm thủ công, mỗi món đặc sản vùng như bánh đậu xanh, bún cá rô đồng, đều mang theo câu chuyện, giá trị và cơ hội phát triển kinh tế cộng đồng.
HÀNH TRÌNH MỚI CỦA MỘT DI SẢN
Việc được UNESCO công nhận không chỉ là danh hiệu, mà còn là động lực để địa phương phát triển di sản gắn với hiệu quả kinh tế. Chính quyền địa phương đang dự kiến triển khai Dự án du lịch sinh thái Hồ Thanh Long với quy mô 1.380 ha, tổng vốn đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng, kéo dài 8 năm. Khi hoàn thành, dự án được kỳ vọng thu hút 5 - 7 triệu du khách mỗi năm, tạo cú hích mạnh mẽ cho du lịch vùng.
Song song với đó, mô hình du lịch sông nước Lục Đầu đang được nghiên cứu, kết nối các điểm di tích ven sông, kết hợp thưởng thức nghệ thuật quan họ, hát chèo, tạo sản phẩm độc đáo, vừa giữ gìn bản sắc, vừa mở rộng thị trường.
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Phòng, lượng khách tăng nhanh đang kéo theo sự phát triển của các dịch vụ phụ trợ: cơ sở lưu trú, nhà hàng, vận tải, hướng dẫn viên, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang dịch vụ du lịch.
Cùng với chiến lược này, tỉnh định hướng đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp ngày càng lớn vào GRDP địa phương, phù hợp với mục tiêu Chính phủ đề ra là tăng trưởng GDP quốc gia đạt từ 8 - 10%/năm giai đoạn 2026 trở đi.
Từ những dấu ấn trầm mặc của lịch sử, Côn Sơn - Kiếp Bạc đang thực sự “thức giấc”. Mỗi lễ hội, mỗi sản phẩm du lịch được mở ra không chỉ góp phần giữ gìn hồn di sản, mà còn tạo nguồn lực kinh tế bền vững cho người dân.
Giữa tiếng chuông chùa ngân vang và dòng người tấp nập mùa lễ hội, có thể cảm nhận rõ một nhịp sống mới, nhịp sống của một di sản đang hóa thành động lực phát triển, mang theo khát vọng của vùng đất linh thiêng trên hành trình hội nhập và vươn tầm thế giới.
-Yến Nhi
