Trong một bữa tiệc sinh nhật vào năm 2023, nữ ca sĩ Lisa (Blackpink) đã cầm theo một cây dầu hít thông mũi để chụp ảnh với bạn bè. Ngay lập tức, dân tình đã đổ xô tìm mua sản phẩm này tại các cửa hàng tạp hoá…
Chỉ sau một đêm, hãng sản xuất cây dầu hít trên phải đăng bài thông báo “cháy hàng” trên trang fanpage chính thức của mình. Sản phẩm này có tên đầy đủ là Ống hít tinh dầu thông mũi Hong Thai 2. Đây là nhãn hiệu lâu đời ở Thái Lan chuyên về dược phẩm. Nếu đến xứ Chùa Vàng, bạn có thể thấy các dòng sản phẩm của công ty này ở bất kỳ đâu.
Cây dầu hít thông mũi Hong Thai 2 có thiết kế nhỏ gọn với 2 đầu hít tiện lợi. Sản phẩm được cho là có hương thơm thanh mát và có hiệu quả trong việc giảm nghẹt mũi do cảm lạnh, giảm say tàu xe, chóng mặt và buồn nôn. Giá bán của sản phẩm tại thời điểm Lisa sử dụng là 28 Bath (khoảng 20.000 đồng).
Vì giá rẻ lại hợp “trend”, từ đó trở đi sản phẩm trở thành một món quà “quốc dân”, hầu như ai đi du lịch Thái Lan cũng đều tìm mua cây dầu hít này để mang về cho người thân, bạn bè.
Tuy nhiên mới đây, Cục Khoa học Y tế Thái Lan vừa phát công bố kết quả kiểm nghiệm cho thấy sản phẩm “dầu hít thảo dược Hồng Thái công thức số 2” không đạt tiêu chuẩn chất lượng do nhiễm khuẩn vi sinh. Trong đó có vi khuẩn Clostridium perfringens - tác nhân có thể gây bệnh nguy hiểm ở người, theo The Bangkok Insight.
Theo cơ quan này, mẫu sản phẩm được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Thái Lan (FDA) lấy hai lần tại cơ sở sản xuất Hongthai Phanich Herbal Products, lần lượt vào vào tháng 6 và tháng 8/2025, để gửi đến Cục Khoa học Y tế phân tích.
Kết quả cả hai lần đều cho thấy mẫu dầu hít vi phạm các chỉ tiêu vi sinh, gồm tổng số vi khuẩn hiếu khí, nấm men, nấm mốc vượt giới hạn cho phép, đồng thời phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn Clostridium spp., được xác định là Clostridium perfringens.
TS. Sravudhi Boonsup, Phó Cục Khoa học Y tế, cho biết quy trình kiểm nghiệm được thực hiện theo tiêu chuẩn của Dược điển Anh (British Pharmacopoeia) và Dược điển Thảo dược Thái Lan (Thai Herbal Pharmacopoeia), tuân thủ hướng dẫn của Bộ Y tế ban hành từ năm 2021 về giới hạn vi sinh vật trong các sản phẩm thảo dược đã đăng ký.
Cũng theo TS Sravudhi, Clostridium perfringens là loại vi khuẩn sống phổ biến trong đất, có thể phát triển trong môi trường yếm khí. Khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn này có thể gây nhiễm trùng đường hô hấp, khiến người bệnh ho, đau họng, khó thở, thậm chí ho ra máu.
“Nguy cơ cao nhất thuộc về nhóm người cao tuổi, người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh mạn tính. Nếu hít phải vi khuẩn qua sản phẩm bị nhiễm, họ có thể bị viêm phổi hoặc biến chứng nặng ở phổi”, ông cảnh báo.
Theo tờ The Nation ngày 29/10, lô hàng bị ảnh hưởng mang số hiệu 332, sản xuất từ tháng 12/2024 và hết hạn vào tháng 12/2027. Trong thông báo ngày 28/10, ông Teerapong Rabueathum, người sáng lập công ty Thai Herbal Hong Thai, cho biết "tôn trọng kết quả kiểm tra của FDA" và gửi lời xin lỗi đến các nhà phân phối cùng khách hàng.
Doanh nghiệp khẳng định sự cố chỉ giới hạn ở lô 332 và các lô hàng khác vẫn an toàn. Công ty đang phối hợp với FDA để tiêu hủy toàn bộ sản phẩm bị thu hồi, dự kiến vào ngày 4/11. Công ty khẳng định sẽ bổ sung các bước kiểm định nghiêm ngặt hơn, bao gồm khử trùng bằng tia cực tím (UV) nhằm đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn.
Tại Việt Nam, sản phẩm này cũng rất phổ biến và hiện đang được bán trên các sàn thương mại điện tử với giá 48.000 - 54.000 đồng. Cây dầu hít này có cả dạng cây (ống) và hũ nhiều kích cỡ, được đóng gói bằng một hộp nhựa bịt kín có màu sắc sặc sỡ, thường là màu xanh. Trên các sàn thương mại điện tử Việt Nam, một số gian hàng ghi nhận hơn 100.000 lượt mua.
Thực tế, đằng sau cây dầu hít nổi tiếng này là cả một trào lưu của giới trẻ. Trên mạng xã hội, có rất nhiều cộng đồng dành cho những tín đồ yêu thích hít dầu gió. Hội, nhóm nào cũng thu hút đông đảo thành viên. Tại đây, họ thường xuyên chia sẻ cho nhau những loại dầu gió có mùi dễ chịu, rủ nhau gặp mặt để cùng… hít hà dầu gió.
Nếu trước đây chỉ có những thương hiệu quen thuộc và phổ biến như: Phật Linh, Kim Linh, Thiên Thảo (dầu gió xanh), Siang Pure Oil (dầu gió đỏ), Eagle Brand (dầu gió khuynh diệp)… thì hiện nay thị trường đã có thêm không ít thương hiệu dầu gió mới. Bên cạnh đó là sự xuất hiện của hàng loạt loại dầu hít từ Singapore, Trung Quốc, Thái Lan, Hồng Kông… được người trẻ đi du lịch mua về để sử dụng.
Tại một nhóm Facebook có tên “Nghiện dầu gió”, một người dùng cho biết: "Gen Z đi học, làm việc ở những không gian gắn máy lạnh nên mũi khó chịu. Họ cần thông mũi để có cảm giác dễ chịu, tỉnh táo hơn trong lúc học bài, làm việc".
Một người khác lý giải: "Giới trẻ hiện nay rất thích sưu tầm mùi hương. Không chỉ có một mùi đặc trưng như trước đây, trên thị trường hiện nay có nhiều loại dầu gió có những mùi dễ chịu như: cam, bạc hà, xá xị, sả, chanh… Giá mỗi chai dầu gió rất rẻ, phù hợp với túi tiền của người trẻ”.
Tuy nhiên, theo các bác sĩ, trong dầu gió có các thành phần là menthol, eucalyptol và camphor… Khi sử dụng thường xuyên, liên tục, hít dầu gió quá nhiều có thể để lại một số hệ lụy cho sức khỏe người sử dụng như: khô niêm mạc làm tổn thương khoang mũi, hoặc dẫn đến tình trạng khó thở, tăng huyết áp, chóng mặt hoặc một số vấn đề về hô hấp.
Mặc dù trong thành phần của ống hít thông mũi được bán trên thị trường không có chất gây nghiện nhưng nếu lạm dụng sử dụng sản phẩm này thành một thói quen sẽ khiến bạn bị lệ thuộc và tự tạo cho mình cảm giác không thể thiếu ống hít dầu gió trong người.
Những người dùng cây dầu hít thành thói quen có thể bị viêm mũi mạn tính vì niêm mạc mũi đã bị thay thế bằng mô xơ nên không thể co lại được nữa. Theo thời gian, mũi sẽ bị đóng vảy, chảy nước mũi thường xuyên, dịch mũi có mùi hôi rất khó chịu.
Bác sĩ Leslie Koh, chuyên gia tư vấn Khoa Tai mũi họng Bệnh viện Đa khoa Changi (Singapore), khuyến nghị không nên sử dụng cây dầu hít nhiều hơn 3 lần/ngày và không dùng nó lâu hơn 1 đến 2 tuần. Nếu bạn phải dùng chúng hàng ngày để giảm nghẹt mũi trong hơn 1 tuần, hãy đến gặp bác sĩ để khám và điều trị đúng nguyên nhân tiềm ẩn gây nghẹt mũi.
-Hoài Phương
