Các kim loại quý đã cho thấy hiệu suất vượt trội rõ ràng trong năm 2025, trong khi phần lớn các tài sản an toàn truyền thống khác đuối sức...
Sự phân hóa này diễn ra trong một năm mà thị trường tài chính toàn cầu chịu sự chi phối của biến động tăng cao, các cuộc xung đột, và nỗi lo bong bóng trí tuệ nhân tạo (AI).
Nhiều nền kinh tế tăng trưởng mạnh hơn dự báo, song đi kèm với đó là xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ, mối lo suy thoái kinh tế dần tan, cơn sốt AI tăng nhiệt, căng thẳng địa chính trị gia tăng… là những yếu tố đã định hình thị trường năm nay. Trong bối cảnh đó, giá các kim loại quý đã có sự tăng trưởng vượt trội so với các lớp tài sản khác, nhưng không phải tài sản an toàn nào cũng bứt phá. Và trong số các kênh đầu tư rủi ro, vẫn có nhiều tài sản vẫn đi lên mạnh mẽ
Giá bạc và giá bạch kim tăng hơn gấp đôi, giá vàng tăng hơn 70% - mức tăng lớn nhất kể từ khi xảy ra cuộc khủng hoảng dầu lửa 1979, so với mức tăng khoảng 20% của thị trường chứng khoán toàn cầu.
Việc thị trường kim loại quý có đang ở trong tình trạng bong bóng hay không vẫn đang là một vấn đề gây tranh cãi. Tuy nhiên, sức mạnh tăng giá này một phần do nhu cầu đa dạng hóa tài sản dự trữ của các ngân hàng trung ương, và một phần do vai trò của các kim loại quý là đầu vào cho sản xuất công nghệ cao.
Ngoài sự tỏa sáng của kim loại quý, bức tranh chung của thị trường hàng hóa cơ bản lại tương đối u ám, nhất là ở mảng thị trường dầu thô. Xung đột ở Trung Đông đã có những thời điểm leo thang trong năm nay, dẫn tới dự báo giá dầu có thể nhảy lên mức 100 USD/thùng, nhưng hiện tại, giá dầu đã giảm hơn 20% từ đầu năm đến nay và quanh quẩn ở vùng 60 USD/thùng.
Căng thẳng địa chính trị đã mang lại một năm rực rỡ cho cổ phiếu quốc phòng. Từ đầu năm, cổ phiếu các công ty hàng không vũ trụ và quốc phòng Mỹ đã tăng 36%, và nhóm này ở châu Âu ghi nhận mức tăng 55% nhờ việc Đức và các nước trong khu vực đồng loạt tăng chi tiêu cho quốc phòng.
Dù vậy, hầu hết các tài sản vốn được coi là an toàn khác lại trở thành những “điểm đen” trong danh mục của nhà đầu tư năm 2025, thay vì mang lại sự bảo vệ như kỳ vọng. Ngay cả tiền ảo như bitcoin - tài sản từng được ca ngợi là “vàng kỹ thuật số” - cũng đang tiến tới hoàn tất một năm giảm giá.
Trái phiếu không phải là một ngoại lệ. Chỉ số giá trái phiếu chính phủ toàn cầu giảm 1% trong năm nay nếu tính theo đồng USD, và kênh đầu tư này mang lại tổng lợi nhuận chỉ khoảng 6%. Trái phiếu chính phủ vốn được xem là một kênh đầu tư có rủi ro thấp, thậm chí là bằng 0 ở những nhà phát hành có điểm tín nhiệm cao.
Chỉ số giá trái phiếu toàn cầu - bao gồm cả trái phiếu chính phủ, trái phiếu của các cơ quan chính phủ, trái phiếu đa quốc gia, và trái phiếu doanh nghiệp - cho thấy mức tăng giá 1% trong năm nay, song tổng lợi nhuận cũng chỉ đạt khoảng 7%.
Mức tăng này bằng chưa đầy một nửa so với mức tăng của chỉ số MSCI All-Country World Index của chứng khoán thế giới - thước đo đang tiến tới hoàn tất năm tăng mạnh nhất kể từ năm 2019.
Trong lĩnh vực đầu tư cổ phiếu, việc rót vốn vào các cổ phiếu phòng thủ không phải là một chiến lược phù hợp trong năm nay. Chỉ số SP 500 của chứng khoán Mỹ tăng 15% trong năm nay nhờ sự phục hồi của nền kinh tế lớn nhất thế giới và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất. Nhưng trong chỉ số này, các cổ phiếu tăng trưởng - gồm các cổ phiếu AI và cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn - ghi nhận mức tăng 20%, cao hơn gấp đôi mức tăng của cổ phiếu các giá trị.
Trong số các đồng tiền, yên Nhật và franc Thụy Sỹ vốn được coi là “hầm trú ẩn” truyền thống. Tuy nhiên, một trong hai đồng tiền này đang tiến tới hoàn tất một năm đáng thất vọng.
Tình trạng sụt giá của đồng USD trong nửa đầu năm nay ban đầu chủ yếu do yên và franc tăng giá. Nhưng sau đó, đồng yên đã để mất toàn bộ thành quả tăng. Việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) gần đây tăng lãi suất đã không thể đưa đồng nội tệ của nước này hồi phục, do nhà đầu tư lo ngại về áp lực giảm giá đồng yên từ các chính sách kích cầu mới của Thủ tướng Sanae Takaichi.
Tỷ giá đồng yên tính theo trọng số thương mại đã giảm khoảng 4% trong năm nay. Trái lại, đồng franc Thụy Sỹ đã giữ được thành quả tăng của năm nay, với mức tăng từ đầu năm đến nay đạt gần 13%.
Đồng USD cũng được xem là một tài sản an toàn truyền thống, nhưng trong năm nay, bạc xanh đã không phát huy được vai trò đó. Tính từ đầu năm, chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của USD so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt khác đã giảm 9,7%. Trong năm, có lúc chỉ số này giảm tới 12%.
-An Huy
