Việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch phát triển đô thị phải căn cứ vào kết quả đánh giá tác động, tính dễ bị tổn thương, rủi ro, tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu đối với đô thị theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, kịch bản biến đổi khí hậu hoặc nước biển dâng cập nhật...
Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số nội dung của Nghị quyết về phân loại đô thị đang được gửi đi lấy ý kiến góp ý. Tại dự thảo, cơ quan soạn thảo là Bộ Xây dựng, đang đề xuất quy định về phát triển đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu bao gồm các quy định: Yêu cầu về phát triển đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu; nội dung thích ứng với biến đổi khí hậu trong phát triển đô thị; nội dung giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong phát triển đô thị; giám sát việc thực hiện phát triển đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu.
PHÊ DUYỆT QUY HOẠCH PHẢI CĂN CỨ VÀO KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG, RỦI RO, VÀ THIỆT HẠI DO BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Theo dự thảo, UBND cấp tỉnh ngoài việc thực hiện các nội dung thích ứng với biến đổi khí hậu theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường còn phải thực hiện nội dung thích ứng với biến đổi khí hậu trong phát triển đô thị theo các quy định này.
Đối với các đô thị mới và khu vực mở rộng đô thị, UBND cấp tỉnh chỉ đạo thực hiện việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch phát triển đô thị phải căn cứ vào kết quả đánh giá tác động, tính dễ bị tổn thương, rủi ro, tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu đối với đô thị theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, kịch bản biến đổi khí hậu hoặc nước biển dâng cập nhật.
Đối với các đô thị nằm trong khu vực dễ bị tổn thương, rủi ro cao, thiệt hại do biến đổi khí hậu theo kịch bản ứng phó biến đổi khí hậu tại đô thị thì phải lập riêng bản đồ phân vùng rủi ro thiên tai.
Phương án quy hoạch để phát triển đô thị được xây dựng trên cơ sở điều kiện tự nhiên, đặc điểm địa hình, khí hậu, thủy văn và hệ sinh thái của từng đô thị, bảo đảm khai thác hợp lý tài nguyên và không gian xanh đô thị; đồng thời phải đề xuất các giải pháp về tổ chức không gian, hạ tầng kỹ thuật và các yêu cầu kinh tế, kỹ thuật nhằm tăng cường khả năng thích ứng và chống chịu với các tác động, tính dễ bị tổn thương, rủi ro, tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu, thiên tai và các hiện tượng khí hậu cực đoan.
Việc đầu tư xây dựng tại khu vực đô thị phải tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn về quy hoạch; việc thiết kế, xây dựng công trình phải có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu theo kịch bản biến đổi khí hậu; áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật phù hợp để phát triển bền vững đối với từng công trình xây dựng theo pháp luật có liên quan; không bố trí phát triển đô thị, khu dân cư hoặc hạ tầng thiết yếu tại các khu vực dễ bị tổn thương, rủi ro thiên tai cao.
Căn cứ vào từng loại hình và mức độ tác động do biến đổi khí hậu tại khu vực đô thị để tổ chức đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình phòng, chống thiên tai tương ứng, ưu tiên các giải pháp thích ứng dựa vào tự nhiên, tiết kiệm tài nguyên và có khả năng phục hồi sau thiên tai.
BÁO CÁO KINH TẾ- KỸ THUẬT DỰ ÁN PHẢI CÓ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ RỦI RO, CÁC GIẢI PHÁP THÍCH ỨNG
Đối với các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu nhà ở tại đô thị, việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu nhà ở tại đô thị ngoài đáp ứng yêu cầu quy định nêu trên, còn phải có các phương án quy hoạch cụ thể để thích ứng với biến đổi khí hậu tại dự án, bảo đảm an toàn, bền vững trong suốt vòng đời công trình tại dự án.
Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi hoặc báo cáo khả thi, báo cáo kinh tế- kỹ thuật của dự án phải có nội dung đánh giá rủi ro, các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu tại khu vực dự án; trong nội dung thẩm định của cơ quan có thẩm quyền theo pháp luật về xây dựng phải có ý kiến đánh giá về nội dung này.
Việc thiết kế, xây dựng công trình tại dự án phải tuân thủ quy hoạch và các yêu cầu để thích ứng với biến đổi khí hậu; phải có giải pháp dự phòng kỹ thuật trong trường hợp xảy ra sự kiện khí hậu cực đoan (như mưa lớn, ngập úng, bão, nắng nóng kéo dài...).
Cùng với đó, bố trí, xây dựng và vận hành hệ thống giám sát, cảnh báo sớm và điều hành ứng phó với biến đổi khí hậu, thiên tai tại đô thị.
Đối với các đô thị hiện hữu, trên cơ sở kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu tại đô thị, thực hiện việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch đô thị và bố trí nguồn lực đầu tư xây dựng, nâng cấp các công trình trọng yếu, ưu tiên cải thiện hệ thống thoát nước, kiểm soát ngập lụt, củng cố hệ thống đê, kè (nếu có) và hành lang thoát lũ theo đúng quy hoạch và quy định.
Khi cải tạo, chỉnh trang đô thị hoặc xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật tại đô thị phải bảo đảm yêu cầu, tiêu chuẩn tiêu, thoát nước, tăng không gian cây xanh, mặt nước và thấm nước tự nhiên, sử dụng vật liệu xây dựng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường, giảm phát thải và chống chịu biến đổi khí hậu, không xây dựng các công trình làm cản trở dòng chảy tự nhiên hoặc làm gia tăng rủi ro ngập lụt, sạt lở cho khu vực lân cận.
Bố trí, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư nhằm cải thiện, nâng cấp hệ thống thoát nước đô thị; ưu tiên bảo tồn, cải tạo và kết nối các không gian mặt nước tự nhiên và nhân tạo như ao, hồ, đầm, kênh, mương, rạch, vùng trũng và vùng ngập nước đô thị nhằm tăng cường khả năng điều tiết, trữ nước mưa, giảm ngập úng, góp phần điều hòa mực nước và nâng cao chất lượng môi trường sống đô thị.
-Hoàng Anh
