Mặt bằng định giá P/E của nhiều ngành đã thu hẹp đáng kể, thậm chí lùi xuống dưới mức trung bình 1 năm và tiến sát vùng đáy của giai đoạn này.
Chứng khoán Phú Hưng (PHS) vừa có báo cáo cập nhật triển vọng thị trường chứng khoán tháng 12 trong đó nhấn mạnh thanh khoản trung bình ba sàn tháng 11/2025 tiếp tục sụt giảm và nối dài đà giảm từ giai đoạn bùng nổ tháng 8, trong bối cảnh trũng thông tin và không có nhiều chất xúc tác mới.
Thêm vào đó, mùa công bố kết quả kinh doanh diễn ra với một số kỳ vọng đã được phản ánh vào giá, khiến dòng tiền trở nên thận trọng hơn. Sự lưỡng lự cũng chi phối ở kênh chứng quyền, với giá trị giao dịch trung bình tháng giảm hơn 40%.
Kênh chứng khoán phái sinh ghi nhận giá trị giao dịch giảm gần 17%. Hoạt động neo giữ nhóm trụ trong rổ VN30 có vẻ làm cho việc phòng vệ trong chiều giảm giá trở nên khó khăn hơn.
Dòng tiền tiếp tục phân hóa, đà tăng tập trung nhiều vào các cổ phiếu trụ cột dẫn dắt ngành, trong khi mức lan tỏa vẫn còn hạn chế.
Về mặt tác động chỉ số, nhóm Bất động sản dẫn dắt bởi nhóm Vingroup đóng góp lớn nhất vào mức tăng chung và trở nên vượt trội. Bên cạnh nhóm Du lịch giải trí, Thực phẩm đồ uống cũng góp phần tạo lực kéo nhưng hạn chế hơn. Ở chiều ngược lại, nhóm Ngân hàng kéo giảm chỉ số chung nhiều nhất, bên cạnh nhóm Dịch vụ tài chính, Công nghệ cũng có diễn biến kém.
Đối với ngành Ngân hàng, sẽ có nhiều thách thức phải đối mặt cuối năm. Trong bối cảnh lãi suất huy động duy trì ở vùng cao trong khi lãi suất cho vay khó tăng tương ứng nhằm hỗ trợ phục hồi nền kinh tế, biên lãi ròng (NIM) của hệ thống ngân hàng sẽ chịu sức ép lớn.
Bên cạnh đó, bộ đệm hấp thụ rủi ro cũng là vấn đề cần lưu ý. Gần đây, Tổ chức Xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings cảnh báo tốc độ tăng trưởng tín dụng nhanh của các ngân hàng Việt Nam đang làm gia tăng rủi ro trong hệ thống, đặc biệt khi Chính phủ dự kiến bãi bỏ cơ chế cấp hạn mức tín dụng đã áp dụng nhiều năm.
Nhịp điều chỉnh ở nhiều nhóm ngành đang diễn ra mạnh hơn so với mức giảm của VN-Index, trong khi nền tảng lợi nhuận quý 3 vẫn duy trì ổn định. Hệ quả là mặt bằng định giá P/E của nhiều ngành đã thu hẹp đáng kể, thậm chí lùi xuống dưới mức trung bình 1 năm và tiến sát vùng đáy của giai đoạn này.
Về mặt định giá chung, thị trường đang vận động ở mức P/E 14.75 tại ngày 28/11/2025, giảm về lại thấp hơn mức trung bình 10 năm là 15.2, nhưng cao hơn một chút so với mức trung bình 5 năm là 14.4. Nếu so với mức đỉnh gần giai đoạn 2021-2022, khi P/E giao dịch quanh 18-19 lần định giá thị trường vẫn còn khá hấp dẫn.
PHS cho rằng đây là cơ hội tiềm năng để tích lũy dần các vị thế đầu tư trong dài hạn, đặc biệt có thể chú ý các nhóm như Bán lẻ, Dầu khí, Hóa chất, Tiện ích và Tài nguyên cơ bản – hiện đang giao dịch quanh vùng định giá thấp nhất trong năm.
Trên cơ sở đó, PHS đưa ra kịch bản tích cực với xác suất thấp hơn VN-Index có thể quay về vùng 1.760-1.800 điểm; Kịch bản cơ sở với xác suất cao hơn VN-Index đạt 150-1750 điểm.
Mặc dù vậy, ở bên ngoài vẫn còn nhiều yếu tố rủi ro cần lưu ý. Nội tại kinh tế Mỹ đang bộc lộ không ít thách thức khi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,4% trong tháng 9, tiến gần mức cao nhất kể từ tháng 10/2021, trong bối cảnh lạm phát hạ nhiệt nhưng thâm hụt ngân sách và gánh nặng nợ công tiếp tục gia tăng, đặt Fed vào thế khó trong việc hoạch định chính sách lãi suất.
Năm 2025 gần khép lại với việc vàng trở thành tài sản có mức lợi suất vượt trội (trên 60% tính từ đầu năm) nhờ được hưởng lợi từ căng thẳng địa chính trị, trong khi thị trường chứng khoán Mỹ duy trì đà tăng nhưng đã xuất hiện sự phân hóa mạnh và các nhịp điều chỉnh sâu, đồng USD suy yếu và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ vẫn neo ở vùng cao.
Trong bối cảnh đó, dự báo dòng vốn đầu tư toàn cầu có xu hướng chuyển sang trạng thái phòng thủ. Trong ngắn hạn, rủi ro điều chỉnh của thị trường có thể gia tăng nếu BOJ tiếp tục lộ trình nâng lãi suất với giọng điệu “diều hâu”, làm dấy lên áp lực đảo ngược các vị thế carry trade như giai đoạn giữa năm 2024; dù bối cảnh hiện tại đã khác và nhà đầu tư đã rút ra nhiều bài học, các phát biểu cứng rắn của Thống đốc BOJ Kazuo Ueda vẫn có thể là chất xúc tác kích hoạt một nhịp bán tháo mới.
-Thu Minh
