Triển vọng lãi suất Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang dịch chuyển nhanh chóng, với khả năng có một đợt giảm 0,25 điểm phần trăm vào tháng 12 tăng mạnh...
Những tín hiệu mới từ các đồng minh của Chủ tịch Fed Jerome Powell ủng hộ giảm lãi suất, cộng thêm các số liệu ảm đạm về kinh tế Mỹ, là các yếu tố quan trọng củng cố khả năng này.
Nội bộ Fed gần đây đã có sự chia rẽ lớn, giữa một bên là những người muốn giảm thêm lãi suất và những người muốn giữ nguyên lãi suất quỹ liên bang ở mức 3,75-4% hiện tại. Nhưng trong mấy ngày gần đây, các đồng minh của ông Powell trong Fed đã có các phát biểu ủng hộ giảm lãi suất, mở đường cho ông thúc đẩy một quyết định như vậy trong cuộc họp tháng tới.
Theo giới phân tích, trước thềm cuộc họp cuối cùng của năm 2025, ông Powell đứng trước hai phương án.
Phương án thứ nhất là giảm lãi suất - như thị trường đang kỳ vọng - và sử dụng tuyên bố sau cuộc họp để phát tín hiệu về điều kiện cao cho những đợt giảm tiếp theo. Việc “giảm rồi giữ” lãi suất như vậy tương tự như cách làm của ông Powell vào cuối năm 2019. Khi đó, cũng giống như hiện nay, việc giảm lãi suất 3 lần liên tiếp vấp phải sự phản đối mạnh từ nhiều thành viên trong Fed.
Cách này có thể dẫn tới thái độ bất mãn của các thành viên không muốn hạ lãi suất, nhưng có thể giúp chấm dứt tình trạng những quan chức này tiếp tục bày tỏ sự phản đối của mình, vì Fed đã tạo ra một sự đồng thuận mới là nếu điều kiện kinh tế hiện tại duy trì, lãi suất sẽ không giảm thêm nữa.
Phương án thứ hai là giữ nguyên lãi suất và tiếp tục xem xét có giảm hay không trong cuộc họp tháng 1 - thời điểm Fed đã có thêm nhiều dữ liệu về việc làm và lạm phát để làm căn cứ. Nhưng cách làm này cũng khiến sự bất hòa công khai trong Fed kéo dài thêm 7 tuần nữa, mà không có gì đảm bảo chắc chắn rằng các số liệu kinh tế tiếp theo sẽ giúp giải quyết được mối bất đồng.
Những dữ liệu trái chiều về kinh tế Mỹ đang gây ra sự chia rẽ trong Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) - bộ phận ra quyết sách trong Fed - ở mức độ lớn chưa từng thấy trong suốt nhiệm kỳ chủ tịch gần 8 năm qua của ông Powell. Tăng trưởng việc làm đang suy yếu nhưng lạm phát còn cao hơn nhiều so với mục tiêu - những dấu hiệu của tình trạng đình lạm (stagflation).
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn tờ báo Wall Street Journal vào tuần trước, Chủ tịch Fed chi nhánh Richmond, ông Tom Barkin, nói rằng thị trường lao động yếu đi nhưng không tới mức suy sụp, và lạm phát tuy không tăng tốc nhưng cũng chẳng giảm tốc đáng kể. Vì vậy, ông cho rằng “rất khó để Fed tuyên bố chiến thắng” ở bất kỳ phương diện nào.
Trong bối cảnh như vậy, quyết định của ông Powell sẽ tùy thuộc vào việc ông xem rủi ro nào là lớn hơn và vấn đề nào khó khắc phục hơn nếu ông phạm sai lầm về lãi suất.
Hôm thứ Sáu vừa rồi, Chủ tịch Fed chi nhánh New York, ông John Williams, nói rằng lãi suất vẫn có thể được cắt giảm “trong ngắn hạn” mà không gây trở ngại cho mục tiêu chống lạm phát của Fed, đồng thời sẽ giúp bảo vệ thị trường lao động khỏi áp lực suy giảm tăng trưởng. Ông nói việc giảm lạm phát về mục tiêu 2% là điều bắt buộc phải làm, nhưng “quan trọng không kém là phải đạt mục tiêu lạm phát mà không gây ra rủi ro không đáng có” đối với thị trường lao động.
Ông Williams là một người thân cận với ông Powell, và sau phát biểu này của ông, đặt cược của thị trường lãi suất tương lai về một đợt giảm lãi suất của Fed vào tháng 12 tăng lên 70% từ 40% trước đó.
Hôm thứ Hai, Chủ tịch Fed chi nhánh San Francisco, bà Mary Daly, một đồng minh khác của ông Powell, cũng nói bà ủng hộ giảm lãi suất vào tháng 12 vì nhận thấy sự suy yếu nhanh chóng của thị trường lao động - điều mà bà cho rằng khó đảo ngược hơn là việc kiểm soát một sự trỗi dậy của lạm phát.
“Lạm phát chưa tới mức tăng vọt như hồi đại dịch. Nhưng trên thị trường lao động, tôi không cho là chúng ta có thể kiểm soát được nếu tình trạng suy giảm tiếp diễn. Thị trường lao động đang rất dễ tổn thương”, bà nói.
Ngày thứ Ba (26/11), đặt cược vào một đợt giảm lãi suất của Fed trong cuộc họp tháng 12 tiếp tục tăng lên mức 85% sau khi các số liệu kinh tế mới được công bố đều yếu hơn so với dự báo.
Báo cáo từ Cục Thống kê lao động (BLS) thuộc Bộ Lao động Mỹ cho thấy doanh thu bán lẻ tháng 9 của nước này chỉ tăng 0,2% so với tháng trước, thấp hơn mức dự báo tăng 0,3% mà các nhà kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones.
Cũng theo BLS, chỉ số giá nhà sản xuất (PPI) tháng 9 tăng 0,3% so với tháng trước, phù hợp với dự báo, song PPI lõi chỉ tăng 0,1%, ít hơn so với dự báo là tăng 0,2%.
Cùng với đó, một báo cáo từ công ty dịch vụ tuyển dụng ADP cho thấy tốc độ mất việc làm trong khu vực tư nhân của Mỹ đã tăng lên trong 4 tuần qua. Tính bình quân, các công ty tư nhân ở nước này mát 13.500 công việc mỗi tuần trong vòng 4 tuần trở lại đây, so với mức giảm 2.500 công việc mỗi tuần trong kỳ báo cáo trước.
Báo cáo từ tổ chức nghiên cứu Conference Board cho thấy niềm tin của người tiêu dùng Mỹ giảm mạnh, về mức 88,7 điểm trong tháng 11 từ mức 195,5 điểm của tháng 10. Mức này cũng thấp hơn kỳ vọng của giới phân tích là giảm về 93,5 điểm.
-Bình Minh
