Nhà đầu tư tin rằng họ có thể bán ra khi thị trường giảm và mua lại khi giá thấp hơn - một chiến lược có thể gọi là hoàn hảo. Nhưng trên thực tế, xác suất để thực hiện thành công điều này gần như bằng không, thậm chí thường khiến họ đối mặt với một rủi ro lớn hơn – đó là bỏ lỡ những phiên phục hồi quyết định đến lợi nhuận dài hạn...
Thị trường đang giao dịch trong biên độ hẹp vài tuần qua khiến nhiều nhà đầu tư không khỏi băn khoăn về các khoản đầu tư và hành động phù hợp trong giai đoạn này, nhất là khi VN-Index đang đi vào những ngày cuối cùng của năm 2025.
Theo Dragon Capital, nhiều nhà đầu tư tin rằng họ có thể bán ra khi thị trường giảm và mua lại khi giá thấp hơn - một chiến lược có thể gọi là hoàn hảo. Nhưng trên thực tế, xác suất để thực hiện thành công điều này gần như bằng không, và nỗ lực thoát khỏi thị trường để tránh các phiên giảm điểm thường khiến nhà đầu tư đối mặt với một rủi ro lớn hơn – đó là bỏ lỡ những phiên phục hồi quyết định đến lợi nhuận dài hạn. Hiện tượng này được gọi là “missing the best days” – bỏ lỡ những ngày tốt nhất.
Theo thống kê từ chỉ số SP 500 trong 20 năm (2004 – 2023): 6/7 ngày tăng điểm mạnh nhất lại diễn ra ngay sau những ngày giảm điểm sâu nhất.
7/10 ngày tăng điểm mạnh nhất cũng xuất hiện chỉ trong vòng hai tuần quanh thời điểm của 10 ngày giảm mạnh nhất.
Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, năm 2025 cũng là một năm điển hình cho “missing the best days”. Vào tháng 4, VN-Index đã trải qua đợt sụt giảm 15,4% do các tin tức tiêu cực về thuế quan. Tại thời điểm đó, tâm lý hoảng loạn khiến nhiều nhà đầu tư bán tháo và rút tiền. Bên cạnh đó, khối ngoại đã bán ròng hơn 5 tỷ USD trong 11 tháng của 2025, và điều này dường như gây bất lợi thêm cho VN-Index.
Tuy nhiên, ngay sau đáy hoảng loạn đó là giai đoạn phục hồi mạnh mẽ. Ở thời điểm cuối tháng 11, VN-Index đạt tăng trưởng 31,1% so với đầu năm, mức tăng trưởng thuộc nhóm tốt nhất trong các thị trường khu vực châu Á.
Việt Nam đang bước vào năm 2026 với nền tảng vĩ mô thuận lợi, tăng trưởng duy trì ở mức cao, lạm phát được kiểm soát và khu vực tư nhân giữ vai trò nổi bật hơn – qua đó tạo nền tảng hỗ trợ cho triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp. Thị trường chứng khoán sẽ được hỗ trợ và tăng tính hiệu quả bởi các lực đẩy đến từ sức mạnh nội tại bao gồm Chi tiêu cho hạ tầng, dòng vốn FDI và lực lượng nhà đầu tư nội địa đang ngày càng lớn mạnh.
"Trong đầu tư, "thời gian tham gia thị trường" (Time in the market) luôn quan trọng hơn nỗ lực "canh thời điểm thị trường" (Timing the market). Dữ liệu đã cho thấy rủi ro lớn nhất không phải là việc tài khoản tạm thời sụt giảm trong vài tuần, mà là việc bạn không có mặt trên thị trường vào những ngày nó tăng trưởng rực rỡ nhất.
Do đó, chúng tôi cho rằng đây là thời điểm duy trì và củng cố vị thế đầu tư vững chắc để tiếp tục hướng đến một năm 2026 thành công", Dragon Capital nhấn mạnh.
Về thị trường tháng 11, chỉ số VN-Index tăng 3,0% so với tháng trước (tính theo USD), dù giá trị giao dịch bình quân ngày giảm xuống còn khoảng 960 triệu USD, thấp hơn so với mức 1,4 tỷ USD của hai tháng trước đó.
Theo Dragon Capital, thanh khoản giảm chủ yếu phản ánh việc nhà đầu tư không thay đổi nhiều vị thế, hạn chế mua đuổi và thị trường đang ở trạng thái hấp thụ bớt đà tăng, hơn là xuất phát từ những thay đổi về yếu tố cơ bản .
Nhà đầu tư trong nước tiếp tục là lực đỡ quan trọng của thị trường, với 237.000 tài khoản giao dịch mở mới trong tháng 11, nâng tổng số lên 11,6 triệu tài khoản và vượt sớm mục tiêu 11 triệu tài khoản vào năm 2030 của Chính phủ. Sự tham gia ngày càng rộng rãi của nhà đầu tư nội địa đang góp phần gia tăng chiều sâu thanh khoản và giảm sự phụ thuộc vào bất kỳ nhóm nhà đầu tư nào.
Dòng vốn ngoại tiếp tục rút ròng khoảng 260 triệu USD trong tháng, đưa tổng mức bán ròng lũy kế từ đầu năm lên xấp xỉ 5,2 tỷ USD. Tuy vậy, áp lực bán đã có dấu hiệu hạ nhiệt và xuất hiện những giai đoạn mua ròng chọn lọc. Dù còn quá sớm để đưa ra kết luận, Dragon Capital cho rằng diễn biến này có thể cho thấy áp lực bán từ khối ngoại đang dịu lại và có khả năng cải thiện trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, hoạt động thị trường sơ cấp vẫn duy trì tích cực, với nhiều thương vụ niêm yết và chuyển sàn dự kiến diễn ra liên tục từ cuối năm nay sang đầu năm sau, trong đó có kế hoạch niêm yết của Công ty Chứng khoán VPS.
Nhìn chung, Việt Nam đang bước vào năm 2026 với nền tảng vĩ mô thuận lợi khi tăng trưởng duy trì ở mức cao, lạm phát được kiểm soát và khu vực tư nhân giữ vai trò ngày càng nổi bật. Chi tiêu cho hạ tầng, dòng vốn FDI cùng lực lượng nhà đầu tư trong nước ngày càng lớn được kỳ vọng sẽ tiếp tục hỗ trợ quá trình tích lũy vốn và nâng cao hiệu quả cho thị trường chứng khoán trong giai đoạn tới.
-Thu Minh
