Sau một thời gian dài tăng trưởng chậm chạp, kinh tế châu Âu đã bắt đầu có những dấu hiệu phục hồi nhờ thoát khỏi tình trạng lạm phát dai dẳng và lãi suất thắt chặt...
Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của các nền kinh tế trong khu vực được dự báo sẽ không đồng đều trong những năm tới.
Năm 2025, kinh tế châu Âu trải sự biến động mạnh mẽ của các lực lượng kinh tế vĩ mô, với tình hình chính trị và chính sách tiền tệ thay đổi liên tục, cộng thêm cuộc chiến thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, đây cũng là năm bước ngoặt của kinh tế châu Âu khi các nước lên các kế hoạch chi tiêu lớn cho đầu tư hạ tầng và quốc phòng.
Nhìn về tương lai, các lực lượng như trí tuệ nhân tạo (AI) và điều kiện tài chính được cải thiện được dự báo sẽ thúc đẩy tăng trưởng toàn cầu trong những năm tới, và châu Âu cũng không nằm ngoài xu hướng đó - trang Euronews dẫn một báo cáo gần đây của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) cho biết. Mặt khác, rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế châu Âu vẫn còn, bao gồm sự suy yếu của thị trường lao động.
Dự báo của OECD cho rằng tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) thực tế ở khu vực eurozone trong năm nay sẽ tụt hậu so với hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, triển vọng năm 2026 và 2027 có thể sẽ khả quan hơn.
TĂNG TRƯỞNG 2025: IRELAND VƯỢT TRỘI, PHẦN LAN TỤT HẬU
Tại thời điểm cuối năm 2025, kinh tế Ireland được dự báo sẽ ghi nhận mức tăng trưởng mạnh nhất so với các quốc gia OECD khác, với mức tăng trưởng cả năm có thể đạt 10,2%. Tốc độ tăng trưởng này được cho là kết quả của việc đẩy nhanh xuất khẩu dược phẩm sang Mỹ trước khi các mức thuế quan có hiệu lực.
Sau nhiều lần cảnh báo trong năm nay, Tổng thống Trump đã công bố mức thuế lên tới 100% đối với dược phẩm nhập khẩu bắt đầu từ ngày 1/10. Ông Trump nói rằng các công ty xây dựng cơ sở sản xuất tại Mỹ sẽ được miễn trừ. Tuy nhiên, EU tuyên bố hàng xuất khẩu của họ vào Mỹ được bảo vệ khỏi mức thuế quan cao đó theo thỏa thuận thương mại Mỹ - EU, thỏa thuận quy định mức thuế của Mỹ đối với hàng hóa của khối này ở mức 15%.
Ireland là một ngoại lệ trong xếp hạng tăng trưởng của OECD, vì các quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất tiếp theo là Thổ Nhĩ Kỳ chỉ với mức dự báo tăng 3,6% và Ba Lan với 3,3%.
Tuy nhiên, cũng cần phải nói thêm rằng tốc độ tăng trưởng GDP của Ireland thường là một chỉ số gây hiểu lầm do cấu trúc nền kinh tế nước này. Ireland có thuế suất thuế doanh nghiệp thấp nổi tiếng, nên là nơi có nhiều tập đoàn đa quốc gia đặt trụ sở để chuyển lợi nhuận về đó nhằm hưởng mức thuế thấp, dẫn tới GDP của Ireland trong nhiều trường hợp bị thổi phồng.
Ở đầu kia của bảng xếp hạng tăng trưởng mà OECD đưa ra, Phần Lan được dự báo sẽ không tăng trưởng trong năm 2025. Niềm tin của người tiêu dùng yếu và hoạt động xây dựng nhà ở giảm mạnh để điều chỉnh tình trạng dư cung nhà đã ảnh hưởng nặng nề đến sản lượng kinh tế của nước này - OECD giải thích.
2026: KINH TẾ EUROZONE CÓ THỂ TĂNG TRƯỞNG 1,2%
Tăng trưởng GDP thực tế ở khu vực đồng euro được dự báo sẽ giảm nhẹ từ 1,3% vào năm 2025 xuống 1,2% vào năm 2026, trước khi tăng lên 1,4% vào năm 2027. Tác động tiêu cực từ các xung đột thương mại gia tăng sẽ được “bù đắp bởi các điều kiện tài chính được cải thiện, đầu tư cơ bản từ quỹ Cơ sở phục hồi và hỗ trợ kinh tế (RRF), và thị trường lao động vững vàng” - OECD nhận định.
RRF là công cụ chính để giúp các nền kinh tế EU trở nên mạnh mẽ hơn và kiên cường hơn sau đại dịch. Theo khuôn khổ của cơ chế RRF, Ủy ban châu Âu (EC) vay trên thị trường vốn bằng cách phát hành trái phiếu. Số tiền huy động được sau đó được cung cấp cho các quốc gia thành viên để hỗ trợ các cải cách và đầu tư lớn.
BA NỀN KINH TẾ CHÂU ÂU TĂNG TRƯỞNG MẠNH NHẤT
Năm 2026, trong số 27 quốc gia châu Âu, tăng trưởng GDP thực tế dự kiến sẽ dao động từ 0,6% ở Italy đến 3,4% ở Ba Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Lithuania theo sau với 3,1%. Đây là ba quốc gia duy nhất được dự báo sẽ vượt mức trung bình toàn cầu là 2,9%.
Ở vùng cận dưới, Áo và Phần Lan đều được dự báo tăng trưởng 0,9% trong năm tới, chỉ cao hơn mức tăng dự báo cho Italy. Đây là những quốc gia duy nhất có mức tăng trưởng dưới 1% ở châu Âu trong năm tới.
Trong số 5 nền kinh tế lớn nhất khu vực, Tây Ban Nha được dự báo dẫn đầu tăng trưởng trong 2026. OECD ước tính Tây Ban Nha sẽ tăng trưởng 2,2% vào năm 2026. Đây là tốc độ cao nhất trong số 5 nền kinh tế lớn nhất châu Âu, cao hơn nhiều so với nước gần nhất tiếp theo là Anh, với mức dự báo tăng là 1,2%.
“Tại Tây Ban Nha, tăng trưởng việc làm mạnh mẽ và tăng trưởng tiền lương thực tế sẽ tiếp tục hỗ trợ tiêu dùng tư nhân”, báo cáo của OECD nhận định. Ngoài ra, Tây Ban Nha ít bị ảnh hưởng bởi thuế quan của Mỹ, vì xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ chỉ chiếm 1,1% GDP của nước này.
Trong khi đó, tại Anh, chi tiêu của Chính phủ bị hạn chế có thể sẽ ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng kinh tế. Thị trường lao động nước này đang suy yếu, với số lao động có việc làm giảm khoảng 0,4% trong vòng 1 năm tính đến tháng 9 và số lượng vị trí tuyển dụng giảm gần 14% trong cùng kỳ.
Đức và Pháp được dự báo sẽ tăng trưởng 1% trong năm 2026, trong khi kinh tế Italy có mức tăng dự báo thấp nhất, chỉ 0,6%.
“Việc mở rộng tài khóa được dự báo sẽ thúc đẩy hoạt động kinh tế ở Đức, phản ánh chi tiêu cao hơn cho quốc phòng và cơ sở hạ tầng, nhưng việc thu hẹp tài khóa được dự báo ở cả Pháp và Italy sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng của các nước này”, báo cáo của OECD nhận định.
DỰ BÁO VỀ NĂM 2027
Năm 2027, Tây Ban Nha được dự báo sẽ lại ghi nhận mức tăng trưởng GDP thực tế cao nhất trong số 5 nền kinh tế hàng đầu châu Âu, mặc dù tốc độ tăng trưởng của này sẽ giảm xuống còn 1,8%. Đức sẽ tăng tốc từ 1% lên 1,5%. Anh và Italy sẽ chỉ tăng 0,1 điểm so với năm 2026, trong khi tốc độ tăng trưởng của Pháp sẽ không thay đổi ở mức 1%.
OECD dự báo Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có mức tăng trưởng cao nhất vào năm 2027 trong số 27 quốc gia châu Âu, ở mức 4%.
Sau suy thoái vào năm 2025, kinh tế Phần Lan được dự báo sẽ chứng kiến sự cải thiện đáng kể với tăng trưởng GDP đạt 0,9% vào năm 2026 và 1,7% vào năm 2027.
“Lãi suất thấp hơn, thị trường nhà ở ổn định, chi tiêu quốc phòng tăng và tăng trưởng mạnh hơn ở các nước đối tác thương mại sẽ hỗ trợ sự phục hồi” của kinh tế Phần Lan - báo cáo cho biết. Tuy nhiên, thuế quan của Mỹ, bất ổn toàn cầu và chính sách tài khóa thu hẹp vẫn sẽ là những trở ngại đối với nền kinh tế nước này.
-An Huy
