Nhiều đại biểu Quốc hội thống nhất với chủ trương miễn giấy phép xây dựng, song đề nghị hoàn thiện cơ chế hậu kiểm và phân định rõ trách nhiệm quản lý để cải cách thủ tục hành chính thực chất, vừa thông thoáng, vừa chặt chẽ...
Sáng 6/11, trong phiên thảo luận tại tổ về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ đồng thuận với chủ trương mở rộng diện công trình được miễn giấy phép xây dựng, coi đây là bước đi đúng hướng nhằm cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng.
Đại biểu Nguyễn Phi Thường (đoàn Hà Nội) cho rằng dự thảo luật đã quy định rõ các trường hợp được miễn giấy phép và trách nhiệm của chủ đầu tư, tuy nhiên, cần điều chỉnh quy trình theo hướng liên thông từ chấp thuận chủ trương đầu tư đến khởi công công trình để tránh lặp lại thủ tục. Khi chủ đầu tư đã được giao thực hiện dự án và đủ điều kiện khởi công, chỉ cần thông báo khởi công thay vì xin cấp phép lại.
Đại biểu cũng đề xuất bổ sung quy định yêu cầu thiết kế cơ sở trong hồ sơ đề xuất dự án đầu tư để cơ quan chuyên môn thẩm định ngay từ giai đoạn phê duyệt chủ trương, giúp rút ngắn thời gian và loại bỏ các thủ tục trùng lặp.
Từ thực tiễn tại Hà Nội, đại biểu Nguyễn Phi Thường nhấn mạnh việc thiếu quy định rõ về hậu kiểm đối với công trình được miễn phép khiến một số chủ đầu tư tùy tiện điều chỉnh quy mô, công năng, làm thay đổi cảnh quan đô thị. Do đó, cần giao thẩm quyền giám sát và xử lý vi phạm cho chính quyền cấp xã, đồng thời, Chính phủ phải hướng dẫn chi tiết quy trình hậu kiểm, bảo đảm kiểm soát được chất lượng công trình.
Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (đoàn Hà Nội) nhận định quy định miễn giấy phép nhưng vẫn yêu cầu gửi hồ sơ tương ứng với hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng chỉ mang tính hình thức, chưa thực sự cắt giảm thủ tục. Đại biểu đề xuất hai phương án: hoặc bỏ yêu cầu nộp hồ sơ kèm theo, hoặc nếu vẫn cần thì chỉ yêu cầu một bộ hồ sơ tối giản, như bản vẽ thiết kế đã phê duyệt, thay vì hồ sơ đầy đủ như trước.
Trong khi đó, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng nên mở rộng thêm đối tượng được miễn giấy phép xây dựng, nhưng công trình vẫn phải có thiết kế do đơn vị tư vấn chịu trách nhiệm, bảo đảm an toàn kỹ thuật và tuân thủ quy hoạch. Cơ quan nhà nước chỉ thực hiện hậu kiểm để bảo đảm tuân thủ quy định.
Còn theo đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn (đoàn Hải Phòng), cơ chế miễn phép và thông báo khởi công là cải cách quan trọng, giúp giảm tiền kiểm, song cần quy định rõ về hồ sơ, thời hạn xử lý và tích hợp thủ tục trên Cổng dịch vụ công để bảo đảm tính thống nhất và minh bạch.
Góp ý thêm về vai trò thẩm định tính khả thi của dự án tư nhân, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà cho hay việc cơ quan nhà nước thẩm định cả dự án đầu tư kinh doanh là can thiệp không cần thiết, làm kéo dài thời gian, tăng chi phí và giảm sức cạnh tranh. Đại biểu đề nghị chỉ thẩm định với các dự án sử dụng vốn nhà nước hoặc vốn PPP, còn nhà đầu tư tư nhân phải tự chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình.
Theo đó, cơ quan chuyên môn về xây dựng chỉ cần tập trung thẩm định thiết kế kỹ thuật, an toàn, phòng cháy chữa cháy và cấp phép xây dựng (nếu có), vừa bảo đảm vai trò quản lý nhà nước, vừa tạo môi trường đầu tư thông thoáng và minh bạch hơn cho doanh nghiệp.
-Đan Tiên
