Toàn thành phố Đà nẵng hiện có hơn 50 điểm du lịch xanh và sinh thái, trong đó có 6 khu bảo tồn và vườn quốc gia mang giá trị du lịch cao. Đây là "tài sản xanh" góp phần tạo dấu ấn riêng cho du lịch địa phương…
Là hai “hạt nhân du lịch” hàng đầu miền Trung, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam (cũ) từ lâu đã tạo dựng được thương hiệu riêng. Trong đó, Đà Nẵng nổi bật với hệ thống khách sạn, nghỉ dưỡng cao cấp, các sự kiện lễ hội tầm vóc quốc tế. Trong khi Quảng Nam là vùng đất của di sản phố cổ Hội An, đền tháp Mỹ Sơn cùng sự phát triển mạnh mẽ mô hình du lịch cộng đồng, du lịch xanh.
Sau hợp nhất, điểm đáng chú ý trong chiến lược mới của Hiệp hội du lịch Đà Nẵng chính là việc đẩy mạnh tổ chức các sự kiện du lịch mang dấu ấn vùng miền. Ông Cao Trí Dũng, Chủ tịch lâm thời Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng, cho hay: “Một trong những ưu tiên sắp tới của ngành du lịch địa phương là kêu gọi đầu tư vào các mô hình du lịch chữa lành, du lịch sáng tạo, du lịch MICE, kết hợp với bảo tồn tài nguyên tự nhiên và văn hóa bản địa”.
Với tầm nhìn dài hạn và những bước đi cụ thể, ngành du lịch Đà Nẵng đang đặt nền móng cho một giai đoạn phát triển mới. Chia sẻ tại tọa đàm “Du lịch bền vững phong cách sống - Chuyển đổi khách sạn, khu nghỉ dưỡng trải nghiệm du lịch hướng tới Net Zero”, ông Văn Bá Sơn, Phó Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao Du lịch Đà Nẵng, khẳng định chuyển đổi xanh trong du lịch đã trở thành điều kiện bắt buộc để hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Theo ông Sơn, Đà Nẵng sớm xác định du lịch xanh là một trong ba trụ cột phát triển đến năm 2045, hướng tới mục tiêu trở thành “thành phố sinh thái, thông minh và đáng sống hàng đầu châu Á”.
Trước mắt, Đà Nẵng đang dự thảo Kế hoạch nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch năm 2026, chú trọng phân loại rác tại nguồn, giảm nhựa dùng một lần. Cùng với đó, phát động phong trào “Khách sạn - Nhà hàng không rác thải nhựa” trên toàn thành phố. Ngoài ra, tiêu chí xanh đã được đưa vào xếp hạng cơ sở lưu trú, nhãn hiệu “Du lịch Xanh Đà Nẵng” được xây dựng để ghi nhận các doanh nghiệp thân thiện với môi trường.
Thành phố còn tăng cường hợp tác quốc tế thông qua Dự án Du lịch Thụy Sỹ vì sự phát triển bền vững (ST4SD). Kết nối hệ thống chứng nhận xanh toàn cầu, hỗ trợ các khách sạn và khu nghỉ dưỡng đạt chuẩn quốc tế về phát triển bền vững. Trên thực tế, nhiều cơ sở lưu trú tiên phong như Furama, TIA Wellness, Radisson RED, Mường Thanh... đã tự nguyện áp dụng năng lượng mặt trời, phân loại rác tại nguồn, loại bỏ nhựa dùng một lần, hướng đến mục tiêu Net Zero.
“Những nỗ lực này cho thấy Đà Nẵng đang chuyển từ ‘nói về xanh’ sang ‘làm xanh thực sự’, từ chính sách đến hành động cụ thể, từ nhận thức đến thay đổi hành vi cộng đồng,” ông Văn Bá Sơn khẳng định.
Đáng chú ý, Đà Nẵng cũng đang hợp tác với Quỹ Môi trường Thái Bình Dương (Pacific Environment) triển khai mô hình “Chợ đêm Sơn Trà - chợ đêm xanh không rác thải nhựa”. Đây sẽ là mô hình thí điểm đầu tiên tại trung tâm thành phố, hướng tới mô hình chợ đêm không túi nylon, góp phần xây dựng lối sống tiêu dùng bền vững và quảng bá hình ảnh Đà Nẵng như “thủ phủ du lịch xanh” của miền Trung.
Tuy nhiên, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đô thị hóa và khai thác du lịch mạnh mẽ, công tác bảo tồn sinh thái đang đối mặt nhiều thách thức mới. Theo PGS.TS. Võ Văn Minh, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng, không chỉ Đà Nẵng mà khu vực miền Trung - Tây Nguyên đang gặp nhiều thách thức đối với đa dạng sinh học, chủ yếu từ biến đổi khí hậu, suy thoái rừng, phát triển hạ tầng và buôn bán động vật hoang dã…
Ông Minh cho rằng cần ứng dụng mạnh mẽ mạnh mẽ công nghệ dữ liệu và trí tuệ nhân tạo trong bảo tồn. Ví dụ như công nghệ SMART giúp theo dõi và báo cáo hoạt động tuần tra rừng; bẫy ảnh kỹ thuật số, drone hỗ trợ giám sát cháy rừng. Hay công nghệ GIS và viễn thám phục vụ lập bản đồ che phủ rừng, theo dõi biến động đất đai...
Bên cạnh đó, AI và IoT (Internet vạn vật) có thể phân tích ảnh vệ tinh, cảm biến môi trường, hỗ trợ cảnh báo sớm mất rừng hoặc suy thoái sinh cảnh. Việc kết hợp công nghệ hiện đại với cơ sở dữ liệu mở không chỉ giúp giám sát hiệu quả hơn mà còn tăng tính minh bạch, để cộng đồng cùng tham gia bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phát triển du lịch xanh.
Đồng quan điểm, TS. Chu Mạnh Trinh, giảng viên Trường Đại học Sư phạm, nêu vai trò của cộng đồng trong bảo tồn đa dạng sinh học. Theo ông, cần xây dựng khung pháp lý rõ ràng để người dân tham gia cùng chính quyền và doanh nghiệp trong quản lý tài nguyên rừng, nước, biển. Đồng thời nên đưa nội dung kinh tế tuần hoàn và sinh thái học ứng dụng vào chương trình giáo dục phổ thông, gắn với thực hành tại địa phương.
Ở góc độ doanh nghiệp, bà Hà Thị Diệu Viên, Tổng Quản lý Silk Sense Hoi An River Resort, chia sẻ, mỗi đơn vị du lịch dấn thân theo xu thế du lịch xanh có hành trình riêng với nhiều khó khăn, thách thức. Nhưng cũng nhờ vào điều đó mà Silk Sense Hội An River Resort đã được công nhận là khách sạn không rác thải nhựa đầu tiên tại Việt Nam; được trao chứng nhận Travelife cũng như chứng nhận đạt tiêu chuẩn du lịch xanh Quảng Nam.
Ông Phan Xuân Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Quảng Nam (cũ), nhận định những mô hình quản trị tài nguyên rác tiên phong tại Hội An sẽ truyền cảm hứng lan tỏa, thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp du lịch tại thành phố Đà Nẵng mới nói riêng và Việt Nam nói chung cùng hành động vì mục tiêu phát triển xanh, bền vững.
-Tường Bách
