Việt Nam ghi nhận mức tăng 266% GDP bình quân đầu người thực trong 25 năm qua đứng thứ hai trong nhóm 50 nền kinh tế lớn nhất thế giới, chỉ sau Trung Quốc..
Trong 25 năm qua, bức tranh kinh tế toàn cầu đã thay đổi đáng kể, với mức sống tăng lên đáng kể tại các nền kinh tế châu Á mới nổi và một phần khu vực Đông Âu.
Tăng trưởng GDP bình quân đầu người thực phản ánh nền kinh tế tạo thêm bao nhiêu sản lượng trên mỗi người dân. Đây được xem là một trong những chỉ báo dài hạn rõ nét nhất về sự cải thiện mức sống và mức độ thịnh vượng của người dân.
Dựa trên số liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đồ thị thông tin dưới đây xếp hạng 50 nền kinh tế có quy mô GDP lớn nhất thế giới theo mức tăng GDP bình quân đầu người thực kể từ năm 2000, qua đó cho thấy những nơi mức sống được cải thiện nhanh nhất.
Số liệu sử dụng giá cố định (đã loại trừ tác động của lạm phát) và sức mua tương đương (PPP), quy đổi về USD theo PPP năm 2021, nhờ đó điều chỉnh khác biệt về chi phí sinh hoạt giữa các nước. Cách tiếp cận này giúp phản ánh thực tế và không bị sai lệch bởi biến động tỷ giá hay chênh lệch mặt bằng giá.
Dẫn đầu danh sách là Trung Quốc với mức tăng GDP bình quân đầu người thực 25 năm qua là 518%, theo sau là Việt Nam (266%), Ấn Độ (235%), Bangladesh (208%) và Kazakhstan (183%). Theo các nhà phân tích, nhóm nền kinh tế này đều trải qua quá trình công nghiệp hóa nhanh, tăng trưởng vượt bậc dựa vào xuất khẩu và chuyển dịch cơ cấu mạnh mẽ trong hơn hai thập kỷ qua.
Khu vực châu Á chiếm ưu thế ở nhóm đầu khi chiếm chọn top 5 và chiếm 14 vị trí trong top 20.
Trung Quốc nổi bật hơn cả khi GDP bình quân đầu người thực năm 2025 ước đạt 25.035 USD, tăng 518% so với mức khoảng 4.050 USD năm 2000. Việt Nam và Bangladesh cũng ghi nhận mức cải thiện đáng kể, lần lượt tăng 266% và 208%, nhờ xây dựng được các ngành sản xuất chế biến có sức cạnh tranh và hội nhập ngày càng sâu vào mạng lưới thương mại toàn cầu. Đối với Ấn Độ, mức tăng 235% phản ánh tác động của tiến trình tự do hóa kinh tế, lợi thế dân số trẻ và sự mở rộng nhanh chóng của khu vực dịch vụ.
Giới phân tích nhận định 4 nền kinh tế châu Á dẫn đầu danh sách này đã góp phần tái định hình quỹ đạo tăng trưởng và dòng chảy thương mại toàn cầu kể từ năm 2000, chiếm tỷ trọng lớn trong phần sản lượng kinh tế tăng thêm của thế giới trong hơn hai thập kỷ qua.
Ở Đông Âu, một số quốc gia cũng đang thu hẹp khoảng cách đáng kể về mức sống so với các nước Tây Âu 25 năm qua.
GDP bình quân đầu người thực của Romania tăng 180%, trong khi Ba Lan tăng 150%. Cả hai đều ghi nhận GDP bình quân đầu người tăng gấp hơn hai lần lên hơn 41.000 USD. Séc là một trường hợp đáng chú ý khác, với mức tăng 67%, từ khoảng 30.700 USD lên 51.331 USD.
Tuy nhiên, không phải tất cả 50 nền kinh tế có quy mô GDP lớn nhất thế giới đều ghi nhận mức tăng GDP bình quân đầu người thực trong 25 năm qua. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) thậm chí chứng kiến sự sụt giảm từ khoảng 99.000 USD năm 2000 xuống còn 72.386 USD năm 2025.
Nguyên nhân chính là dân số UAE tăng rất nhanh, từ 3,5 triệu người lên 11,35 triệu người trong giai đoạn này. Dù sản lượng kinh tế tăng lên, mức tăng đó không đủ bù đắp việc phải chia cho số dân đông hơn, nên GDP bình quân đầu người thực vẫn giảm.
-Ngọc Trang
