Hộ kinh doanh được “cầm tay chỉ việc” trong lộ trình chuyển đổi sang kê khai thuế điện tử

Tại công văn gửi Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Tài chính yêu cầu các địa phương “cầm tay chỉ việc” hướng dẫn kê khai và nộp thuế điện tử, nhằm giúp hộ kinh doanh thích ứng với mô hình quản lý thuế mới trước khi xóa bỏ thuế khoán…

Bộ trưởng Bộ Tài chính vừa ban hành công văn gửi Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị phối hợp chỉ đạo triển khai công tác quản lý thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi, chuẩn bị cho việc chính thức xóa bỏ hình thức thuế khoán kể từ ngày 1/1/2026.

Theo Bộ Tài chính, dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo các địa phương, công tác thu thuế đã đạt được kết quả tích cực.

Riêng khu vực hộ và cá nhân kinh doanh đã có đóng góp đáng kể cho ngân sách nhà nước. Năm 2024, tổng thu từ khu vực này đạt hơn 25.953 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2023. Trong 9 tháng năm 2025, con số này ước đạt 25.089 tỷ đồng, tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đồng thời, công tác chuyển đổi số trong quản lý thuế cũng ghi nhận kết quả nổi bật. Tính đến hết tháng 9/2025, hơn 98% hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai đã sử dụng dịch vụ khai thuế và nộp thuế điện tử. Toàn bộ hộ kinh doanh thuộc diện sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền theo quy định của Chính phủ đã áp dụng hóa đơn điện tử.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế và bảo đảm quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai diễn ra thuận lợi, Bộ Tài chính đề nghị các sở, ngành liên quan trên địa bàn phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế, triển khai đồng bộ công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh, tập trung vào năm nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi từ phương pháp thuế khoán sang phương pháp tự kê khai, tự nộp thuế.

Bộ Tài chính đề nghị Ban Tuyên giáo và Ban Dân vận các địa phương định hướng nội dung tuyên truyền về mục tiêu, ý nghĩa của chính sách cải cách thuế; đồng thời chỉ đạo các cơ quan truyền thông, báo chí, đài phát thanh và truyền hình xây dựng chuyên đề, phóng sự, tọa đàm, phỏng vấn nhằm tạo sự đồng thuận và niềm tin trong xã hội.

Đồng thời, các Ủy ban nhân dân các cấp cần phối hợp với cơ quan thuế để phổ biến pháp luật, hướng dẫn người dân hiểu rõ lợi ích khi chuyển sang kê khai hoặc chuyển đổi lên doanh nghiệp, cũng như trách nhiệm và chế tài xử lý đối với hành vi trốn thuế hoặc không đăng ký kinh doanh.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng khuyến khích chính quyền địa phương phối hợp với các đoàn thể, hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức xã hội và các hội nghề nghiệp trong công tác tuyên truyền, vận động hộ kinh doanh chủ động tham gia vào quá trình chuyển đổi.

“Các phong trào vận động người dân lấy hóa đơn khi mua hàng, khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt và sử dụng hóa đơn điện tử cần được nhân rộng”, Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Thứ hai, đề nghị các địa phương triển khai các chương trình hỗ trợ cụ thể giúp hộ kinh doanh tiếp cận, thực hành và làm quen với các công cụ quản lý thuế điện tử.

Theo đó, các hoạt động hướng dẫn “cầm tay chỉ việc” về kê khai, nộp thuế điện tử, sử dụng phần mềm hóa đơn, kế toán và tra cứu dữ liệu cần được triển khai tại các chợ, phố thương mại hoặc khu vực tập trung nhiều hộ kinh doanh.

Song song, Bộ cũng khuyến khích các địa phương huy động nguồn lực xã hội, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghệ cung cấp miễn phí hoặc giảm giá phần mềm bán hàng, hóa đơn điện tử, chữ ký số tạot huận lợi cho hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi.

Thứ ba, tập trung tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan chức năng nhằm hình thành cơ sở dữ liệu thống nhất phục vụ công tác quản lý thuế

Các sở, ngành, cơ quan công an, ngân hàng, thống kê, tài nguyên môi trường và chính quyền cơ sở được đề nghị phối hợp chặt chẽ trong việc chia sẻ, đối chiếu thông tin về hộ kinh doanh, doanh thu, dòng tiền, địa điểm kinh doanh và tình trạng hoạt động thực tế. Việc này nhằm hỗ trợ cơ quan thuế theo dõi sát tình hình kinh doanh, phát hiện sớm rủi ro và bảo đảm công bằng giữa các chủ thể nộp thuế.

Thứ tư, tiếp tục tăng cường công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh nhằm chống thất thu thuế trong giai đoạn chuyển đổi.

Bộ Tài chính yêu cầu tập trung rà soát thông tin về các hộ kinh doanh trên địa bàn quản lý, chú trọng kiểm soát doanh thu, dòng tiền và xây dựng cơ sở dữ liệu tích hợp về hộ kinh doanh nhằm kịp thời phát hiện các hộ kinh doanh có rủi ro cao trong thực hiện nghĩa vụ thuế, sử dụng hóa đơn, tránh tình trạng kê khai doanh thu thấp để trốn thuế.

Đồng thời, cần phát huy vai trò của Ban Chỉ đạo chống thất thu ngân sách nhà nước tại địa phương, bảo đảm công tác quản lý, giám sát được thực hiện minh bạch, khách quan.

Thứ năm, Bộ đề nghị các địa phương sớm xây dựng và ban hành quy chế phối hợp trong công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh sau khi xóa bỏ thuế khoán. Quy chế này do cơ quan thuế chủ trì tham mưu, trình Ủy ban nhân dân các cấp phê duyệt, xác định rõ nội dung thực hiện và trách nhiệm phối hợp của từng đơn vị.

Bộ Tài chính nhấn mạnh, Nghị quyết số 68/NQ-TW của Bộ Chính trị đã xác định khu vực kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế. Sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của toàn bộ từ cấp ủy, chính quyền đến các đoàn thể địa phương sẽ là yếu tố then chốt, bảo đảm việc triển khai chủ trương xóa bỏ thuế khoán diễn ra thông suốt và hiệu quả, qua đó góp phần quan trọng vào tiến trình hiện đại hóa công tác quản lý thuế, củng cố nền tảng kinh tế quốc gia.

-Hoàng Sơn