Kể từ sau đại dịch, rất nhiều ngôi nhà đã biến đổi từ nơi ở đơn thuần trở thành nơi làm việc, học tập, trồng trọt, rèn luyện sức khỏe, vui chơi giải trí... Dường như, phần lớn hoạt động cơ bản của con người giờ đây đều diễn ra trong không gian ngôi nhà…
Tại Việt Nam, mô hình nhà phố hiện nay có xu thế chuyển đổi từ chiều sâu sang chiều đứng, từ chức năng đơn nhất đơn thuần chỉ để ở (hoặc có thể có một phần kinh doanh) thành công trình đa chức năng có thể chuyển một phần hoặc toàn bộ công trình sang chức năng sử dụng khác.
Xu hướng chuyển đổi này tập trung tại các khu vực nhà ở thuộc các trung tâm đô thị, nhất là các khu vực đô thị có tiềm năng phát triển dịch vụ thương mại. Từ đó, thuật ngữ "nhà đa năng" ngày càng trở nên phổ biến trong cuộc sống hiện đại, phản ánh một xu hướng mới trong cách chúng ta nghĩ về không gian sống và làm việc.
Thực tế, rất nhiều nhà phố hiện tại đã trở thành một không gian sinh sống kết hợp dịch vụ đô thị, phù hợp với hoạt động kinh doanh hộ gia đình, doanh nghiệp nhỏ. Với diện tích hạn chế và công năng đa dạng, thiết kế nhà phố phải linh hoạt và thông minh. Tối ưu hóa không gian để đáp ứng nhu cầu sống hiện đại của gia chủ là mục tiêu chính của kiến trúc sư.
TIMELESS HOUSE
Dự án tọa lạc trong một con hẻm nhỏ của TP.HCM – nơi hội tụ khí hậu và văn hóa đặc trưng của thành phố: những cơn mưa bất chợt, những ngày nắng nóng gay gắt, và tiếng ồn ào của xe cộ cả ngày lẫn đêm. Do đó, các kiến trúc sư từ KAA DESIGN + H2 chủ tâm hướng đến thiên nhiên và sự mộc mạc, tạo nên một không gian sống thư giãn.
Ngôi nhà được xây dựng với khung bê tông trần, tường sơn không trát vữa, và sàn bê tông đánh bóng. Gỗ tự nhiên được sử dụng cho nội thất, giữ nguyên trạng thái "sống" – với những lỗ nứt tự nhiên và độ cong vênh thay đổi theo khí hậu. Mặt tiền hai lớp giúp điều hòa và giảm nhiệt từ mặt trời phía Tây. Lớp ngoài bao gồm các khung sắt hoa văn năng động, trong khi lớp trong mang lại sự bảo vệ và cách nhiệt.
Cây xanh được đan xen khắp các khoảng trống, làm mát không khí, tăng thêm sự riêng tư và đưa ngôi nhà đến gần hơn với thiên nhiên. Cầu thang không chỉ đóng vai trò là trục lưu thông chính mà còn là trục thông gió của ngôi nhà. Các bậc thang rỗng tăng cường lưu thông không khí theo chiều dọc, cho phép ngôi nhà được "thở" một cách tự nhiên.
Trong đó, tầng trệt và tầng lửng là không gian văn phòng với khoảng thông tầng cao gấp đôi tạo sự kết nối trực quan và thông gió tự nhiên. Tầng hai là khu vực sinh hoạt và nghỉ ngơi cho nhân viên. Tầng ba và bốn là nơi ở của gia đình, với phòng khách, bếp và phòng ngủ được kết nối bằng hành lang và giếng trời rộng rãi, khuyến khích sự tương tác.
Cuối cùng, tầng thượng có khu vườn trồng rau và cây ăn quả, được thiết kế như một không gian sinh hoạt chung ngoài trời. Sau khi hoàn thành, Timeless House không chỉ là một ngôi nhà, mà là một không gian sống xanh – thô mộc – gần gũi thiên nhiên, nơi con người được kết nối và tái tạo năng lượng mỗi ngày.
GIA ĐỊNH HOUSE
Công trình này tọa lạc tại một khu dân cư lâu đời, từng là trung tâm của tỉnh Gia Định, nay là phường Gia Định, TP.HCM. Ngôi nhà tọa lạc trên một lô đất đặc biệt với mặt tiền vát cạnh dọc theo trục đường. Gia chủ yêu cầu các kiến trúc sư từ G+architects tạo nên các không gian chức năng đa dạng: không gian sống độc lập cho gia đình, căn hộ cho thuê và các không gian linh hoạt có thể sử dụng làm văn phòng chung hoặc quán cà phê.
Gia Định House được hình dung là một mô hình "co-living" nhỏ gọn, mang đến cuộc sống tiện nghi cho chủ sở hữu, đồng thời tạo ra thu nhập thông qua việc cho thuê căn hộ và văn phòng. Đồng thời, dự án cũng nuôi dưỡng một cộng đồng cư dân có chung sở thích, tiện ích và không gian làm việc.
Từ đó, tầng trệt và tầng lửng được giữ thông thoáng với các vách ngăn tối thiểu, tạo sự chuyển tiếp liền mạch từ ngõ vào nhà. Cổng và cửa lưới thép tăng cường sự thông thoáng, xóa nhòa ranh giới giữa nhà và ngõ. Khoảng trống đóng vai trò là vùng chuyển tiếp giữa bên trong và bên ngoài, được thiết kế như một không gian sinh hoạt chung linh hoạt, trở thành điểm kết nối chính cho cư dân.
Lõi thang máy được thiết kế như một yếu tố điêu khắc, dường như lơ lửng trong khoảng không, đồng thời đóng vai trò là một cấu trúc chịu lực. Các bức tường kéo dài từ trục thang máy tạo ra các hốc hình tam giác, được sử dụng cho loggia, nhà vệ sinh, góc cây xanh hoặc khoảng trống thẳng đứng.
Ở phía sau nhà, một khu vườn thẳng đứng hướng về phía tây vừa tạo bóng mát, vừa kết hợp với cầu thang và các tấm chớp phía trên cửa phòng để tạo sự thông gió chéo tự nhiên từ sau ra trước.
Sảnh tầng được thiết kế như một không gian bán công cộng, giúp cải thiện luồng không khí và tầm nhìn thoáng đãng, đồng thời mở rộng căn hộ cho các hoạt động như tiếp khách, đọc sách hoặc các hoạt động khác trong một khu vườn xen kẽ.
Gia Định House là minh chứng cho cách G+architects tiếp cận và giải quyết những thách thức của một khu đất lệch và bất thường, đồng thời tiếp tục khám phá "sống và chia sẻ trong những ngôi nhà đô thị", thông qua lăng kính của sự đồng hành.
Công trình hài hòa bối cảnh, hình dạng địa điểm và các yêu cầu đa dạng của gia chủ để tạo ra một ngôi nhà cân bằng giữa chức năng, tính linh hoạt và tính thẩm mỹ - một nơi cư dân có thể sống, chia sẻ và kết nối.
-Lưu Hà
