Hiện có khoảng 6,5 triệu người Việt Nam đang sống và định cư ở 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thống kê chưa đầy đủ Việt Nam có trên 500.000 trí thức, các doanh nhân có trình độ đại học trở lên... Trong số đó, giữ nhiều vị trí quan trọng trong nghiên cứu khoa học và thị trường kinh tế thương mại...
Thông tin được đưa ra tại "Diễn đàn hợp tác quốc tế phát triển đầu tư" trong khuôn khổ Techfest Việt Nam 2025.
Theo ông Nguyễn Quang Huy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc gia, Chủ tịch Quỹ Đầu tư Khởi nghiệp Quốc gia Việt Nam (VNSIF), trụ cột quan trọng nhất trong phát triển nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn mới, kỷ nguyên vươn mình trong thế giới AI là đề xuất các sáng kiến, giải pháp có thể thúc đẩy về phát triển đầu tư mạo hiểm cho startup đổi mới sáng tạo và đầu tư cho khoa học và công nghệ đổi mới sáng tạo Việt Nam.
Ông Huy cho biết sau 7 năm triển khai Nghị định 38 về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, đến nay cả nước đã hình thành hơn 100 quỹ đầu tư. Tuy nhiên, quy mô vốn vẫn khiêm tốn, nguồn vốn huy động trong các quỹ chỉ mới được hơn 200 tỷ đồng trên vốn điều lệ.
Trong bối cảnh đó, ngày 13/5/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 264/NĐ-CP về đầu tư mạo hiểm cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đây được xem là bước đột phá về chính sách, lần đầu tiên quỹ đầu tư mạo hiểm xác định vai trò trở thành cầu nối thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, cũng như khoa học và công nghệ. Nhà nước sẽ đóng góp ngân sách vào quỹ từ 500 triệu - 2000 tỷ đồng. Độ trễ về mặt thời gian kéo dài đầu tư từ 7 - 10 năm và có thể là gặp khó khăn hay là lỗ không quá 50%
Sau khi sáp nhập lại các tỉnh thành, với 34 đơn vị hành chính đều được trích lại từ ngân sách của địa phương hàng năm để đầu tư cho phát triển khoa học và công nghệ đổi mới sáng tạo.
Với cơ chế mới, các doanh nghiệp cũng được trích lập lên đến 20% số thuế phải nộp. Đơn cử, trước đây một năm doanh nghiệp phải nộp 100 tỷ đồng tiền thuế, doanh nghiệp đó sẽ được trích lập 20%, nghĩa là có 20 tỷ đồng để đầu tư cho khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo, cũng như tham gia sáng lập thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm và đầu tư cho đổi mới sáng tạo.
"Đây là những điểm mới, cơ hội cho doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm nhà đầu tư nước ngoài, nhóm kiều bào có thể cùng với trong nước tham gia để thành lập các cái quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam cho giai đoạn mới", ông Huy nói.
Đồng thời cho rằng, các doanh nhân, doanh nghiệp đang có nhu cầu gọi vốn đầu tư sẽ được kết nối 1 - 1 với các quỹ đầu tư trong và ngoài nước.
Hiện kiều bào người Việt Nam ở nước ngoài không chỉ là nguồn lực về tài chính mà còn là nguồn lực về công nghệ, là cầu nối quan trọng đưa doanh nghiệp Việt Nam ra thế giới.
Theo PGS.TS Nguyễn Lân Trung, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài (ALOV), thời gian qua, nền tảng cực kỳ quan trọng, định hướng chiến lược phát triển mới các lĩnh vực khoa học, kinh tế và hội nhập quốc tế với Nghị quyết 57-NQ/TW đột phá khoa học công nghệ.
Nghị quyết 68-NQ/TW lần đầu công nhận kinh tế tư nhân là trụ cột quan trọng nhất của nền kinh tế thị trường. Sự phát triển của kinh tế đất nước coi hàng triệu doanh nhân là lực lượng trọng tâm khi Nhà nước cởi mở với tư duy mới, chắp cánh cho kinh tế tư nhân cất cánh.
Còn Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế cũng được coi là một bước đột phá với rất nhiều cơ chế, hệ thống các giải pháp mới để Việt Nam mở cửa một cách toàn diện, đưa quốc tế vào với Việt Nam. Trong đó, có dòng vốn đầu tư mạo hiểm chất lượng cao vào các lĩnh vực công nghệ cho startup đổi mới sáng tạo...
"Chưa bao giờ những giải pháp, việc ký kết mà giữa các quốc gia với Việt Nam là đối tác chiến lược toàn diện nhiều như vậy. Đấy là những đột phá, không chỉ tạo động lực to lớn trong nước mà còn tác động sâu rộng đến cái cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài", ông Lân Trung chỉ ra.
Hiện có khoảng 6,5 triệu người Việt Nam đang sống và định cư ở 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thống kê chưa đầy đủ Việt Nam có trên 500.000 trí thức, các doanh nhân có trình độ đại học trở lên... Trong số đó, giữ nhiều vị trí quan trọng trong nghiên cứu khoa học và thị trường kinh tế thương mại. Đây là một lực lượng bên ngoài nên coi như là một nội lực của đất nước trong bối cảnh đổi mới, hội nhập của Việt Nam.
-Bạch Dương
