Phó Thủ tướng Mai Văn Chính vừa cùng đoàn công tác đi kiểm tra thực địa các điểm di tích quốc gia đặc biệt tại Ninh Bình, nơi đang triển khai thực hiện lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích Cố đô Hoa Lư và Khu danh lam thắng cảnh Tràng An - Tam Cốc - Bích Động…
Tại điểm kiểm tra khu vực Bến thuyền Tràng An, khu vực di tích Cố đô Hoa Lư, sau khi nghe báo cáo của đơn vị liên quan, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực của tỉnh Ninh Bình; sự phối hợp hiệu quả, trách nhiệm của Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch trong việc lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích Cố đô Hoa Lư và Khu danh lam thắng cảnh Tràng An - Tam Cốc - Bích Động.
Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch, tỉnh Ninh Bình sớm hoàn thiện hồ sơ, sớm trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Cùng với tiến độ, Phó Thủ tướng lưu ý việc thực hiện các cam kết về bảo vệ tính nguyên vẹn của di sản, huy động sự tham gia tích cực của cộng đồng trong bảo vệ và phát huy giá trị di sản, cũng như nâng cao vị trí, vai trò của di sản trong đời sống đương đại.
Ngoài ra, quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích Cố đô Hoa Lư là quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành văn hóa trong hệ thống quy hoạch hiện hành. Vì vậy, trình tự lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch phải tuân thủ theo quy định của Nghị định số 166/2018/NĐ-CP (nay được thay thế bằng Nghị định số 208/2025/NĐ-CP ngày 17/7/2025), các quy định pháp luật hiện hành về quy hoạch, di sản văn hóa, xây dựng...
Mặt khác, hiện nay, hồ sơ quy hoạch đang đề xuất tổng diện tích trong ranh giới theo từng tỉ lệ, gồm tỉ lệ 1:10.000 khoảng 23.167ha; tỉ lệ 1:2.000 khoảng 4.500ha; tỉ lệ 1:500 khoảng 450ha. Như vậy, ranh giới quy hoạch được xác lập trong quá trình lập Đồ án quy hoạch và đã vượt xa dự kiến ban đầu, khi diện tích theo dự toán được UBND phê duyệt đối với các tỉ lệ 1:10.000, 1:2.000, 1:500 lần lượt là 4.500ha, 1.500ha và 250ha.
Mục tiêu của quy hoạch cần nhận diện đầy đủ giá trị của Cố đô Hoa Lư, hoàn thiện mô hình bảo tồn di sản gắn với phát triển bền vững, tạo hạt nhân, động lực thực hiện những chiến lược phát triển đô thị, chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa và du lịch tỉnh Ninh Bình.
Đồng thời, bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử, phát huy các giá trị di sản văn hóa phi vật thể; giáo dục giữ gìn truyền thống, bản sắc văn hóa; đề xuất giải pháp phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, văn hóa, du lịch, hạ tầng kỹ thuật; hoàn chỉnh ranh giới, phạm vi khoanh vùng bảo vệ di tích; đề xuất giải pháp nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu, thiên tai; tạo tiền đề phát triển kinh tế - xã hội của địa phương gắn với di tích.
Trong khi với đồ án Quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An - Tam Cốc - Bích Động đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, ngày 10/7/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 821/QĐ-TTg về việc phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An - Tam Cốc - Bích Động.
Phạm vi, ranh giới lập quy hoạch là toàn bộ khu vực danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An - Tam Cốc - Bích Động có diện tích 9.310ha. Trong đó, Vùng lõi 4.533,86ha nằm trên địa giới hành chính của phường: Nam Hoa Lư, Tây Hoa Lư, Hoa Lư và Yên Sơn. Vùng đệm 4.776,27ha nằm trên địa giới hành chính của phường Tây Hoa Lư, Yên Sơn, Nam Hoa Lư, Hoa Lư và xã Quỳnh Lưu, Đại Hoàng.
Mục tiêu xuyên suốt là bảo tồn giá trị nổi bật toàn cầu, thực hiện cam kết với UNESCO; kết hợp bảo tồn và phát triển bền vững, đưa Tràng An trở thành trung tâm du lịch di sản hàng đầu Việt Nam, điểm đến quốc tế, động lực tăng trưởng xanh của Ninh Bình. Mặt khác, xác lập ranh giới, chỉ tiêu sử dụng đất, tổ chức không gian - hạ tầng, cơ chế thu hút đầu tư và phát huy vai trò cộng đồng; hướng tới “mô hình di sản sống”, nơi bảo tồn gắn liền giáo dục, du lịch, nghiên cứu và sinh kế bền vững.
-Thanh Xuân
