Lo ngại rủi ro an ninh từ hoạt động giám sát và thu thập dữ liệu quy mô lớn, Mỹ siết chặt việc sử dụng máy bay không người lái có nguồn gốc nước ngoài. Động thái này cũng nhằm mở đường cho tham vọng xây dựng và củng cố ngành công nghiệp drone nội địa...
Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC) mới đây đã ra quyết định đưa toàn bộ máy bay không người lái (drone), các linh kiện then chốt được sản xuất ở nước ngoài, trong đó bao gồm các thiết bị liên lạc và giám sát video của những nhà sản xuất drone lớn của Trung Quốc như SZ DJI Technology và Autel Robotics vào “Danh sách bảo hiểm” – danh mục các thiết bị và dịch vụ viễn thông bị coi là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia hoặc an toàn công cộng.
Đáng chú ý, nhà sản xuất từ Trung Quốc DJI hiện chiếm khoảng 70% đến 90% thị phần máy bay không người lái tại Hoa Kỳ.
Việc bị đưa vào danh sách này đồng nghĩa các sản phẩm sẽ không thể tiếp cận Mỹ, do không được cấp chứng nhận FCC, điều kiện bắt buộc để nhập khẩu, phân phối và kinh doanh tại thị trường nước này.
Theo Wall Street Journal, quyết định của FCC hiện chưa áp dụng đối với những mẫu drone đang được bày bán hoặc đã được người dùng mua trước đó. Tuy nhiên, ủy ban này để ngỏ khả năng mở rộng lệnh cấm, bổ sung các dòng sản phẩm cũ vào danh sách thiết bị bị hạn chế trong thời gian tới.
Phản ứng trước các biện pháp của Washington, Bộ Thương mại Trung Quốc mới đây nhấnmạnh nếu Mỹ tiếp tục theo đuổi cách tiếp cận hiện nay, Trung Quốc sẽ triển khai “những biện pháp cần thiết” để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp Trung Quốc.
Ở chiều ngược lại, Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC) cho biết cơ quan này đã tiếp nhận kết quả đánh giá liên ngành do Nhà Trắng chủ trì vào chủ nhật, liên quan đến các rủi ro từ máy bay không người lái do nước ngoài sản xuất.
Báo cáo đánh giá chỉ ra rằng các máy bay không người lái và linh kiện nhập khẩu tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với an ninh Mỹ, từ khả năng bị lợi dụng cho mục đích giám sát trái phép, làm rò rỉ dữ liệu nhạy cảm, cho tới các lỗ hổng trong chuỗi cung ứng và những mối đe dọa tiềm tàng khác đối với an ninh nội địa.
Trước đó, Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp hồi tháng 6, với mục tiêu giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào các doanh nghiệp sản xuất máy bay không người lái Trung Quốc, đồng thời thúc đẩy năng lực sản xuất trong nước.
Nỗ lực siết chặt và tiến tới cấm máy bay không người lái từ nước ngoài của Mỹ đã manh nha từ ít nhất năm 2017, khi Mỹ yêu cầu binh sĩ ngừng sử dụng drone DJI do lo ngại về các lỗ hổng an ninh mạng. Sau đó, Mỹ liên tục cảnh báo về nguy cơ dữ liệu do drone DJI thu thập có thể bị rò rỉ, cũng như khả năng bị thao túng hoặc can thiệp vào hoạt động của các thiết bị này.
Các quan chức liên bang cũng từng khuyến cáo các đơn vị vận hành hạ tầng thiết yếu không sử dụng drone DJI trong việc kiểm tra đập nước, lưới điện và các công trình quan trọng khác.
Phía DJI từng khẳng định họ ủng hộ các quy trình rà soát an ninh quốc gia cũng như các đánh giá độc lập. Theo hãng, nhiều cuộc đánh giá, bao gồm cả từ các cơ quan chính phủ Mỹ, đã kết luận rằng máy bay không người lái của DJI là an toàn.
Tuy nhiên trong tuyên bố phản hồi quy định mới của Mỹ, DJI bày tỏ sự thất vọng trước quyết định của FCC, đồng thời tái khẳng định các tiêu chuẩn bảo mật của sản phẩm. “Những lo ngại về an ninh dữ liệu liên quan đến DJI không dựa trên bằng chứng cụ thể, mà phản ánh xu hướng bảo hộ, đi ngược lại các nguyên tắc của một thị trường mở”, tuyên bố nêu rõ.
Bên cạnh quyết định đưa ra lệnh cấm, FCC cũng cảnh báo việc phụ thuộc vào thiết bị nước ngoài có thể làm suy yếu nền tảng phát triển lâu dài của ngành công nghiệp máy bay không người lái của Mỹ.
Trước đó, một chương trình của Lầu Năm Góc có tên Drone Dominance dự kiến chi 1,1 tỷ USD để đặt mua hàng trăm nghìn hệ thống máy bay không người lái do các doanh nghiệp Mỹ sản xuất, với mục tiêu hoàn tất vào năm 2027. Chương trình này cũng bắt nguồn từ chính sắc lệnh hành pháp được Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng 6, kêu gọi nới lỏng các rào cản đối với lĩnh vực drone và tăng đầu tư cho các nhà sản xuất trong nước.
-Hạ Chi
