Nga và Trung Quốc đang đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực vận tải biển Bắc Cực - nơi được coi là “mặt trận mới” của chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc Nga bắt đầu đào tạo thủy thủ Trung Quốc vận hành tàu trên Tuyến đường Biển Phương Bắc không chỉ giúp hai quốc gia gia tăng năng lực logistics, mà còn thể hiện tham vọng định hình trật tự hàng hải trong tương lai.
Trong bối cảnh hai nước Nga và Trung Quốc đẩy mạnh hợp tác chiến lược về vận tải biển, mục tiêu trọng tâm là từng bước làm chủ Tuyến đường Biển Phương Bắc - tuyến thương mại được kỳ vọng giữ vai trò then chốt trong chuỗi logistics toàn cầu tương lai.
HƯỚNG TỚI CỦNG CỐ VỊ THẾ TRÊN TUYẾN VẬN TẢI TƯƠNG LAI CỦA THẾ GIỚI
Trong khuôn khổ chuyến thăm Hàng Châu mới đây của Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin, hai bên đã ký biên bản ghi nhớ về việc Nga đào tạo thủy thủ Trung Quốc vận hành tàu tại vùng Bắc Cực.
Theo thỏa thuận, các cơ sở đào tạo hàng hải hàng đầu của Nga như Đại học Hàng hải Quốc gia mang tên Đô đốc Nevelskoy và Đại học Hàng hải Đường sông mang tên Đô đốc Makarov sẽ trực tiếp đảm trách việc giảng dạy. Điểm nhấn của chương trình là đào tạo thực hành trong điều kiện mô phỏng băng giá, đồng thời triển khai huấn luyện trên các tàu chuyên dụng đang hoạt động tại vùng biển cực Bắc.
Thủy thủ Trung Quốc sẽ được trang bị toàn diện về kỹ năng điều hướng trong môi trường khắc nghiệt, xử lý tình huống khi di chuyển giữa các lớp băng dày, cũng như đáp ứng các chuẩn mực an toàn nghiêm ngặt của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO).
Tuyến đường Biển Phương Bắc vốn là lộ trình biển ngắn nhất nối châu Á với châu Âu, giúp rút ngắn đáng kể thời gian vận chuyển so với tuyến qua kênh đào Suez. Khi biến đổi khí hậu mở ra cơ hội khai thác thường xuyên hơn, các quốc gia và tập đoàn vận tải lớn đều muốn gia tăng ảnh hưởng tại khu vực này.
Nga - quốc gia sở hữu năng lực hàng hải và kiểm soát hầu hết tuyến đường - đang đẩy mạnh hiện đại hóa hạ tầng cảng biển và đội tàu phá băng, đồng thời đặt mục tiêu xây dựng Bắc Cực trở thành một trụ cột của an ninh và phát triển kinh tế quốc gia.
Không chỉ là cơ hội củng cố vai trò tại Bắc Cực của Nga, thỏa thuận này còn mở ra cánh cửa để Trung Quốc thúc đẩy chiến lược phát triển hạ tầng logistics theo hướng đa cực hóa.
ĐỘNG LỰC TỪ CHIẾN LƯỢC “CON ĐƯỜNG TƠ LỤA VÙNG CỰC”
Đối với Trung Quốc, việc tiếp cận chuyên môn và công nghệ vận hành tàu trong điều kiện cực lạnh được xem là mảnh ghép quan trọng trong chiến lược “Con đường tơ lụa vùng Cực” - một hướng mở rộng của sáng kiến “Vành đai và Con đường”.
Tham gia sâu hơn vào vận tải và logistics Bắc Cực sẽ giúp Trung Quốc đa dạng hóa hành lang thương mại, giảm phụ thuộc vào các tuyến hàng hải truyền thống và mở rộng hiện diện tại khu vực giàu tài nguyên chiến lược.
Giới phân tích nhận định việc đào tạo nhân lực chỉ là bước khởi đầu trong tiến trình hợp tác rộng hơn giữa Nga và Trung Quốc tại Bắc Cực. Khi tiêu chuẩn chuyên môn được hài hòa và bằng cấp được công nhận lẫn nhau, hoạt động vận tải của các tàu Trung Quốc trên tuyến đường này sẽ diễn ra thuận lợi hơn, tạo tiền đề cho sự tham gia sâu rộng của doanh nghiệp hai nước vào các dự án cảng biển, năng lượng và khai thác tài nguyên trong khu vực.
Trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt quanh Bắc Cực, sự bắt tay giữa Moskva và Bắc Kinh được đánh giá mang ý nghĩa chiến lược lâu dài. Đây không chỉ là một thỏa thuận đào tạo đơn thuần, mà là bước đi cho thấy hai quốc gia đang cùng định hình vị thế trên tuyến hàng hải được coi là “đường biển của tương lai”.
Việc đầu tư vào chất lượng đội ngũ vận hành là nền tảng để cả Nga và Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng trong mạng lưới vận tải toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ.
Với lợi thế địa lý của Nga và năng lực thương mại của Trung Quốc, sự kết hợp giữa hai nền kinh tế hàng đầu Á - Âu được dự báo sẽ tạo ra tác động sâu rộng đối với bản đồ vận tải toàn cầu. Khi Tuyến đường Biển Phương Bắc từng bước trở thành lựa chọn chiến lược cho thương mại quốc tế, hợp tác Nga - Trung trong đào tạo nhân lực hàng hải nhiều khả năng sẽ chỉ là điểm khởi đầu cho một chuỗi các dự án đầu tư, logistics và năng lượng quy mô lớn tại Bắc Cực - vùng kinh tế giàu tiềm năng và đang chuyển mình mạnh mẽ.
Pravda.ru-Trọng Hoàng
