Trong bối cảnh nông nghiệp xanh ngày càng trở thành yêu cầu tất yếu, Nghệ An đang nổi lên như một trong những địa phương tiên phong thí điểm sản xuất lúa giảm phát thải, tạo tín chỉ cacbon. Các mô hình sản xuất an toàn, ứng dụng khoa học kỹ thuật được mở rộng, tạo nền tảng quan trọng cho kế hoạch tăng trưởng của ngành trong năm 2026...
XÂY DỰNG GIẢI PHÁP SẢN XUẤT CỤ THỂ, PHÙ HỢP VỚI TỪNG VÙNG SINH THÁI
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An cho biết tỉnh là một trong những địa phương đầu tiên triển khai thí điểm sản xuất lúa giảm phát thải theo hướng hiện đại, bền vững. Cụ thể, trong vụ Xuân năm 2025, diện tích áp dụng mô hình sản xuất lúa giảm phát thải đạt hơn 18.921 ha.
BƯỚC TIẾN QUAN TRỌNG TRONG XÂY DỰNG NỀN NÔNG NGHIỆP GIẢM PHÁT THẢI, TẠO TÍN CHỈ CACBON
Kết quả phân tích cho thấy, áp dụng phương pháp tưới ngập khô xen kẽ giúp giảm số lần tưới, giảm phát thải khí mê-tan đến 55% đối với lúa cấy và giảm 50% đối với lúa gieo sạ so với phương thức tưới ngập truyền thống. Đây là bước tiến quan trọng trong việc xây dựng nền nông nghiệp giảm phát thải, góp phần tạo ra nguồn tín chỉ cacbon có giá trị.
Song song với đó, công tác khuyến nông và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật tiếp tục được đẩy mạnh. Trong vụ Xuân 2025, tỉnh triển khai 38 mô hình sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao với hơn 1.680 ha; khoảng 22.000 ha cây trồng được liên kết tiêu thụ sản phẩm.
Việc mở rộng liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ đã giúp nông dân ổn định đầu ra, giảm rủi ro thị trường và nâng giá trị sản xuất.
Hướng tới mục tiêu dài hạn, ngành Nông nghiệp và Môi trường phấn đấu đạt khoảng 1.200.000 tấn lương thực trong năm 2026. Riêng vụ Đông 2025, sản lượng dự kiến đạt 75.175 tấn, trong đó diện tích ngô ước đạt 15.500 ha với năng suất khoảng 48,5 tạ/ha. Đối với vụ Xuân 2026, mục tiêu sản lượng lương thực được đặt ở mức 708.850 tấn, tạo nền tảng quan trọng cho kế hoạch tăng trưởng cả năm.
Tại hội nghị triển khai Đề án sản xuất trồng trọt vụ Xuân 2026 vừa được tổ chức, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các địa phương và ngành chuyên môn xây dựng giải pháp sản xuất cụ thể, phù hợp với từng vùng sinh thái.
Trong đó, việc bố trí cơ cấu giống và thời vụ được coi là nhiệm vụ trọng tâm. Các giống lúa được đưa vào cơ cấu phải là giống đã được công nhận chính thức, phù hợp với đặc tính khí hậu và đã cho kết quả tốt trên địa bàn. Mỗi địa phương chỉ lựa chọn từ 2- 3 giống lúa lai và 2- 3 giống lúa thuần chủ lực nhằm giảm phân tán giống, nâng chất lượng đồng ruộng.
Về thời vụ, các địa phương phải tuân thủ nghiêm lịch gieo trồng, tuyệt đối không gieo sớm. Toàn bộ diện tích mạ phải được che phủ nilon và bảo đảm đủ nước chống rét. Lịch gieo cấy từng giống phải bảo đảm lúa trổ đúng khung thời gian an toàn, tránh ảnh hưởng của thời tiết cực đoan. Công tác bảo vệ thực vật, phân bón, thủy lợi và vệ sinh đồng ruộng được yêu cầu thực hiện đồng bộ, chặt chẽ.
Nghệ An cũng đặt mục tiêu đẩy mạnh cơ giới hóa, mở rộng diện tích mạ khay cấy bằng máy, nâng cao chất lượng dịch vụ của các hợp tác xã. Ứng dụng hệ thống tưới thông minh, nhà màng, nhà lưới và quản lý dịch hại bằng công nghệ số được xem là giải pháp vừa nâng cao năng suất, vừa giảm chi phí sản xuất.
Song song với đó, hệ thống giám sát đồng ruộng bằng dữ liệu trồng trọt sẽ được tăng cường để dự báo, phát hiện và xử lý dịch hại sớm.
Tỉnh cũng tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng hiệu quả, trong đó khuyến khích chuyển diện tích cây trồng năng suất thấp sang rau màu, ngô, lạc… Các địa phương phải hoàn thành kế hoạch chuyển đổi trước khi bước vào vụ Xuân 2026 nhằm tránh phân tán và bảo đảm hiệu quả sản xuất chung.
Liên kết tiêu thụ nông sản được xác định là nhiệm vụ quan trọng. Mỗi địa phương phấn đấu xây dựng ít nhất một vùng liên kết mới, đồng thời tiếp tục mở rộng các sản phẩm OCOP và thực hiện cấp mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu. Các mô hình sản xuất an toàn, hữu cơ và đạt tiêu chuẩn VietGAP sẽ tiếp tục được nhân rộng nhằm tăng giá trị và sức cạnh tranh của nông sản địa phương.
-Nguyễn Thuấn
