Theo báo cáo của Sở Tài chính thành phố Cần Thơ, vướng mắc lớn nhất cản trở tiến độ Dự án thành phần 4 cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng là nguồn cung vật liệu cát...
Tổng nhu cầu cát của dự án là 8,1 triệu m3. Mặc dù 9 mỏ cát sông đã được cấp phép khai thác với tổng trữ lượng khoảng 8,95 triệu m3 nhưng tính đến hết ngày 30/10/2025, tổng khối lượng khai thác được mới chỉ đạt gần 2,8 triệu m3, còn thiếu hụt khoảng 5,3 triệu m3 cát.
Nguyên nhân khách quan được chỉ ra là do tỉnh Sóc Trăng (cũ) nằm ở cuối nguồn nên chất lượng nhiều mỏ cát sông chưa đáp ứng yêu cầu. Hơn nữa, dự án triển khai trong khu vực có nền đất yếu, đòi hỏi khối lượng cát đắp nền lớn.
Trước đây, tỉnh Sóc Trăng cũng không có mỏ đá và đất sét đắp lề, phải vận chuyển vật liệu từ các tỉnh khác, gây ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí xây dựng.
Tình trạng thiếu cát khiến khối lượng thi công chung đạt được chưa nhiều. Theo đó, tổng giá trị thực hiện 4 gói thầu xây lắp của Dự án thành phần 4 mới đạt 42,1% giá trị hợp đồng (3.408/8.092 tỷ đồng), chậm hơn 11,7% so với kế hoạch.
Đáng chú ý khi riêng phần thi công cầu, ít phụ thuộc vào cát nền, khối lượng thi công đã đạt 79,4% , trong khi phần đường, vốn cần cát để đắp nền, mới chỉ thực hiện được 25,1% giá trị.
Cả 4 gói thầu đều ghi nhận chậm tiến độ, bao gồm Gói thầu số 09 chậm 18% , Gói thầu số 10 chậm 10,7% , Gói thầu số 11 chậm 12,5% và Gói thầu số 12 chậm 10,9%. Với khó khăn về nguồn cát chưa được giải quyết dứt điểm, việc rút ngắn tiến độ để cơ bản hoàn thành dự án vào tháng 7/2026 là rất khó khăn.
Để giải quyết bài toán vật liệu, các chủ đầu tư và nhà thầu đang xúc tiến đồng thời nhiều giải pháp. Đối với nguồn cát biển, UBND tỉnh Sóc Trăng trước đây đã cấp Bản xác nhận cho mỏ cát biển Tiểu khu B1.4 (Tổng công ty Xây dựng số 1) với trữ lượng đăng ký khai thác 2 triệu m3.
Hiện nhà thầu đang khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục và chuẩn bị phương tiện để sớm đưa vào khai thác. Mặc dù vậy, việc sử dụng cát nhiễm mặn là giải pháp mới, cần nghiên cứu kỹ các yếu tố kỹ thuật và môi trường.
Được biết, giải pháp điều chuyển nguồn cát được triển khai sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP về việc ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 khi cho phép điều chuyển khối lượng cát sông đã giao cho Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông sang Dự án thành phần 4.
Hiện, chủ đầu tư đang phối hợp với các đơn vị liên quan để lập hồ sơ, thủ tục xin điều chuyển cát. Đồng thời, kiến nghị Sở Xây dựng sớm xem xét, công bố giá vật liệu cát tại các mỏ thương mại MS01, MS04 và xây dựng giá ca máy cho một số loại máy móc phục vụ khai thác cát.
Trước tình hình trên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Nguyễn Văn Hòa yêu cầu Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp cùng các nhà thầu phải tập trung tối đa nhân lực, phương tiện, vật tư để đẩy nhanh tiến độ; khẩn trương huy động phương tiện vận chuyển cát về công trường, yêu cầu thi công phải có khối lượng thực hiện để nghiệm thu và thanh toán.
Dự án thành phần 4 cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng là dự án nhóm A, công trình giao thông cấp I, có tổng mức đầu tư 11.961 tỷ đồng. Tuyến đường có tổng chiều dài 58,37km, đi qua Hậu Giang và Sóc Trăng. Giai đoạn 1 của dự án được phân kỳ đầu tư 4 làn xe, mặt cắt ngang 17m, và sẽ hoàn thiện 6 làn xe, mặt cắt ngang 32,25m; giải phóng mặt bằng được thực hiện một lần theo quy mô 6 làn.
Dự án đã khởi công trước ngày 30/6/2023 và đặt mục tiêu cơ bản hoàn thành toàn tuyến vào năm 2026, đưa vào khai thác đồng bộ năm 2027.
-Minh Kiệt
