Tăng mức phạt đối với các vi phạm trong khai thác hải sản

Theo Nghị định 301/2025/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành, các vi phạm liên quan đến thiết bị giám sát hành trình tàu cá sẽ bị xử phạt nặng hơn. Cụ thể, tàu cá từ 24m trở lên không về cảng trong 10 ngày khi thiết bị giám sát hỏng sẽ bị phạt từ 300–400 triệu đồng; hành vi tháo gỡ thiết bị giám sát khi tàu đang hoạt động trên biển sẽ bị phạt từ 50–100 triệu đồng…

Ngày 18/11/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì phiên họp lần thứ 22 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU (đánh bắt thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định).

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến ngày 15/11, tổng số tàu cá của các địa phương đã đăng ký và được cập nhật trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (VNFishbase) đạt 79.360/79.360 tàu, tương đương 100%. Trong đó, 76.811 tàu cá đã được cấp phép khai thác. Các tàu không đủ điều kiện hoạt động cũng đã được kiểm soát, giao về xã/phường, lực lượng và cán bộ quản lý nơi tàu neo đậu.

Ngày 17/11/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 301/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 38/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. 

Theo đó, Nghị định 301 bổ sung thêm một số biện pháp khắc phục hậu quả áp dụng trong lĩnh vực thủy sản so với Nghị định 38. Đồng thời, tàu cá vi phạm phải trang bị đầy đủ thiết bị thông tin liên lạc trên tàu cá, buộc khắc phục lỗi kỹ thuật của thiết bị giám sát hành trình tàu cá, buộc gửi đầy đủ dữ liệu giám sát hành trình tàu cá đến Hệ thống giám sát tàu cá và buộc chủ tàu cá lắp thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá.

Đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng trong khai thác thủy sản, Nghị định 301 quy định thêm mức phạt từ 500 triệu đồng đến 700 triệu đồng đối với hành vi không ghi nhật ký khai thác thủy sản hoặc ghi không chính xác so với yêu cầu của tổ chức nghề cá khu vực.

Đối với các vi phạm quy định về vùng khai thác thủy sản, Nghị định 301 tăng mức phạt tiền lên 10 - 20 triệu đồng (quy định cũ phạt từ 5 - 10 triệu đồng) đối với thuyền trưởng có hành vi sử dụng tàu cá có chiều dài lớn nhất dưới 12m khai thác thủy sản tại vùng ven bờ của tỉnh, thành phố khác, trừ trường hợp có thỏa thuận của UBND hai tỉnh, thành phố.

Phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng (quy định cũ phạt từ 10 - 15 triệu đồng) đối với thuyền trưởng có hành vi sử dụng tàu cá có chiều dài lớn nhất dưới 12m khai thác thủy sản tại vùng lộng hoặc vùng khơi.

Phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng (quy định cũ phạt từ 15 - 20 triệu đồng) đối với thuyền trưởng có hành vi sử dụng tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 12m đến dưới 15m khai thác thủy sản tại vùng ven bờ hoặc vùng khơi.

Phạt tiền từ 50 - 70 triệu đồng (quy định cũ phạt từ 20 - 30 triệu đồng) đối với chủ tàu cá và thuyền trưởng có hành vi sử dụng tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m đến dưới 24m khai thác thủy sản tại vùng ven bờ hoặc vùng lộng.

Phạt tiền chủ tàu cá và thuyền trưởng từ 100 - 300 triệu đồng đối với hành vi không duy trì việc truyền thông tin từ thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá về Hệ thống giám sát tàu cá theo quy định khi hoạt động đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m đến dưới 24m.

Phạt tiền từ 80 - 100 triệu đồng (quy định cũ phạt từ 30 - 40 triệu đồng) đối với chủ tàu cá và thuyền trưởng có hành vi sử dụng tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24m trở lên khai thác thủy sản tại vùng ven bờ hoặc vùng lộng.

Nghị định 301/2025/NĐ-CP cũng phạt tiền từ 50 - 100 triệu đồng đối với tổ chức, cá nhân tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá khi tàu cá hoạt động trên biển mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự tàng trữ hoặc vận chuyển trái phép thiết bị giám sát hành trình của tàu cá khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự; gửi trái phép thiết bị giám sát hành trình của tàu cá.

Phạt tiền chủ tàu cá và thuyền trưởng từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng đối với hành vi vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá khi hoạt động đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét đến dưới 24 mét; Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng đối với hành vi không có thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá khi hoạt động đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét đến dưới 24 mét;

Phạt tiền từ 300 - 400 triệu đồng đối với hành vi không đưa tàu về cảng trong 10 ngày kể từ khi thiết bị giám sát hành trình tàu cá bị hỏng để sửa chữa đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24m trở lên.

Đơn vị cung cấp thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá bị phạt từ 100 - 300 triệu đồng nếu không thực hiện yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền về việc khắc phục sự cố tín hiệu thiết bị giám sát tàu cá do đơn vị mình cung cấp; không gửi hoặc gửi không đầy đủ dữ liệu giám sát hành trình tàu cá chưa gửi được đến trung tâm dữ liệu giám sát tàu cá thuộc cơ quan quản lý nhà nước về thủy sản thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Mức phạt tiền trên được áp dụng đối với cá nhân, trường hợp tổ chức có hành vi vi phạm như của cá nhân thì mức phạt tiền bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

-Chu Khôi