Tiến độ triển khai hệ thống giao thông thông minh (ITS), trạm thu phí và kiểm tra tải trọng trên cao tốc Bắc - Nam còn chậm, có nguy cơ ảnh hưởng kế hoạch thu phí từ đầu năm 2026…
Theo báo cáo của Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng), trong 5 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2017 - 2020, 4 dự án có tiến độ thi công chậm từ 4% đến 14,8% so với kế hoạch; dự kiến hoàn thành vào cuối tháng 10/2025.
Cụ thể, dự án cao tốc đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45 sản lượng đạt khoảng 88%, chậm 12% do vướng mắc giải phóng mặt bằng nút giao Thiệu Giang; Quốc lộ 45 - Nghi Sơn sản lượng đạt khoảng 85,2%, chậm 14,8% do phát sinh xử lý nền đất yếu và vướng mắc về giải phóng mặt bằng tại nút Nghi Sơn; Nghi Sơn - Diễn Châu sản lượng đạt khoảng 90%, chậm 10%; Vĩnh Hảo - Phan Thiết sản lượng đạt khoảng 96%, chậm 4% do chậm giải phóng mặt bằng đường quay đầu xe tại 3 nút giao (Ma Lâm, Đại Ninh và Chợ Lầu).
Đến nay, các gói thầu cung cấp thiết bị của dự án thành phần Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Phan Thiết - Dầu Giây đã nhập khẩu và tập kết 100% thiết bị; 2 dự án thành phần còn lại đã nhập khẩu và tập kết (90 - 98)% thiết bị.
Đối với 12 Dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025, tiến độ được đánh giá là rất chậm so với chỉ đạo của Bộ Xây dựng, dù đã hoàn thành lựa chọn nhà thầu và khởi công.
Theo đó, 3 dự án thành phần (Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn) đã triển khai thi công chậm 75 ngày. Dự kiến hoàn thành lựa chọn nhà thầu cho 9 dự án còn lại vào khoảng 31/10 đến 20/11/2025, chậm từ 90 đến 110 ngày.
Các gói thầu liên quan đến hệ thống cũng đang trễ hẹn. Gói thầu cung cấp phần mềm dùng chung hoàn thành chỉ định thầu vào 30/9/2025 (chậm 60 ngày). Hệ thống thu phí đầu - cuối và Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ đã mở thầu ngày dự kiến ký hợp đồng ngày 31/10/2025 (chậm 90 ngày).
Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng nhấn mạnh Giám đốc các ban quản lý dự án phải chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng nếu không hoàn thành hệ thống trước ngày 31/12/2025.
Nhằm đẩy nhanh tiến độ trong thời gian tới, Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng yêu cầu các ban quản lý dự án đẩy nhanh triển khai để sớm hoàn thành các gói thầu xây lắp; Ban Quản lý dự án Thăng Long phối hợp các đơn vị liên quan nghiên cứu, bổ sung thiết kế trạm thu phí tại đoạn Cao Bồ - Mai Sơn (nếu cần) và chỉ đạo nhà thầu khẩn trương lắp đặt thiết bị tại hiện trường.
Các ban quản lý phải rà soát, lập tiến độ tổng thể và chi tiết từng gói thầu, đẩy nhanh thi công để bù tiến độ, hoàn thành xây lắp trước 30/11 và gói thầu thiết bị, phần mềm trước 31/12/2025; ưu tiên hoàn thành hệ thống thu phí để vận hành từ 1/1/2026.
Các trường hợp vượt giá gói thầu phải được xử lý sớm theo quy định, bảo đảm hoàn tất lựa chọn nhà thầu và ký hợp đồng; Cục Kinh tế – Quản lý đầu tư xây dựng, Cục Đường bộ Việt Nam và Trung tâm Công nghệ thông tin sẽ hỗ trợ rà soát giá và hồ sơ mời thầu khi cần.
Với đoạn Vạn Ninh - Cam Lộ, Ban Quản lý dự án Hồ Chí Minh phối hợp các đơn vị nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung thiết kế trạm thu phí (nếu cần) để khắc phục việc đoạn Cam Lộ - La Sơn chưa triển khai thiết kế và thi công trạm thu phí.
-Thanh Thủy
