GEVA được kỳ vọng trở thành mô hình thí điểm bệ phóng giúp doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam gắn kết tiêu chuẩn bền vững với chiến lược kinh doanh và thúc đẩy chuyển đổi xanh tiến đến xuất khẩu xanh.
Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam ngày càng chịu áp lực từ các tiêu chuẩn khắt khe của các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ, Canada và Úc, yêu cầu về phát triển bền vững và minh bạch chuỗi cung ứng trở thành điều kiện then chốt để tiếp cận và giữ vững thị trường.
Để đồng hành cùng doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình này, Chính phủ Thụy Sĩ đã tài trợ cho dự án GEVA – Ươm tạo và Tăng tốc xuất khẩu xanh thông qua Tiêu chuẩn Bền vững Tự nguyện (VSS), một sáng kiến do Công ty Cổ phần KisStartup khởi xướng.
Dự án GEVA nằm trong khuôn khổ chương trình SwissTrade, được tài trợ bởi chính phủ Thuỵ Sĩ thông qua Tổng cục Kinh tế Liên bang Thuỵ Sĩ (SECO), quản lý bởi Tổ chức Thương mại Quốc tế (ITC) và Cục Xúc tiến Thương mại (Vietrade – Bộ Công Thương). Chương trình chính thức vận hành từ tháng 4/2025 đến tháng 4/2026, hỗ trợ doanh nghiệp trong lĩnh vực gia vị, cà phê và hạt, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
GEVA – THÍ ĐIỂM ƯƠM TẠO, TĂNG TỐC XUẤT KHẨU XANH
Mục tiêu cốt lõi của GEVA là giúp doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam tiếp cận, từng bước áp dụng hiệu quả các tiêu chuẩn bền vững tự nguyện (VSS) – vốn được xem là “giấy thông hành” cho hàng hóa nông sản vào các thị trường phát triển. Qua đó, doanh nghiệp không chỉ đáp ứng yêu cầu của đối tác quốc tế mà còn xây dựng mô hình kinh doanh bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh lâu dài. Dự án bao gồm bốn hoạt động chính.
Thứ nhất, phát triển Bộ công cụ đo lường trực tuyến. Doanh nghiệp có thể truy cập nền tảng greenexport.vn để tự đánh giá mức độ sẵn sàng xuất khẩu và khả năng tuân thủ các tiêu chuẩn VSS, khả năng điều chỉnh mô hình kinh doanh theo hướng xanh. Doanh nghiệp sẽ nhận được báo cáo chi tiết về những điểm mạnh, điểm cần cải thiện, xây dựng lộ trình phù hợp cho việc chinh phục thị trường quốc tế. Đây là bộ công cụ đầu tiên giúp doanh nghiệp đo lường các khía cạnh này ở Việt Nam. Doanh nghiệp cũng có thể đo nhiều lần và so sánh các kết quả qua thời gian để cải thiện.
Thứ hai, nâng cao năng lực và kết nối thị trường xuất khẩu xanh. Chương trình có các khóa đào tạo về xuất khẩu xanh, VSS và mô hình kinh doanh bền vững tại Hà Nội, TP.HCM, Bến Tre, Đắk Lắk, Gia Lai …, nhằm đưa kiến thức và công cụ thực tiễn đến với nông dân và doanh nghiệp địa phương, đặc biệt trong ngành cà phê, hồ tiêu và điều.
Thứ ba, chương trình ươm tạo và tăng tốc xuất khẩu xanh. Đây là điểm nhấn đặc biệt của GEVA, khi 23 doanh nghiệp được lựa chọn sẽ tham gia chương trình ươm tạo kéo dài 6 tháng.
Nội dung đào tạo và tư vấn được “may đo” dựa trên dữ liệu thực tế từ từng doanh nghiệp, bao gồm phỏng vấn, khảo sát tại vùng trồng, phân tích thông tin từ công cụ đo lường trực tuyến. Doanh nghiệp sẽ được tư vấn chuyên sâu theo hình thức 1:1 mỗi tuần, tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, kinh doanh và từng bước áp dụng tiêu chuẩn VSS vào thực tế.
Thứ tư, các hội nghị kết nối thị trường quốc tế. GEVA tổ chức nhiều sự kiện trực tiếp và trực tuyến để kết nối doanh nghiệp Việt Nam với nhà nhập khẩu tại các thị trường trọng điểm như EU, Mỹ, Canada, ASEAN và Trung Đông.
Điển hình, trong khuôn khổ Vietnam International Sourcing Expo 2025, dự án đã phối hợp cùng Hiệp hội Hồ tiêu và Cây Gia vị Việt Nam (VPSA) tổ chức gian hàng kết nối thương mại. 17 doanh nghiệp đã trưng bày sản phẩm và tham gia 7 phiên kết nối B2B, mở ra nhiều cơ hội hợp tác thực chất với gần 70 nhà mua hàng tiềm năng.
CƠ HỘI THỬ NGHIỆM MÔ HÌNH ƯƠM TẠO VÀ TĂNG TỐC XUẤT KHẨU XANH
Dự án GEVA không chỉ dừng lại ở việc đào tạo lý thuyết mà đặc biệt chú trọng đến tính ứng dụng thực tiễn, hỗ trợ toàn diện cho doanh nghiệp. Tham gia chương trình, các doanh nghiệp được trang bị kiến thức chuyên sâu về xuất khẩu xanh, kinh doanh bền vững và quy trình đáp ứng tiêu chuẩn VSS.
Doanh nghiệp còn có cơ hội kết nối với hệ thống nhà nhập khẩu, nhà phân phối và đối tác quốc tế tại các thị trường khó tính, cũng như được sử dụng miễn phí bộ công cụ đo lường trực tuyến để tự đánh giá mức độ sẵn sàng xuất khẩu và cải thiện liên tục.
KisStartup – đơn vị vận hành dự án – nhấn mạnh rằng GEVA không chỉ là một chương trình hỗ trợ kỹ thuật, mà là một hành trình đồng hành cùng doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình chuyển đổi xanh và xuất khẩu xanh.
“Chúng tôi mong muốn các doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực gia vị, cà phê và hạt, tham gia và tận dụng nguồn lực hỗ trợ từ SwissTrade, SECO, ITC và KisStartup. Đây là cơ hội để bứt phá, định vị thương hiệu trên thị trường quốc tế, đồng thời góp phần xây dựng hình ảnh nông nghiệp Việt Nam xanh, sạch và bền vững”, đại diện KisStartup chia sẻ.
Dự án cũng mở ra cơ hội để thử nghiệm mô hình ươm tạo và tăng tốc xuất khẩu xanh – một sáng kiến lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam. Sau khi dự án kết thúc, KisStartup cam kết sẽ tiếp tục duy trì và phát triển mô hình này theo hướng dịch vụ như kỳ vọng của nhà tài trợ nhằm đảm bảo sự bền vững của mô hình đồng thời tạo giá trị lâu dài cho cộng đồng doanh nghiệp nông nghiệp.
Trong bối cảnh xuất khẩu nông sản Việt Nam ngày càng chịu nhiều áp lực cạnh tranh, GEVA được kỳ vọng trở thành bệ phóng giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua rào cản thị trường, khẳng định vị thế trên thương trường quốc tế. Bằng việc gắn kết tiêu chuẩn bền vững với chiến lược kinh doanh, dự án không chỉ tạo ra lợi ích trước mắt mà còn góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh của toàn ngành nông nghiệp Việt Nam.
Với sự đồng hành của Chính phủ Thụy Sĩ và các đối tác quốc tế, GEVA mở ra con đường mới cho nông sản Việt Nam – con đường xanh, sạch, bền vững và đầy tiềm năng trên bản đồ thương mại toàn cầu.
-Hạnh Hạnh
