Đại biểu Quốc hội cho rằng trong đội ngũ báo chí địa phương hiện nay, cả báo in, phát thanh, truyền hình và điện tử có những tờ báo là vốn quý của nền báo chí. Luật Báo chí (sửa đổi) cần tạo điều kiện để những tờ báo đó tiếp tục phát triển.
Tại phiên họp chiều 24/11, các đại biểu thảo luận về Luật Báo chí (sửa đổi), trong đó tập trung phân tích vào mô hình hoạt động của các cơ quan báo chí, đề nghị cần tạo hành lang pháp lý thông thoáng để báo chí tiếp tục phát triển.
Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa – Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM, khoản 1 Điều 16 dự thảo quy định: "Cơ quan báo chí thực hiện một hoặc một số loại hình báo chí, có một hoặc một số sản phẩm báo chí có cơ quan báo chí trực thuộc theo quy định của luật này".
Tuy nhiên, khoản 7 Điều 16 quy định: "Cơ quan báo và phát thanh, truyền hình là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy" có "nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí"; tức là thiếu mất cụm từ "có cơ quan báo chí trực thuộc".
Đại biểu cho rằng nếu được thông qua, quy định này sẽ áp dụng đồng loạt cho báo chí của 34 tỉnh, thành, tỉnh ủy, thành ủy. Như vậy, cơ quan báo chí và phát thanh, truyền hình thuộc tỉnh ủy, thành ủy sẽ không có cơ quan báo chí trực thuộc, Nghĩa là cũng không thể thành lập hay phát triển thành cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện quy định tại khoản 5 Điều 16.
Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa, đối với báo chí, khả năng, phạm vi và mức độ thâm nhập vào độc giả là yếu tố quan trọng đòi hỏi tài năng, kỹ năng, năng lực của cơ quan báo chí và của nhà báo.
“Trong đội ngũ báo chí địa phương hiện nay, cả báo in, phát thanh, truyền hình và điện tử có những tờ báo đã làm được điều này, theo tôi những tờ báo đó là vốn quý của nền báo chí của chúng ta. Luật Báo chí (sửa đổi) lần này cần tạo điều kiện để những tờ báo đó tiếp tục phát triển. Luật cũng nên tạo hành lang pháp lý để báo chí của nhiều tỉnh, thành khác cũng phát triển theo hướng đó”, đại biểu Nghĩa kiến nghị.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cũng phân tích sau sáp nhập, chúng ta đã có 8 tỉnh, thành có dân số từ 4-5 triệu dân; 9 tỉnh, thành có từ 3 - 4 triệu dân; 3 tỉnh, thành có dân số từ 2 - 3 triệu dân và 8 tỉnh, thành có dân số từ 1 - 2 triệu dân. Đặc biệt ở 2 đô thị lớn nhất, đông dân nhất cả nước là Hà Nội hơn 8 triệu dân và TP.HCM hơn 14 triệu dân.
“Chúng ta đang có những tờ báo mà thương hiệu và tín nhiệm vượt qua ranh giới của hai địa phương này”, đại biểu nêu rõ.
Đồng thời kiến nghị sửa điều 7 thành “Cơ quan báo và phát thanh, truyền hình là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy, có thể có nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc. Một số tỉnh ủy, thành ủy có thể thành lập cơ quan báo chí theo mô hình cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện theo quy định tại khoản 5 điều này”.
Phân tích về mô hình cơ quan báo chí, đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp - cũng cho rằng khoản 6, điều 16 quy định "Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc được có cơ chế đặc thù về tài chính theo quy định của Chính phủ".
Điều 7 quy định "Cơ quan báo chí và phát thanh truyền hình địa phương là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy có nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí".
Đồng quan điểm với ý kiến đại biểu Nghĩa, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng hiện nay các cơ quan báo chí trực thuộc của thành ủy, của tỉnh ủy, đặc biệt là của hai thành phố lớn là TP. Hà Nội và TP.HCM có những tờ báo rất uy tín và có tiếng vang trong cả nước. Các tờ báo này tự chủ hoàn toàn về tài chính, thậm chí nộp ngân sách nhà nước.
Lo ngại về việc hợp nhất các cơ quan báo chí này, đại biểu đề nghị sửa lại Điều 7 là “Cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình địa phương là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy có nhiều loại hình báo chí, sản phẩm báo chí, có cơ quan báo chí trực thuộc theo quy định của luật này và giao cho Chính phủ quy định chi tiết”.
Đại biểu Phạm Văn Hòa cũng nhấn mạnh nên duy trì và giữ lại các tờ báo lớn, không thể ghép lại với nhau được. Về các loại hình báo chí, đại biểu Phạm Văn Hòa cũng đề nghị cần quy định linh động, mở hơn để phù hợp với xu thế phát triển sau này.
Cũng đề cập đến khoản 6, Điều 16 dự thảo, đại biểu Đỗ Đức Hiển – Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM - cho rằng quy định về “cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện” chưa bảo đảm tính bao quát, vừa thừa lại vừa thiếu; nhất là chưa làm rõ được những đặc thù về tiêu chí thành lập, về cơ quan có thẩm quyền thành lập và địa vị pháp lý của mô hình báo chí lớn và rất quan trọng này. Vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc và chỉnh lý thêm về nội dung này.
Đại biểu Phan Thị Thanh Phương - Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM nhấn mạnh Luật Báo chí (sửa đổi) cần mạnh dạn tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho sự hình thành và phát triển của cơ quan báo chí, truyền thông chủ lực đa phương tiện địa phương và quy định về kinh tế báo chí.
-Đỗ Như
