Các mỏ đất, đá, cát tại Thanh Hóa được rà soát, mở mới và nâng công suất, giúp dần ổn định hơn nguồn cung cho các dự án quan trọng, giảm thiểu tình trạng đội giá và thiếu hụt vật liệu...
Những năm gần đây, tốc độ đô thị hóa tại Thanh Hóa tăng nhanh, hàng trăm công trình hạ tầng, khu công nghiệp, khu đô thị đồng loạt triển khai. Nhu cầu đất, đá, cát san lấp tăng đột biến, nhưng nguồn cung hạn chế do nhiều mỏ hết hạn hoặc chưa được cấp phép, công suất thấp. Điều này dẫn đến khan hiếm vật liệu, giá đội lên và tác động trực tiếp đến tiến độ đầu tư công.
Trước thực trạng này, Thanh Hoá và nhiều địa phương đã kiến nghị Chính phủ cho phép áp dụng cơ chế đặc thù để tháo gỡ khó khăn. Trên cơ sở đó, ngày 21/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 66.4/2025/NQ-CP, cho phép các địa phương xác định một số khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản nhóm IV (vật liệu san lấp) để phục vụ các công trình, dự án cấp bách.
Thực hiện Nghị quyết 66.4, Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa phối hợp các sở, ngành, UBND các xã, phường và Ban quản lý dự án chuyên ngành rà soát, xác định các khu vực đủ điều kiện khai thác. Mục tiêu là phê duyệt các khu vực không đấu giá thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá, từ đó cấp phép khai thác phục vụ công trình sử dụng vốn ngân sách.
Thời gian qua, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Thanh Hoá chỉ đạo quyết liệt, triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm tăng nguồn cung. Qua rà soát, hiện các dự án trên địa bàn cần khoảng 14,4 triệu m3 đất san lấp, 1,58 triệu m3 đá và 1,75 triệu m3 cát.
Về đất san lấp, Thanh Hóa hiện có 61 mỏ còn thời hạn, trong đó 29 mỏ đang khai thác với tổng trữ lượng gần 32 triệu m3, công suất 7,16 triệu m3/năm. Từ đầu tháng 8 đến nay, 9 mỏ mới đã được đưa vào khai thác, bổ sung 1,73 triệu m3/năm. Đồng thời, tỉnh đăng ký thu hồi đất san lấp trong 3 dự án với tổng trữ lượng 1,81 triệu m3, nâng tổng khối lượng khai thác thêm lên 3,55 triệu m3.
Hai mỏ khác đã được chấp thuận nâng công suất từ 0,25 lên 0,48 triệu m3/năm, trong khi 10 khu vực mỏ đã hoàn tất hồ sơ để đưa vào danh mục khai thác theo Nghị quyết 66.4. Trong tháng 11/2025, dự kiến có thêm 3 mỏ đi vào khai thác và cấp phép thu hồi đất san lấp trong 2 dự án, với tổng trữ lượng gần 3,94 triệu m3.
Về cát xây dựng, toàn tỉnh có 30 mỏ còn hạn khai thác, trong đó 7 mỏ đang hoạt động với tổng trữ lượng gần 3 triệu m3 và công suất 0,19 triệu m3/năm. Từ đầu tháng 8/2025, các mỏ đã bổ sung gần 0,19 triệu m3/năm ra thị trường. Khi các mỏ mới đi vào khai thác trong tháng 11/2025, tổng công suất cung cát dự kiến đạt 0,447 triệu m3/năm, đáp ứng khoảng 25,5% nhu cầu của các dự án đầu tư công.
Về đá xây dựng, Thanh Hóa hiện có 212 mỏ còn hạn, trong đó 182 mỏ đang khai thác với tổng công suất trên 8 triệu m3/năm, cơ bản đáp ứng nhu cầu các dự án trên địa bàn.
-Nguyễn Thuấn
