Thị trường bất động sản giai đoạn mới đón nhiều cơ hội

Mặc dù thị trường bất động sản Việt Nam vẫn còn không ít bất cập, tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, hiện nay, thị trường này đang đứng trước nhiều cơ hội hơn là thách thức. Những cơ hội đang tạo tiền đề vững chắc để thị trường bước vào giai đoạn mới theo hướng phát triển bền vững và hiệu quả hơn.

Thông tin đưa ra tại Diễn đàn “Thị trường bất động sản giai đoạn mới - Trao chứng nhận dự án đáng sống 2025” do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 25/12 cho thấy thị trường bất động sản vẫn đang phải đối mặt với không ít khó khăn.

Khó khăn thứ nhất là một số dự án gặp vướng mắc về mặt pháp lý, chậm triển khai, bị đình trệ, trong khi nguồn lực đã đầu tư là rất lớn, gây lãng phí về đất đai và nguồn vốn, làm gia tăng khó khăn và chi phí, từ đó, tăng giá bán sản phẩm.

Khó khăn thứ hai là nhiều địa phương chưa bám sát chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt, thiếu chủ động trong quản lý cơ cấu sản phẩm và quỹ đất phát triển nhà ở, chưa quan tâm thỏa đáng đến việc phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại có giá bình dân phù hợp với khả năng chi trả của số đông người có mức thu nhập trung bình, thu nhập thấp.

Khó khăn thứ ba là nguồn cung sản phẩm nhà ở chủ yếu là phân khúc cao cấp và phân khúc trung cấp, thiếu sản phẩm bất động sản là nhà ở giá phù hợp với khả năng chi trả của đa số người dân, đặc biệt thiếu nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp.

Khó khăn thứ tư là giá bất động sản còn cao so với thu nhập của số đông người dân và vượt quá khả năng chi trả của người dân. Tại một số dự án nhà ở xã hội, đã xuất hiện tình trạng “cò mồi”, môi giới trái phép, quảng cáo “suất ngoại giao”, làm mất đi tính nhân văn, tốt đẹp của chính sách…

HÀNG LOẠT YẾU TỐ TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC TỚI THỊ TRƯỜNG

Mặc dù vậy, các chuyên gia đều cho rằng thị trường đang có nhiều cơ hội hơn là thách thức. Một trong những cơ hội rõ nét nhất giúp thị trường này phát triển lành mạnh trong thời gian tới là sự chuyển biến lớn về cơ chế, chính sách.

Theo chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực, hàng loạt văn bản pháp lý quan trọng đã và đang được ban hành, tập trung tháo gỡ các “điểm nghẽn” kéo dài, nhất là trong phát triển nhà ở xã hội, tính tiền sử dụng đất, phân cấp cho địa phương và giảm gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp. Việc hình thành Quỹ nhà ở quốc gia, siết chặt minh bạch trong mua bán nhà ở xã hội, cũng như lộ trình hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, xây dựng, đầu tư được kỳ vọng sẽ cải thiện đáng kể môi trường thị trường trong trung và dài hạn.

Bên cạnh đó, dòng vốn vào thị trường bất động sản năm 2025 có dấu hiệu phục hồi rõ nét. Dư nợ tín dụng bất động sản tăng nhanh hơn mức tăng tín dụng chung; vốn FDI và phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng gia tăng. Số lượng doanh nghiệp bất động sản thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng mạnh, phản ánh niềm tin thị trường từng bước được cải thiện.

Cùng với đó là hàng loạt dự án trên cả nước được tháo gỡ khó khăn, tái khởi động, hàng loạt dự án được cấp phép mới đã và đang giúp tăng nguồn cung cho thị trường.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết trong tổng số 2.991 dự án có khó khăn vướng mắc, có 326 dự án theo đề xuất của các Bộ, địa phương đề xuất áp dụng Nghị quyết số 170/2024/QH15, tuy nhiên qua rà soát có 256 dự án đã có kết luận thanh tra, kiểm tra bản án đáp ứng điều kiện áp dụng các chính sách đặc thù tương tự Nghị quyết số 170/2024/QH15 để tháo gỡ; 898 dự án thuộc kế hoạch thanh tra chuyên đề bởi Thanh tra Chính phủ và thanh tra các địa phương, sau khi có kết quả thanh tra, thì xem xét, phân loại để áp dụng các giải pháp tháo gỡ đã có đối với các dự án tương tự; 18 dự án cần báo cáo xin ý kiến của Quốc hội do liên quan đến vướng mắc về pháp luật đất đai; 615 dự án Chính phủ cần nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế chính sách để ban hành Nghị quyết tháo gỡ theo thẩm quyền; 1.057 dự án thuộc thẩm quyền của các Bộ, ngành, địa phương sẽ được Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương rà soát, xác định rõ thẩm quyền và chủ động xử lý dứt điểm; 77 dự án đã được các Bộ, địa phương xử lý, không còn khó khăn vướng mắc.

DỰ BÁO QUY MÔ THỊ TRƯỜNG SẼ TĂNG GẤP ĐÔI HIỆN TẠI

Các chuyên gia cũng cho rằng tiềm năng phát triển của thị trường bất động sản Việt Nam là rất lớn. Ông Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam phân tích: Báo cáo "Khảo sát mức sống dân cư 2024" của Cục Thống kê, Bộ Tài chính, chỉ rõ chi tiêu cho nhà ở và các dịch vụ nhà ở hiện nay ước tính chiếm khoảng 15,0% tổng chi tiêu của hộ gia đình Việt Nam và sẽ tăng lên khoảng 20% trong giai đoạn 2025-2030.

Với mục tiêu tới năm 2030, trên 50% dân số sống ở đô thị, có 1.000 - 1.200 đô thị, thị trường bất động sản dự kiến tăng trưởng nhanh, đưa Việt Nam thuộc nhóm các quốc gia đô thị hóa nhanh nhất khu vực Châu Á.

"Tại các nước phát triển, thị trường bất động sản và dịch vụ nhà ở chiếm khoảng 16% GDP. Tại Việt Nam, con số này hiện được ước tính là 8% GDP và được dự báo sẽ tăng lên 10% GDP vào năm 2030. Khi đó, quy mô thị trường bất động sản và dịch vụ nhà ở sẽ tăng gấp đôi so với hiện tại, đạt khoảng 80-85 tỷ USD/ năm, ông Bình cho biết thêm.

Cũng theo ông Bình, sự gia tăng các chuyên gia, kỹ sư nước ngoài theo các dự án FDI lớn tiếp tục làm gia tăng nhu cầu thuê căn hộ cao cấp và văn phòng tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các thủ phủ công nghiệp như Bắc Ninh, Bình Dương...

Đặc biệt, Việt Nam đang đầu tư mạnh cho phát triển hạ tầng, dự kiến giai đoạn 2026 - 2030, sẽ dành nguồn vốn đầu tư công lên tới khoảng 8,5 triệu tỷ đồng (8.500.000 tỷ đồng) gấp 3 lần giai đoạn trước. Ngay trong năm 2026, ước tính sẽ chi 1,08 triệu tỷ đồng chi cho đầu tư công.

“Điều này sẽ tác động tích cực đến thị trường bất động sản thông qua mở rộng các không gian tăng trưởng mới, cải thiện hạ tầng giao thông, kết nối vùng, thu hút doanh nghiệp và lao động. Từ đó, tăng nhu cầu về bất động sản nhà ở, văn phòng, công nghiệp, thương mại, thúc đẩy giá trị bất động và tạo động lực phát triển các khu đô thị mới ”, ông Bình nhận định.

-Phan Nam