Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu toàn hệ thống chính trị tiếp tục nêu cao trách nhiệm, tập trung xử lý dứt điểm các tồn tại, nhằm hướng tới mục tiêu gỡ “thẻ vàng” của EC trong năm 2025.
Chiều tối 9/12, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 25 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Phiên họp được kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển; tham dự có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và các địa phương.
SIẾT CHẶT QUẢN LÝ, RÀ SOÁT TOÀN DIỆN THEO KHUYẾN NGHỊ CỦA EC
Dưới sự điều hành của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, phiên họp tập trung rà soát tình hình triển khai chống khai thác IUU theo các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC); chuẩn bị báo cáo gửi EC; đánh giá tình hình hợp tác nghề cá với các nước trong khu vực; đồng thời thảo luận giải pháp phát triển nghề cá bền vững.
Theo báo cáo, gần hai tháng qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các địa phương ven biển đã triển khai tháng cao điểm chống khai thác IUU với phương châm “Kiên quyết tuyên chiến với khai thác IUU, quyết tâm gỡ thẻ vàng trong năm 2025”. Các đoàn công tác liên ngành tiếp tục kiểm tra việc thực thi tại nhiều địa phương.
Hệ thống cơ sở dữ liệu quản lý tàu cá đã được số hóa toàn bộ, kết nối liên thông, đáp ứng yêu cầu “đúng, đủ, sạch, sống”. Dữ liệu hành trình thông qua thiết bị giám sát (VMS) được vận hành theo quy chế; chỉ các tổ chức, cá nhân liên quan mới được cấp tài khoản truy cập theo quy định.
Lực lượng chức năng duy trì kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập bến; kiên quyết không cho phép tàu không đủ điều kiện hoạt động. Việc giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng được thực hiện theo đúng quy định; nhiều địa phương tiếp tục triển khai chính sách chuyển đổi nghề, giải bản, thanh lý tàu cá.
Tính đến thời điểm báo cáo, 79.360 tàu cá (100% số tàu) đã được đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu VNFishbase. Trong tuần qua, không phát sinh trường hợp tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ. Việc xử lý các vụ mất kết nối VMS, vượt ranh giới khai thác được đẩy nhanh, đạt kết quả tích cực.
Công tác thông tin, truyền thông về chống khai thác IUU tiếp tục được tăng cường, nhất là tuyên truyền tới ngư dân về quy định pháp luật và các chế tài xử lý.
TRIỂN KHAI NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM, XỬ LÝ DỨT ĐIỂM CÁC TRƯỜNG HỢP VI PHẠM
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu toàn hệ thống tiếp tục giữ vững tinh thần trách nhiệm, “làm việc nào dứt việc đó”, phấn đấu chấm dứt tình trạng khai thác bất hợp pháp và gỡ “thẻ vàng”. Thủ tướng xác định mục tiêu kép: vừa chấm dứt khai thác bất hợp pháp, vừa cơ cấu lại và phát triển ngành thủy sản bền vững, tăng cường nuôi trồng, chế biến, nâng cao đời sống ngư dân và khai thác hiệu quả tiềm năng biển.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương rà soát toàn bộ nội dung EC cảnh báo, tập trung xử lý các hạn chế; triển khai nhiệm vụ theo thẩm quyền.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao hướng dẫn và tổng hợp báo cáo chung gửi EC, bảo đảm số liệu chính xác, cập nhật và toàn diện, nêu rõ kết quả, tồn tại và giải pháp tiếp theo. Trên cơ sở đó, trao đổi trực tiếp với EC để thống nhất thông tin, đánh giá đầy đủ tình hình chống khai thác IUU tại Việt Nam.
Thủ tướng nhấn mạnh đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, liên quan đến uy tín quốc gia và lợi ích của người dân, yêu cầu các địa phương huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, nhất là vai trò lãnh đạo của cấp ủy và chính quyền cơ sở.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục tổ chức các đoàn công tác liên ngành về địa phương; chỉ đạo xử lý triệt để các vụ tàu cá vi phạm, mất kết nối VMS hoặc vượt ranh giới khai thác. Thủ tướng yêu cầu “nơi nào không nắm được tình hình thì phải xử lý trách nhiệm; nơi nào làm tốt thì phải biểu dương kịp thời”.
Về lực lượng quốc phòng, Thủ tướng giao Bộ Quốc phòng tiếp tục tuần tra, kiểm soát vùng biển giáp ranh Malaysia, Indonesia, Thái Lan; kiểm soát chặt tàu xuất, nhập bến; hướng dẫn ngư dân khai báo trên VNeID.
Bộ Ngoại giao làm việc với các nước để thống nhất thông tin về tàu cá và ngư dân Việt Nam bị bắt giữ từ 2024 đến nay; cung cấp danh sách phục vụ xử lý các vụ việc tồn đọng và các đường dây môi giới đưa ngư dân đi khai thác bất hợp pháp.
Bộ Công an chỉ đạo công an địa phương xử lý dứt điểm các vụ việc liên quan đến tàu cá và ngư dân bị bắt giữ; điều tra, xử lý các tổ chức, cá nhân liên quan tới các lô hàng thủy sản xuất khẩu vi phạm tại Khánh Hòa.
Chủ tịch UBND các tỉnh, thành biển phải thực hiện nghiêm đăng ký, cấp phép khai thác; kiểm soát tàu cá ra vào cảng và sản lượng bốc dỡ, kể cả tại cảng tư nhân; triển khai hệ thống eCDT; hướng dẫn ngư dân khai báo VNeID và nhật ký điện tử.
Các địa phương cần xử lý dứt điểm các vụ mất kết nối VMS, vượt ranh giới; cập nhật đầy đủ dữ liệu trên các hệ thống nghề cá; đối khớp thông tin giữa các lực lượng chức năng; rà soát, lưu trữ hồ sơ theo quy định.
Hai tỉnh An Giang và Đắk Lắk được yêu cầu khẩn trương xử lý các trường hợp tàu cá và chủ tàu vi phạm đã được xác định thông tin, nhất là các trường hợp bỏ trốn khỏi nơi cư trú.
Các doanh nghiệp và hiệp hội thủy sản phải nghiêm túc tuân thủ quy định về nguồn gốc nguyên liệu; không thu mua, chế biến hoặc xuất khẩu sản phẩm liên quan tới khai thác IUU; phối hợp với cơ quan chức năng điều tra, xử lý các hành vi tiếp tay vi phạm.
Thủ tướng đề nghị các cơ quan báo chí tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nêu rõ nỗ lực chống khai thác IUU của các địa phương; đồng thời phản ánh các hành vi vi phạm để ngăn ngừa, răn đe. Thanh tra Chính phủ được giao thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm phát sinh.
-Hà Lê
