Tổng kết công tác năm 2025, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số xác định giai đoạn khởi động đã hoàn thành, tạo nền tảng thể chế và hạ tầng quan trọng. Năm 2026 được xác định là năm tăng tốc, lấy hành động, kết quả và hiệu quả thực chất làm thước đo.
Sáng 25/12, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, xác định phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến đến các điểm cầu trên toàn quốc.
Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo, chủ trì Hội nghị. Cùng dự có Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng, thành viên Ban Chỉ đạo và đại diện các bộ, ngành, địa phương.
CHUYỂN BIẾN RÕ RỆT TỪ NHẬN THỨC ĐẾN HÀNH ĐỘNG
Báo cáo tại Hội nghị cho thấy trong năm 2025, các cơ quan của Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã tích cực xây dựng, trình và ban hành khối lượng lớn văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Nhiều chính sách có tính đột phá được hoàn thiện, từng bước tháo gỡ các rào cản về thể chế, tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn cho hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa kết quả khoa học, công nghệ.
Các nội dung về phân cấp, phân quyền, hợp tác công – tư, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox), cũng như cơ chế thúc đẩy thị trường khoa học và công nghệ được cụ thể hóa rõ hơn. Đây được xác định là những điểm nghẽn tồn tại trong thời gian dài, nay đã có bước xử lý căn cơ hơn.
Nguồn lực cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tiếp tục được tăng cường. Ngân sách nhà nước dành cho lĩnh vực này được bảo đảm ở mức khoảng 3%, tạo điều kiện cho việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm, dài hạn. Cùng với đó, việc huy động nguồn lực xã hội, nhất là từ khu vực doanh nghiệp và các quỹ đầu tư, bắt đầu có chuyển biến tích cực.
Chuyển đổi số quốc gia tiếp tục đạt những kết quả đáng ghi nhận. Các nền tảng số quốc gia quan trọng như Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cổng Dịch vụ công quốc gia, ứng dụng định danh điện tử VNeID cùng nhiều nền tảng chuyên ngành đã được đưa vào vận hành ổn định và bước đầu phát huy hiệu quả.
Trong bối cảnh mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức đi vào hoạt động, các nền tảng này đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm thông suốt quản lý, điều hành và cung cấp dịch vụ công.
Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến tiếp tục tăng; nhiều thủ tục hành chính được đơn giản hóa, rút ngắn thời gian xử lý, góp phần tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan nhà nước.
Trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, các định hướng phát triển được xác định rõ hơn, tập trung vào những lĩnh vực trọng tâm, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới.
Hoạt động hợp tác quốc tế được mở rộng; hệ sinh thái đổi mới sáng tạo từng bước hình thành với sự tham gia ngày càng rõ nét của doanh nghiệp công nghệ, các tổ chức nghiên cứu, trường đại học và quỹ đầu tư, tạo tiền đề cho việc thương mại hóa các kết quả nghiên cứu và phát triển sản phẩm công nghệ có giá trị gia tăng.
NĂM 2026 TĂNG TỐC, LẤY KẾT QUẢ LÀM THƯỚC ĐO
Phát biểu kết luận Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh năm 2026 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, gắn với yêu cầu hiện thực hóa các mục tiêu phát triển dài hạn của đất nước.
Theo Tổng Bí thư, ngay đầu nhiệm kỳ, Ban Chấp hành Trung ương sẽ ban hành hai nghị quyết chiến lược, gồm nghị quyết về chuyển đổi mô hình phát triển đất nước dựa trên khoa học, công nghệ và nghị quyết về các giải pháp chiến lược huy động nguồn lực để đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số. Điều này cho thấy vai trò nền tảng, cốt lõi của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong giai đoạn phát triển mới.
Tổng Bí thư khẳng định, khoa học, công nghệ và chuyển đổi số không còn là sự lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc để phát triển nhanh và bền vững. Từ thực tiễn triển khai năm 2025, Ban Chỉ đạo đã chỉ rõ những tồn tại, hạn chế và các nhiệm vụ chậm tiến độ, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc rút kinh nghiệm và có giải pháp khắc phục hiệu quả.
Xác định phương châm hành động cho năm 2026 là “Hành động đột phá, lan tỏa kết quả”, Tổng Bí thư nêu rõ năm 2025 đã hoàn thành giai đoạn “khởi động, chạy đà”, sang năm 2026 phải chuyển ngay sang giai đoạn “tăng tốc”. Yếu tố quyết định trong giai đoạn này là năng lực tổ chức thực hiện, kỷ luật hành động và kết quả đầu ra cụ thể.
Các bộ, ngành, địa phương được yêu cầu chuyển từ cách làm theo kế hoạch sang cách làm theo mục tiêu và sản phẩm; từ báo cáo tiến độ sang báo cáo hiệu quả; từ “có làm” sang “làm đến nơi đến chốn”. Việc bố trí nguồn lực cho hạ tầng số, dữ liệu, công nghệ chiến lược và nhân lực chất lượng cao phải được ưu tiên, đồng thời gắn với cơ chế kiểm soát chặt chẽ để bảo đảm hiệu quả đầu tư.
Tổng Bí thư nhấn mạnh trách nhiệm của cấp ủy đảng và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc trực tiếp chỉ đạo, theo dõi tiến độ và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện. Kết quả triển khai khoa học, công nghệ và chuyển đổi số phải được đưa vào tiêu chí đánh giá, thi đua, khen thưởng và xem xét trách nhiệm khi chậm trễ.
Về nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Tổng Bí thư yêu cầu tập trung chỉ đạo những nội dung cốt lõi, có tính lan tỏa cao. Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo được giao rà soát chương trình công tác, xác định rõ các nhiệm vụ ưu tiên, nhất là việc cụ thể hóa Khung kiến trúc tổng thể quốc gia số, Khung kiến trúc dữ liệu quốc gia; hoàn thiện hạ tầng số, xây dựng các nền tảng và cơ sở dữ liệu; phát triển các công nghệ chiến lược và nguồn nhân lực công nghệ cao.
TRIỂN KHAI QUYẾT LIỆT ĐỂ BIẾN MỤC TIÊU THÀNH HIỆN THỰC
Các bộ, ngành, địa phương phải xây dựng và vận hành cơ sở dữ liệu của mình; triển khai quyết liệt 11 nhóm công nghệ chiến lược; đồng thời nâng cao trình độ, kỹ năng số cho toàn dân.
Riêng đối với nhiệm vụ hoàn thiện thể chế, các bộ, cơ quan được yêu cầu khẩn trương ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn thi hành các luật đã được Quốc hội thông qua trong năm 2025, bảo đảm hiệu lực thi hành đồng bộ, chậm nhất trong quý I/2026.
Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh yêu cầu phát triển các ứng dụng, sản phẩm cụ thể phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và đời sống người dân. Mọi chính sách, nền tảng và dịch vụ phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, lấy mức độ hài lòng làm thước đo; triển khai thực chất, tránh hình thức.
Chuyển đổi số cần gắn chặt với cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy và vận hành hiệu quả chính quyền địa phương hai cấp; đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến, cắt giảm thủ tục hành chính; thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khu vực công thông qua phân cấp, chuẩn hóa quy trình và số hóa toàn diện.
Trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Tổng Bí thư yêu cầu tăng cường liên kết giữa Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp, coi đây là hạt nhân hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
Việc phát triển các khu công nghệ cao, trung tâm đổi mới sáng tạo, đô thị thông minh được xác định là không gian thử nghiệm và lan tỏa các giải pháp công nghệ mới. Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, tháo gỡ rào cản và là “khách hàng” đầu tiên của các sản phẩm, dịch vụ khoa học, công nghệ, qua đó tạo thị trường khởi đầu cho các kết quả nghiên cứu.
Bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng và chủ quyền số được xác định là điều kiện tiên quyết cho phát triển bền vững. Các cơ quan, đơn vị, địa phương được yêu cầu quán triệt và triển khai nghiêm Chỉ thị của Ban Bí thư về tăng cường công tác bảo đảm an ninh mạng, an ninh dữ liệu trong hệ thống chính trị.
Lưu ý nguy cơ lãng phí trong đầu tư, Tổng Bí thư nhấn mạnh yêu cầu kiểm soát chặt chẽ hiệu quả sử dụng nguồn lực, tránh lãng phí tài chính, nhân lực và cơ hội phát triển. Ngay sau Hội nghị, Văn phòng Trung ương Đảng được giao chủ trì xây dựng Chương trình công tác năm 2026 của Ban Chỉ đạo; Chính phủ tập trung chỉ đạo triển khai chuyển đổi số toàn diện trên các trụ cột Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số. Chương trình, kế hoạch công tác năm 2026 phải hoàn thành trước ngày 10/01/2026.
Tổng Bí thư yêu cầu xây dựng hệ thống chỉ số đánh giá, xếp hạng và công khai định kỳ kết quả thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị; toàn bộ tiến độ, kết quả phải được đo lường bằng dữ liệu theo thời gian thực, bảo đảm khách quan, minh bạch, có kiểm chứng.
Kết luận hội nghị, Tổng Bí thư khẳng định năm 2025 đã đặt nền móng thể chế quan trọng; năm 2026 phải là năm hành động đột phá, chuyển từ chính sách sang sản phẩm, từ ý tưởng sang giá trị thực tế, tạo động lực cho tăng trưởng nhanh và bền vững của đất nước.
-Hà Lê
