Cuộc gặp diễn ra trong cuối chuyến công du châu Á kéo dài 5 ngày của ông Trump, khi căng thẳng song phương vẫn cao và các bất đồng kinh tế dài hạn tiếp tục là nút thắt của đàm phán...
Theo Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ gặp nhau lúc 11h00 theo giờ Hàn Quốc (09h00 giờ Việt Nam) ngày 30/10/2025, bên lề Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC).
Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh thỏa thuận “đình chiến” thương mại Mỹ - Trung dự kiến hết hạn vào ngày 10/11/2025, trong khi căng thẳng song phương vẫn cao và các bất đồng kinh tế dài hạn tiếp tục là nút thắt của đàm phán.
Trước cuộc gặp, ông Trump nhiều lần bày tỏ lạc quan về khả năng đạt thỏa thuận khi gặp ông Tập tại Busan, Hàn Quốc. Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ nhiệm kỳ đầu của ông Trump.
Tuy nhiên, khi cả hai bên theo đuổi cách tiếp cận cứng rắn hơn trong các lĩnh vực cạnh tranh kinh tế và địa chính trị, vẫn còn nhiều câu hỏi về mức độ bền vững của bất kỳ thỏa thuận “đình chiến” nào.
Đầu tháng này, căng thẳng thương mại tăng nhiệt sau khi Bắc Kinh đề xuất mở rộng đáng kể các hạn chế đối với xuất khẩu đất hiếm - vật liệu thiết yếu cho ngành công nghệ cao, lĩnh vực Trung Quốc đang nắm thị phần lớn. Sau đó, ông Trump cho biết có thể đáp trả bằng việc áp thêm thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc và xem xét siết xuất khẩu một số công nghệ trọng yếu sang Trung Quốc.
Sau vòng đàm phán cấp cao tại Kuala Lumpur, Malaysia ngày 25-26/10, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết ông kỳ vọng Bắc Kinh sẽ lùi 1 năm các biện pháp kiểm soát đất hiếm và nối lại mua đậu tương Mỹ. Các bước đi này nằm trong một “khuôn khổ mang tính thực chất” trình lãnh đạo hai bên xem xét.
Theo hãng tin Reuters ngày 29/10, trước thềm thượng đỉnh, Trung Quốc đã mua những lô đậu tương Mỹ đầu tiên sau nhiều tháng gián đoạn.
Theo Nhà Trắng, cuộc gặp lần này được kỳ vọng mở ra chuỗi tiếp xúc giữa ông Trump và ông Tập trong năm tới, có thể bao gồm các chuyến thăm cấp nguyên thủ. Điều này cho thấy tiến trình đàm phán nhiều khả năng kéo dài.
Tuy vậy, ông Trump muốn sớm đạt một số kết quả cụ thể trong các cuộc đàm phán đang được cộng đồng doanh nghiệp toàn cầu theo dõi sát sao.
Ngày 29/10, ông cho biết có thể hạ thuế quan với hàng hóa Trung Quốc để đổi lấy cam kết của Bắc Kinh hạn chế dòng chảy các tiền chất sản xuất fentanyl - loại opioid tổng hợp đang là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do quá liều tại Mỹ.
Ông Trump cũng nói có thể ký thỏa thuận cuối cùng với ông Tập về TikTok - ứng dụng mạng xã hội đối mặt nguy cơ bị cấm tại Mỹ nếu các chủ sở hữu Trung Quốc không thoái vốn khỏi hoạt động tại thị trường này.
Về phía Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Guo Jiakun ngày 29/10 cho biết Bắc Kinh sẵn sàng hợp tác để đạt “kết quả tích cực”.
Sau vòng đàm phán tại Malaysia, ông Scott Bessent cho biết Trung Quốc đã đồng ý phối hợp hạn chế dòng chảy các tiền chất dùng sản xuất fentanyl, nhưng không nêu rõ phía Mỹ sẽ có những nhượng bộ nào. Bắc Kinh đề nghị Washington gỡ mức thuế 20% áp lên các mặt hàng liên quan fentanyl, nới lỏng kiểm soát xuất khẩu với công nghệ nhạy cảm của Mỹ và rút lại các khoản phí cảng mới áp cho tàu biển Trung Quốc.
Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập diễn ra vào cuối chuyến công du châu Á kéo dài 5 ngày, trong đó ông Trump đã ký các thỏa thuận về đất hiếm với Nhật Bản và một số nước Đông Nam Á, nhằm giảm phụ thuộc vào nguồn cung mà Trung Quốc đang nắm giữ đối với các khoáng sản thiết yếu cho nhiều ngành từ sản xuất ô tô, con chip cho tới thiết bị quân sự.
-Ngọc Trang
