Tổng thống Trump chấm điểm cuộc gặp với nhà lãnh đạo Trung Quốc ở mức 12/10, tức vượt mức mong đợi...
Sáng ngày 30/10, bên lề Hội nghị Cấp cao của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) đang diễn ra tại Hàn Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có cuộc gặp kéo dài khoảng 2 giờ.
Trong phần phát biểu mở đầu trước khi bước vào cuộc họp kín, ông Trump bày tỏ sự lạc quan và cho biết hai bên sẽ thống nhất thêm một số điểm còn vướng mắc trong quan hệ Mỹ - Trung. Ông cũng nhận xét ông Tập là “một nhà đàm phán rất cứng rắn” nhưng cũng là “một nhà lãnh đạo vĩ đại của một quốc gia vĩ đại”.
Trong khi đó, ông Tập nói với nhà lãnh đạo Mỹ rằng ông “sẵn sàng tiếp tục hợp tác để xây dựng nền tảng vững chắc cho quan hệ Trung Quốc - Mỹ”.
Phát biểu với phóng viên trên chuyên cơ Air Force One rời Hàn Quốc sau khi kết thúc cuộc gặp, ông Trump tỏ ra lạc quan và cho biết cuộc gặp với ông Tập “rất thành công”.
“Ông ấy là một nhà lãnh đạo xuất sắc của một quốc gia rất hùng mạnh. Chúng tôi đánh giá cao việc ông ấy đến cuộc gặp này”, ông Trump nói và chấm điểm cuộc gặp là 12/10, tức vượt mức mong đợi.
Theo thông tin nhà lãnh đạo Mỹ tới thời điểm này, các kết quả chính của cuộc gặp bao gồm Washington sẽ giảm 10% thuế quan liên quan tới chất gây nghiện fentanyl cho hàng hóa Trung Quốc, đổi lại Bắc Kinh dỡ bỏ hạn chế xuất khẩu đất hiếm.
“Sẽ không còn rào cản đối với đất hiếm từ phía Trung Quốc”, ông Trump cho biết và nói thêm rằng hai bên có thể sẽ sớm ký một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.
Nói thêm về vấn đề này trên chuyên cơ, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết Trung Quốc sẽ nới lỏng các biện pháp kiểm soát đất hiếm nhưng cũng lưu ý rằng nhiều loại thuế quan của Mỹ với hàng hóa Trung Quốc vẫn duy trì hiệu lực.
Ông Trump cũng cho biết hai bên đã thảo luận về vấn đề Ukraine, nhưng không bàn về hoạt động nhập khẩu dầu mỏ Nga của Trung Quốc. Ngoài ra, Trung Quốc sẽ nối lại mua đậu tương Mỹ “ngay lập tức” và ông dự kiến sẽ thăm chính thức Trung Quốc vào tháng 4 năm sau.
Theo hãng tin Reuters ngày 29/10, Trung Quốc đã nối lại mua đậu tương với việc đặt mua ít nhất 2 lô đậu tương Mỹ trong mùa vụ hiện tại sau nhiều tháng gián đoạn.
Hiện tại Bắc Kinh chưa đưa ra thông tin chính thức về kết quả cuộc gặp.
Dù trên đây là những thông tin khả quan, giới phân tích cho rằng các kết quả cuộc gặp nhiều khả năng vẫn chưa đủ để xử lý các vấn đề cốt lõi trong cạnh tranh kinh tế Mỹ - Trung.
Ngày 29/10, ông Trump phát tín hiệu về việc hủy kế hoạch áp thuế 100% từ ngày 1/11 với hàng hóa Trung Quốc và nới kiểm soát xuất khẩu đối một số công nghệ quan trọng cho quốc gia châu Á. Washington cũng cân nhắc giảm phí cảng đang áp lên tàu biển Trung Quốc. Ông Trump đồng thời cho biết có thể chấm dứt cuộc điều tra về việc Trung Quốc tuân thủ thỏa thuận thương mại giai đoạn một đạt được trong nhiệm kỳ đầu của ông.
Trong khi đó, nhượng bộ lớn từ phía Trung Quốc có thể là tạm hoãn mở rộng cơ chế hạn chế xuất khẩu đất hiếm 1 năm, đồng thời đánh giá lại kế hoạch. Bắc Kinh đã dùng các hạn chế này làm đòn bẩy đàm phán, cảnh báo có thể giảm khả năng tiếp cận của các nhà sản xuất Mỹ và đồng minh đối với đất hiếm - loại khoáng sản quan trọng phục vụ sản xuất công nghệ cao từ điện thoại thông minh, động cơ phản lực đến nhiều thiết bị điện tử khác.
“Cả hai bên đang tận dụng cuộc gặp để tạm thời ổn định quan hệ, làm chậm nhịp phân ly giữa hai nền kinh tế và giảm thiểu tác động kinh tế của quá trình này”, bà Sarah Beran, đối tác tại Macro Advisory Partners và là một cựu quan chức chuyên về vấn đề Trung Quốc tại Nhà Trắng, nhận định với tờ báo Financial Times.
-Ngọc Trang
