Một tài liệu của Nhà Trắng đã tóm tắt những nội dung chính của thỏa thuận "đình chiến" thương mại mà Mỹ và Trung Quốc mới đạt được...
Chính quyền Tổng thống Donald Trump ngày 1/11 cho biết Trung Quốc đã quyết định tạm dừng việc thực thi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu bổ sung đối với kim loại đất hiếm và chấm dứt các cuộc điều tra nhằm vào các công ty Mỹ trong chuỗi cung ứng bán dẫn.
Động thái này là một phần của thỏa thuận thương mại được thống nhất giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại cuộc gặp thượng đỉnh ở Hàn Quốc tuần vừa rồi, nhằm giảm bớt căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo thỏa thuận, Trung Quốc sẽ cấp giấy phép chung có hiệu lực cho việc xuất khẩu các kim loại đất hiếm, gallium, germanium, antimony và graphite, “nhằm mang lại lợi ích cho người dùng cuối của Mỹ và nhà cung ứng của họ trên toàn cầu” - tài liệu của Nhà Trắng cho biết.
Điều này đồng nghĩa ngừng hiệu lực các biện pháp kiểm soát mà Trung Quốc đã áp vào tháng 4/2025 và tháng 10/2022. Trước đó, Mỹ và Trung Quốc cũng đã tuyên bố rằng Bắc Kinh sẽ tạm dừng trong vòng 1 năm các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt hơn được công bố vào tháng 10/2025.
Đổi lại, Washington cũng sẽ tạm hoãn việc áp dụng một phần thuế quan thuế quan đối ứng đối với Trung Quốc thêm một năm và hoãn thực thi mức thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc vào Mỹ từ tháng 11 như ông Trump đã đe dọa.
Ngoài ra, Nhà Trắng cũng cho biết Mỹ sẽ gia hạn thêm thời hạn của một số biện pháp miễn trừ thuế quan theo Mục 301, hiện dự kiến hết hạn vào ngày 29/11/2025. Theo đó, các biện pháp này sẽ được gia hạn đến ngày 10/11/2026.
Cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử giữa ông Trump và ông Tập vào hôm 30/11 là cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ. Kết quả cuộc gặp - dù được đánh giá là mang tính chiến thuật hơn là bước ngoặt - đã giúp ổn định mối quan hệ thương mại giữa hai cường quốc trong ngắn hạn sau một đợt leo thang gây quan ngại.
Theo thỏa thuận mà hai nhà lãnh đạo đạt được, Trung Quốc đồng ý tạm dừng các biện pháp kiểm soát rộng rãi đối với nam châm đất hiếm để đổi lấy việc Mỹ đồng ý rút lại việc mở rộng các hạn chế đối với các công ty Trung Quốc.
Mỹ cũng đồng ý giảm một nửa thuế liên quan đến vấn đề fentanyl đối với hàng hóa Trung Quốc xuống còn 10% từ 20%, trong khi Bắc Kinh cam kết sẽ nối lại việc nhập khẩu đậu tương và các sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ. Phía Mỹ đã cho biết Trung Quốc sẽ mua 12 triệu tấn đậu tương Mỹ trong niên vụ hiện tại và tối thiểu 25 triệu tấn mỗi năm trong 3 năm tới.
Hôm 31/10, ông Trump cho biết ông muốn loại bỏ tất cả các loại thuế liên quan đến fentanyl nếu Trung Quốc tiếp tục trấn áp hoạt động buôn bán fentanyl các hóa chất tiền chất được sử dụng để sản xuất chất gây nghiện này.
Cùng ngày, Mỹ cho biết Bắc Kinh sẽ thực hiện các biện pháp để cho phép các cơ sở của nhà sản xuất chip Hà Lan Nexperia BV tại Trung Quốc tiếp tục xuất khẩu sản phẩm. Động thái này có thể sẽ giúp làm dịu lo ngại trước đó của các hãng sản xuất ô tô rằng việc không mua được chip của Nexperia sẽ khiến hoạt động sản xuất của họ gián đoạn.
Dù đã làm dịu căng thẳng, thỏa thuận mới đạt được giữa Mỹ và Trung Quốc mới chỉ là một thỏa thuận “đình chiến” có thời hạn ngắn, cụ thể là 1 năm, trong một cuộc chiến thương mại kéo dài với nhiều vấn đề gai góc.
Ông Trump đã phê duyệt một kế hoạch mà theo đó một tập đoàn Mỹ sẽ mua lại hoạt động của ứng dụng TikTok thuộc sở hữu của công ty Trung Quốc ByteDance Ltd. tại Mỹ, nhưng Bắc Kinh vẫn chưa chính thức phê duyệt việc thương vụ bán TikTok đó.
Ngoài ra, ông Trump cũng cho biết sẽ có sự hợp tác về năng lượng, nói rằng Trung Quốc đã đồng ý mua dầu và khí đốt từ Alaska, nhưng phía Trung Quốc chưa xác nhận việc này.
-An Huy
