Nền kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với một thách thức lớn khi đầu tư - một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế nước này - giảm sút nhanh...
Lần đầu tiên, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã đưa ra một cam kết rõ ràng về việc sẽ triển khai các chính sách nhằm đảo ngược xu hướng giảm đầu tư. Cam kết này được đưa ra sau hội nghị chính sách kinh tế trung ương kéo dài hai ngày của các nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Trung Quốc, phản ánh mối lo ngại của Bắc Kinh trước sự suy giảm đột ngột và mạnh mẽ trong đầu tư tài sản cố định trong những tháng gần đây.
Theo báo cáo của hội nghị kết thúc ngày 11/12 do hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã đăng tải, hội nghị do Chủ tịch Tập Cận Bình chủ trì quyết định sẽ thúc đẩy ổn định và phục hồi đầu tư thông qua tăng cường hoạt động đầu tư của chính phủ trung ương, triển khai các dự án quan trọng và kích thích đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân.
Dữ liệu của Chính phủ Trung Quốc công bố vào tháng trước cho thấy đầu tư tài sản cố định của Trung Quốc đã giảm 1,7% trong vòng 1 năm tính đến tháng 10, sau khi đã giảm 0,5% trong 1 năm tính đến tháng 9.
Tình trạng suy giảm mạnh trong đầu tư ở Trung Quốc cho thấy chiến dịch chống lại hiện tượng cạnh tranh quá mức trong sản xuất công nghiệp, một vấn đề mà Bắc Kinh gọi là "involution" hay“nội quyển”, có thể đang ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế. Hội nghị kinh tế trung ương cũng đã nhất trí khôi phục lĩnh vực bất động sản đang trên đà suy giảm của Trung Quốc và đầu tư vào các ngành công nghệ cao.
Trong nhiều thập kỷ, nền kinh tế Trung Quốc đã phụ thuộc nhiều vào đầu tư để tăng trưởng, đặc biệt là trong lĩnh vực hạ tầng và bất động sản. Trong những năm gần đây, sản xuất công nghệ cao từ xe điện đến chất bán dẫn bắt đầu có đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế nước này. Trung Quốc không công bố dữ liệu trên cơ sở tháng về đầu tư tài sản cố định, nhưng tốc độ giảm trong kỳ 1 năm tính đến tháng 10 cho thấy một cú sụt đột ngột 11% so với cùng kỳ năm trước - theo tờ báo Financial Times.
Các nhà phân tích của ngân hàng Goldman Sachs ước tính rằng khoảng 60% sự sụt giảm trong đầu tư tài sản cố định của Trung Quốc là do việc điều chỉnh thống kê đối với các dữ liệu cao hơn nhiều so với thực tế trước đây.
Tuy nhiên, họ cũng cho rằng phần 40% còn lại của sự sụt giảm này có thể được quy về các chính sách chống cạnh tranh quá mức của Bắc Kinh - yếu tố có thể đang ngăn cản các chính quyền địa phương cho phép đầu tư mới vào sản xuất công nghiệp - cũng như cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài, và đầu tư công liên quan đến hạ tầng đang chậm lại.
Ông Ting Lu, nhà kinh tế trưởng của ngân hàng Nomura tại Trung Quốc, cho biết lời kêu gọi của hội nghị kinh tế trung ương của nước này ngày 11/12 về thúc đẩy phục hồi đầu tư "cho thấy lãnh đạo cấp cao nhận thức rõ về sự suy giảm gần đây trong đầu tư tài sản cố định". Ông Lu cho rằng Bắc Kinh có thể sẽ định hướng rót nhiều hơn các khoản thu từ phát hành trái phiếu của chính quyền địa phương và các công cụ tài chính khác vào các dự án hạ tầng nhằm mục đích thúc đẩy đầu tư.
Báo cáo từ hội nghị cũng cho thấy Bắc Kinh nhận thức được sự suy yếu của nhu cầu trong nền kinh tế trong nửa cuối năm nay, nhưng chưa sẵn sàng triển khai một gói kích thích lớn. "Báo cáo cho thấy Bắc Kinh sẽ tăng cường các chính sách hỗ trợ nền kinh tế trong những tháng tới, nhưng vẫn chưa vạch ra và thực thi một chương trình kích thích kinh tế mang tính quyết đoán có thể giải quyết các nguyên nhân gốc rễ và ổn định tăng trưởng một cách hiệu quả”, ông Lu nhận xét.
Tuần này, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) kêu gọi Bắc Kinh áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn nữa để kích thích nhu cầu nội địa và phục hồi tăng trưởng kinh tế. Lời kêu gọi được đưa ra trong bối cảnh các đối tác thương mại của Trung Quốc lo ngại về làn sóng hàng hóa xuất khẩu giá rẻ và thặng dư thương mại khổng lồ của Trung Quốc.
Các nhà phân tích tại ngân hàng Citi nhận định báo cáo của hội nghị kinh tế trung ương cũng cho thấy mối lo ngại gia tăng của Bắc Kinh trước tình trạng giảm dân số của Trung Quốc. Trong báo cáo, các nhà hoạch định chính sách thể hiện quyết tâm "cố gắng ổn định số lượng trẻ em được sinh ra”.
"Các chính sách đã công bố để khuyến khích sinh đẻ có thể được mở rộng hơn nữa trong năm tới, đặc biệt là giáo dục mầm non miễn phí”, Citi nhận định.
-An Huy
