Dự báo cho thấy Trung Quốc sẽ nắm gần 60% thị phần tinh chế khoáng sản quan trọng toàn cầu vào năm 2030, nhờ đó có sức ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng toàn cầu...
Chuyển dịch năng lượng phụ thuộc lớn vào nguồn cung khoáng sản quan trọng đã qua tinh chế. Vấn đề là đến năm 2030, năng lực tinh chế toàn cầu sẽ tập trung chủ yếu ở quốc gia nào.
Theo dự báo từ Benchmark Mineral Intelligence và Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), đến năm 2030 Trung Quốc sẽ áp đảo phần lớn chuỗi tinh chế khoáng sản quan trọng.
Nước này được dự báo sẽ chi phối khâu tinh chế lithium, các nguyên tố đất hiếm, cobalt và than chì, qua đó nắm gần 60% tổng hoạt động tinh chế khoáng sản quan trọng tòa cầu. Năng lực chế biến tập trung giúp nước này tối ưu chi phí và nâng cao hiệu quả, nhưng cũng khiến rủi ro địa chính trị tăng lên với các doanh nghiệp ở khâu sau của chuỗi cung ứng như nhà sản xuất vật liệu pin, pin và xe điện.
Việc năng lực tinh chế tập trung vào một số ít quốc gia cũng khiến các nước đi sau khó chen chân giành thị phần nếu không sẵn sàng đầu tư vốn lớn để xây dựng và mở rộng nhà máy tinh chế, cùng hệ thống xử lý - tách chiết liên quan.
Tuy nhiên, nickel là một ngoại lệ khi Indonesia được dự báo sẽ nắm thị phần nickel tinh chế hơn 71,24% vào năm 2030 nhờ trữ lượng dồi dào, chi phí mở rộng cơ sở tinh chế thấp và lệnh cấm xuất khẩu quặng thô. Trong khi đó, Trung Quốc chỉ chiếm 6,24%, Nga 3,26%, còn nhóm “khác” gồm các quốc gia còn lại trên thế giới là 19,27%. Với vị thế này, Indonesia được dự báo có sức ảnh hưởng lớn tới mặt bằng giá nickel - vật liệu dùng trong sản xuất thép không gỉ và một số loại pin xe điện.
Khác với nhiều khoáng sản quan trọng khác, hoạt động tinh chế kim loại đồng phân tán hơn. Trung Quốc được dự báo chiếm thị phần 44,63%, trong khi nhóm “khác” đạt 40,99%, cho thấy năng lực tinh chế được phân bổ rộng hơn giữa nhiều quốc gia.`
Một số quốc gia cũng ghi nhận thị phần tinh chế khoáng sản quan trọng lớn nhưng quy mô vẫn khiêm tốn so với Trung Quốc. Mỹ được dự báo đạt thị phần tinh chế đất hiếm 5,13% vào năm 2030, trong khi thị phần của Trung Quốc là 86%. Phần Lan và Canada lần lượt đạt 5,87% và 5,73% ở coban, so với 71% của Trung Quốc.
-Đức Anh
