Liên quan vụ ngộ độc thực phẩm nghi là do vi khuẩn Salmonella sau khi ăn bánh mì, Sở Y tế TP.HCM cho biết tính đến ngày 10/11, đã ghi nhận tổng số 235 ca điều trị từ 13 bệnh viện...
Tính đến nay, Bệnh viện Nhân dân Gia Định điều trị 52 ca (8 ca ở chi nhánh 2), hiện đang điều trị nội trú 34 ca. Trong đó có 1 ca nặng nhập khoa Hồi sức tích cực, thở máy vì suy hô hấp do viêm phổi, nguyên nhân chính là bệnh nền. Ngoài ra có 1 ca vào viện ngày 5/11, cấy máu dương tính Salmonella, kháng sinh đồ nhạy kháng sinh đang điều trị.
Bệnh viện Quân Y 175 đã điều trị 131 ca. Trong đó, 23 ca đang điều trị nội trú, còn lại đã khỏi hoặc cho về điều trị ngoại trú, không còn ca nặng. Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh điều trị 26 ca (có 1 ca ở chi nhánh 2). Hiện còn 13 trường hợp đang tiếp tục điều trị nội trú tại khoa Tiêu hoá.
Bệnh viện Nhân dân 115 điều trị 1 ca, tình trạng nôn ói nhiều lần, đau quặn bụng, tiêu phân lỏng và sốt nóng lạnh 2 ngày nay. Cùng với đó, Bệnh viện Bình Dân điều trị 1 ca, đã ổn và đã xuất viện. Bệnh viện Mỹ Đức Tân Bình điều trị 1 ca là thai phụ 28 tuổi, thai 34 tuần 2 ngày, đang điều trị nội trú. Bệnh viện quốc tế Becamex điều trị 9 ca nội trú, chưa ghi nhận trường hợp nặng…
Chẩn đoán chung cho các ca bệnh này là nhiễm trùng - nhiễm độc do ăn uống. Tất cả bệnh nhân đều có yếu tố dịch tễ liên quan là đã ăn bánh mì tại cùng một tiệm. Phần lớn bệnh nhân khởi phát với các triệu chứng buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy, sốt, mệt mỏi, mức độ biểu hiện khác nhau. Kết quả xét nghiệm cho thấy bạch cầu và CRP tăng.
Theo Sở Y tế TP.HCM, dữ liệu lâm sàng và cận lâm sàng của hầu hết bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm sau ăn bánh mì đều phù hợp với tác nhân vi khuẩn đường ruột, nhiều khả năng là Salmonella.
Theo tìm hiểu, tiệm bánh mì gây ra hàng trăm ca ngộ độc trên có hai chi nhánh trên đường Nguyễn Thái Sơn (phường Hạnh Thông) và Lê Quang Định (phường Bình Lợi Trung). Cho đến nay, theo thông tin từ Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, quán bánh mì cóc này có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh do UBND quận Gò Vấp (cũ) cấp ngày 7/5/2020; Giấy xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm của Trung tâm Y tế dự phòng huyện Hóc Môn cũ.
Tại thời điểm kiểm tra cơ sở bánh mì tại 112A Nguyễn Thái Sơn, hộ kinh doanh đang tạm ngưng hoạt động, có 2 lao động thường xuyên. Các loại thực phẩm gồm chả lụa, thịt nguội, pate, trứng, rau, ớt, dưa leo… đều có hóa đơn chứng từ nguồn gốc rõ ràng... Đoàn kiểm tra đã tiến hành niêm phong các tủ đựng thực phẩm để phục vụ công tác xác minh và điều tra nguyên nhân vụ việc.
Theo các bác sĩ, vi khuẩn Salmonella có thể phát triển mạnh trong thực phẩm như pate, thịt nguội, rau củ muối. Đặc biệt, các cơ sở sản xuất thường làm patê nguyên khối, nghĩa là xay gan ra, cho thêm mỡ heo rồi hấp chín. Đây là quá trình thanh trùng, nhưng nếu thanh trùng không hết thì vi khuẩn chỉ chết khoảng 90%, sau khi để ra ngoài bảo quản không kỹ thì vi khuẩn lại có cơ hội phát triển.
Ngoài ra, gan chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng cao nên nếu bị nhiễm khuẩn thì vi sinh vật sẽ phát triển rất nhanh. Tương tự, vi khuẩn Salmonella phát triển mạnh trong các sản phẩm từ thịt, trứng, sữa, gia cầm và hải sản. Thịt gà, thịt heo, trứng sống, phô mai tươi, thậm chí cả rau sống/dưa leo rửa chưa kỹ đều có thể trở thành “ổ ấp” cho vi khuẩn.
Những món ăn được chế biến sẵn hoặc bảo quản ở nhiệt độ phòng như giò chả, thịt nguội, salad trộn, nhân thịt xào, nước sốt trứng… cũng là “điểm nóng” khiến Salmonella sinh sôi nhanh chóng. Vi khuẩn này có khả năng tồn tại lâu trong môi trường ẩm, bẩn hoặc trên bề mặt dụng cụ nhà bếp. Nếu dao, thớt, chén đĩa hoặc tay người chế biến không được rửa sạch, vi khuẩn có thể lây chéo từ thực phẩm sống sang thực phẩm chín.
ThS.BS. Võ Đăng Toàn, Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết triệu chứng ngộ độc Salmonella kéo dài vài ngày đến một tuần. Với người vốn khỏe mạnh, điều trị đúng cách bằng thuốc kháng sinh phù hợp, bù nước và điện giải, giảm triệu chứng, vài ngày sẽ hồi phục. Biến chứng nặng có thể xảy ra ở người già, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh nền.
TS.BS. Võ Hồng Minh Công, Phó giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cho biết thời điểm xuất hiện triệu chứng ngộ độc thực phẩm phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh, sức đề kháng cá nhân, lượng vi khuẩn ăn vào.
Người ăn nhiều vi khuẩn hoặc sức đề kháng yếu thường biểu hiện nặng trong 24 giờ đầu, còn người ăn ít hoặc sức đề kháng tốt thì biểu hiện nhẹ hơn. "Sau 4 - 5 ngày mà không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ thì thường không đáng lo ngại", bác sĩ Công trấn an.
Thực tế, thời tiết mưa ẩm, lũ lụt kéo dài dễ khiến lương thực, thực phẩm bị ôi thiu, mốc hỏng và nhiễm vi sinh vật gây bệnh. Khi hệ thống vận chuyển bị ách tắc, nguồn cung ứng thực phẩm tươi, sạch, an toàn càng trở nên khan hiếm. Đó là lý do sau các đợt mưa lũ, thường xuất hiện những vụ ngộ độc thực phẩm cũng như nhiều bệnh lây truyền qua đường ăn uống như tả do Vibrio cholerae, thương hàn do Salmonella, lỵ trực trùng do Shigella, bệnh than do Bacillus anthracis...
Nguồn nước sinh hoạt trong giai đoạn này cũng thường xuyên bị ô nhiễm, kéo theo nguy cơ mất an toàn đối với thực phẩm và đồ uống được sử dụng trong chế biến. Thêm vào đó, lương thực, thực phẩm gặp thời tiết mưa ẩm dễ bị ôi, thiu, mốc, hỏng, sinh độc tố có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Để phòng tránh, các bác sĩ khuyến cáo ăn chín uống sôi, không ăn đồ sống hoặc quá hạn sử dụng. Tách biệt thực phẩm sống và chín, đậy kín thức ăn, hâm nóng lại thức ăn thừa trên 70 độ C trước khi ăn. Nên bảo quản lạnh thực phẩm, không để quá hai giờ ở nhiệt độ thường. Rửa tay bằng xà phòng trước khi chế biến, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, giữ vệ sinh bếp và dụng cụ nấu nướng sạch sẽ.
Sử dụng thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được bảo quản đúng cách. Đến ngay cơ sở y tế khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như sốt, tiêu chảy, nôn ói, đau bụng... thay vì tự ý điều trị tại nhà.
Đặc biệt, các cửa hàng buôn bán thực phẩm chế biến sẵn phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo quản lạnh dưới 5 độ C. Người bán cần được tập huấn về an toàn vệ sinh, rửa tay sát khuẩn trước khi chế biến và trước khi ăn. Khi phát hiện thực phẩm có mùi lạ, cần ngừng sử dụng ngay.
-Hoài Phương
