Việt Nam đang bước vào một giai đoạn chuyển mình mang tính chiến lược, từ vai trò trung tâm sản xuất của khu vực hướng tới vị thế quốc gia dẫn dắt nền kinh tế sáng tạo.
Bà Sharon Toh, Phó Chủ tịch khu vực Nam Châu Á, Thái Bình Dương của Dassault Systèmes đã chia sẻ những nhận định sâu sắc về bước chuyển chiến lược của Việt Nam từ một trung tâm sản xuất sang quốc gia dẫn dắt nền kinh tế sáng tạo, vai trò của trí tuệ nhân tạo, cũng như cam kết đồng hành lâu dài của Dassault Systèmes tại thị trường Việt Nam.
SỰ KHỞI ĐẦU CỦA PHONG TRÀO KINH TẾ SÁNG TẠO TẠI VIỆT NAM
Theo bà Sharon Toh, Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt chiến lược quan trọng khi chuyển mình từ vai trò trung tâm sản xuất của khu vực sang mục tiêu trở thành quốc gia dẫn dắt nền kinh tế sáng tạo. Trong nhiều năm qua, đội ngũ kỹ sư của Việt Nam đã góp phần quan trọng vào chuỗi cung ứng toàn cầu trong các ngành điện tử, ô tô và nhiều lĩnh vực khác. Nhưng giờ đây, các công cụ được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI) có thể mở ra những cấp độ mới cho sự sáng tạo và đổi mới, tạo cơ hội để Việt Nam tiến lên vị thế dẫn dắt trên bản đồ đổi mới toàn cầu.
Nhận định về quá trình chuyển dịch này, bà Sharon Toh cho rằng lợi thế cạnh tranh của Việt Nam không chỉ nằm ở chi phí sản xuất, mà còn ở tốc độ phát triển và khả năng thích ứng. “Không giống như nhiều quốc gia khác trong khu vực, Việt Nam sở hữu lực lượng dân số trẻ, năng động và khát vọng vươn lên rất mạnh mẽ. Đây là nền tảng quan trọng để quốc gia này tăng tốc trong cuộc đua kinh tế sáng tạo.” bà nhấn mạnh.
Theo bà, khi Việt Nam đẩy nhanh tham vọng trong các lĩnh vực sản xuất tiên tiến, hàng không vũ trụ, giao thông, năng lượng và phát triển cơ sở hạ tầng quốc gia, yếu tố quyết định thành công không chỉ là đầu tư vào máy móc hay nhà xưởng. “Tương lai sẽ thuộc về những kỹ sư có thể tạo ra giá trị thông qua thiết kế dựa trên mô hình, hợp tác đa ngành, ra quyết định dựa trên mô phỏng và kỹ thuật được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo.” bà Sharon Toh chia sẻ.
TRÍ TUỆ NHÂN TẠO HIỆN LÀ ƯU TIÊN QUỐC GIA
Chính phủ Việt Nam đã xác định trí tuệ nhân tạo là ưu tiên chiến lược quốc gia. Tháng 6 năm 2025, Việt Nam đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, đưa ra các ưu đãi thuế cho các dự án trọng điểm trong lĩnh vực công nghệ, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, đồng thời thiết lập khung pháp lý nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Bà Sharon Toh đánh giá cao định hướng này, cho rằng cam kết đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn vào năm 2030 là tín hiệu rõ ràng cho thấy rằng Việt Nam đặt mục tiêu vươn lên chuỗi giá trị toàn cầu và trở thành quốc gia dẫn đầu về thiết kế, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Tiếp nối đà phát triển này, tập đoàn Dassault Systèmes đang tăng cường hợp tác với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Tập đoàn Dassault Systèmes mang đến công nghệ bản sao song sinh kỹ thuật số và chuyên môn toàn cầu để nâng cao năng lực cho lực lượng lao động, thúc đẩy sự hợp tác mạnh mẽ hơn giữa ngành công nghiệp và giới học thuật, và giúp định hướng quốc gia từ sản xuất sang nền kinh tế sáng tạo. Những nỗ lực của tập đoàn Dassault Systèmes đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ Bộ Tài chính, thể hiện qua các cuộc thảo luận cấp cao gần đây, thể hiện cam kết chung về đổi mới sáng tạo và phát triển nhân tài quốc gia.
XÂY DỰNG CƠ SỞ HẠ TẦNG SỐ CHO TƯƠNG LAI CỦA VIỆT NAM
Song song với chính sách, Việt Nam đang từng bước xây dựng nền tảng hạ tầng số cho giai đoạn phát triển tiếp theo. Việt Nam đang đặt nền móng vững chắc cho bước nhảy chiến lược này. Quỹ Phát triển Dữ liệu Quốc gia đã được thành lập, dành nguồn lực và đầu tư cho các lĩnh vực trọng yếu như trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, dữ liệu lớn và điện toán hiệu năng cao.
Bên cạnh dữ liệu, lộ trình phát triển cơ sở hạ tầng số quốc gia hướng đến việc triển khai rộng rãi mạng 5G, nâng cấp năng lực trung tâm dữ liệu và xây dựng các nền tảng hỗ trợ đầy đủ trải nghiệm bản sao song sinh kỹ thuật số vào năm 2030.
Tập đoàn Dassault Systèmes đang hợp tác với các cơ quan chính phủ để đưa nền tảng 3DEXPERIENCE của mình đến Việt Nam, qua đó triển khai các công cụ mô hình hóa, mô phỏng và ứng dụng công nghệ bản sao song sinh kỹ thuật số giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động và thúc đẩy đổi mới nhanh hơn.
Đồng thời, tập đoàn Dassault Systèmes đang hợp tác với các trường đại học trong nước để tăng cường kết nối giữa doanh nghiệp và học thuật, chuẩn bị lực lượng lao động thành thạo kỹ thuật số, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của tương lai.
AI HỖ TRỢ, CON NGƯỜI DẪN DẮT SÁNG TẠO
Trước những lo ngại về việc AI có thể thay thế vai trò của con người, bà Sharon Toh khẳng định AI là nhân tố tăng cường sức mạnh cho các kỹ sư. “Bằng cách tự động hóa các tác vụ thường ngày, AI giúp các kỹ sư thiết kế nhanh hơn, mô phỏng thông minh hơn, giải quyết những thách thức phức tạp và sáng tạo hơn,” bà nói. “Lực lượng lao động thế hệ kế tiếp của Việt Nam thông thạo các quy trình làm việc được hỗ trợ bởi AI sẽ không chỉ bắt kịp mà còn thiết lập tiêu chuẩn cho thiết kế, đổi mới và tính bền vững có giá trị cao trong mọi ngành.”
Bà cũng nhấn mạnh dù AI ngày càng mạnh mẽ, trí tuệ và sự sáng tạo của con người vẫn giữ vai trò trung tâm trong nền kinh tế sáng tạo. Đúng là AI có thể xử lý thông tin nhanh hơn, đưa ra những hiểu biết hiệu quả hơn và đẩy nhanh chu kỳ thiết kế, nhưng AI không thể tự quyết định đâu là những câu hỏi cần đặt ra ngay từ đầu. Trong thời điểm chuyển mình mạnh mẽ của Việt Nam hiện nay, việc đặt ra những câu hỏi đúng đắn lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Những đột phá sẽ đến từ các kỹ sư hiểu được nhu cầu trong nước, nắm bắt bối cảnh và hình dung ra các giải pháp bắt nguồn từ văn hóa và khát vọng của Việt Nam. Máy móc có thể hỗ trợ hành trình này, nhưng máy móc không thể khởi nguồn ra nó. Trực giác, khả năng phán đoán và sự sáng tạo của con người vẫn là những yếu tố không thể thay thế.
“Khi Việt Nam mạnh dạn đầu tư vào AI, cơ sở hạ tầng số và phát triển nguồn lực lao động, cần nhớ rằng AI giúp chúng ta tìm ra câu trả lời nhanh hơn, nhưng con người mới là người quyết định những câu hỏi nào sẽ định hình thập kỷ tới,” bà nói.
LỜI KÊU GỌI KIẾN TẠO TƯƠNG LAI SÁNG TẠO
Sự chuyển dịch của Việt Nam hiện nay không chỉ mang tính công nghệ, mà còn là một sự thay đổi văn hóa sâu rộng. Theo bà Sharon Toh, bằng cách ứng dụng công nghệ bản sao song sinh kỹ thuật số, kỹ thuật mô phỏng và thiết kế dựa trên trí tuệ nhân tạo, Việt Nam có thể định nghĩa lại ý nghĩa của cụm từ “Make in Vietnam.”
Các mối quan hệ đối tác và sáng kiến hợp tác có tác động lớn đang xây dựng một thế hệ kỹ sư sẵn sàng dẫn đầu toàn cầu. Với tốc độ phát triển, năng lượng trẻ trung và khát vọng thành công, Việt Nam có thể trở thành trung tâm thiết kế và kỹ thuật sáng tạo đẳng cấp thế giới.
Cùng với chính phủ, ngành công nghiệp và đội ngũ nhân tài, Dassault Systèmes cam kết đồng hành giúp Việt Nam xây dựng một tương lai nơi các kỹ sư không chỉ tham gia mà còn dẫn đầu đổi mới toàn cầu.
-Thu Hà
