Đây được xem là dấu mốc quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa quản lý khoa học công nghệ, đưa Việt Nam tiến gần hơn mô hình quản trị nghiên cứu dựa trên dữ liệu và chuẩn mực quốc tế...
Tại Lễ khai trương hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo thời gian thực ngày 27/11, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết muốn đổi mới khoa học công nghệ thì trước hết phải đổi mới cách quản lý, chuyển từ kiểm soát hành chính sang vận hành bằng dữ liệu.
Hệ thống mới giúp tăng chất lượng thẩm định, rút ngắn thời gian xét duyệt, hạn chế sai sót và đánh giá chính xác đóng góp của từng nhiệm vụ, qua đó hình thành thị trường nhiệm vụ khoa học công nghệ chuyên nghiệp.
Đây được xem là dấu mốc quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa quản lý khoa học công nghệ, đưa Việt Nam tiến gần hơn mô hình quản trị nghiên cứu dựa trên dữ liệu và chuẩn mực quốc tế.
Hệ thống do Việt Nam phát triển, có tính năng tương đương nền tảng của Hàn Quốc và Horizon Europe, có thể kết nối để đồng tài trợ với các quốc gia phát triển.
Bộ trưởng cho biết phần mềm sẽ tiếp tục được cải tiến theo chuẩn quốc tế và phù hợp thực tiễn Việt Nam.
Bộ trưởng đề nghị các nhà khoa học, hội đồng và cơ quan chủ trì tích cực sử dụng, phản hồi để hoàn thiện hệ thống, coi đây là công cụ không thể thiếu trong nghiên cứu. Hệ thống được kỳ vọng giúp Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) nâng chuẩn quản lý, phân tích dữ liệu tự động và vận hành minh bạch hơn.
Bộ trưởng kỳ vọng, hệ thống quản lý trực tuyến các nhiệm vụ khoa học công nghệ theo thời gian thực sẽ trở thành một chuẩn mực mới cho quản lý nghiên cứu tại Việt Nam, là ví dụ về chuyển đổi số thực chất, có quy trình, có dữ liệu, có chuẩn mực và có hiệu quả.
Đánh giá 309 đề tài được NAFOSTED ký kết lần này, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, đây là những đề tài đầu tiên được ký theo tinh thần của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025. Đó là, chuyển từ quản lý đầu vào sang quản lý đầu ra; từ quản lý hóa đơn chứng từ sang quản lý kết quả nghiên cứu; chuyển từ chi theo dự toán sang khoán chi.
Những đề tài này cũng vận hành theo hướng từ kết quả nghiên cứu do Nhà nước làm chủ sở hữu sang kết quả nghiên cứu thuộc về tổ chức nghiên cứu để mang đi thương mại hóa và nhóm nghiên cứu trực tiếp sẽ được hưởng ít nhất 30% kết quả thương mại hóa.
Đại diện cộng đồng khoa học, GS.TS Trần Đại Lâm, Viện trưởng Viện Khoa học Vật liệu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), cho biết NAFOSTED là “bà đỡ mát tay” của khoa học vật liệu. Mỗi năm, viện được giao 15–20 đề tài, tạo động lực để các nhóm vươn tới chuẩn mực quốc tế thông qua các công bố ISI/Scopus.
Ông đánh giá cao hệ thống quản lý trực tuyến do NAFOSTED triển khai, giúp giảm thủ tục và hỗ trợ nhà khoa học tập trung nghiên cứu. Từ trải nghiệm ở nhiều vị trí, người nộp hồ sơ, chuyên gia phản biện, thành viên hội đồng, ông khẳng định quy trình của Quỹ chuyên nghiệp, công bằng, khách quan và tiệm cận các quỹ hàng đầu thế giới.
Ông cũng ấn tượng với định hướng mở rộng hợp tác quốc tế và đào tạo nhân lực trẻ của NAFOSTED. Viện cam kết sử dụng hiệu quả, minh bạch nguồn lực từ Quỹ và tạo ra các sản phẩm khoa học đóng góp cho đất nước.
Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, ông Đào Ngọc Chiến, Giám đốc NAFOSTED, cho biết Quỹ sẽ nhanh chóng hoàn thiện hệ thống theo hướng mở, chuẩn hóa, kết nối quốc gia; sẵn sàng tích hợp chương trình, nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương theo tinh thần Điều 20 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025. Hệ thống sẽ vận hành an toàn, ổn định, minh bạch, lấy dữ liệu thời gian thực làm trung tâm cho quản lý, theo dõi và đánh giá vòng đời nhiệm vụ.
NAFOSTED sẽ đồng hành cùng nhà khoa học và cơ quan quản lý trong sử dụng hệ thống, coi nền tảng số không chỉ là công cụ mà là phương thức làm việc mới, hiệu quả và hiện đại hơn; đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với các bộ, ngành, địa phương để tiến tới xây dựng bản đồ số nhiệm vụ KHCN toàn quốc.
Trong khuôn khổ buổi lễ, các đại biểu đã ký hợp đồng giao nhiệm vụ đối với 309 đề tài nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng đã được phê duyệt.
-Hạ Chi
