Thị trường MA Việt Nam đang cho thấy sức bật khi vẫn giữ được đà ổn định và thu hút dòng vốn chiến lược trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động. Nền tảng pháp lý hoàn thiện và dư địa tăng trưởng rộng mở củng cố vị thế Việt Nam như một điểm đến đầu tư hấp dẫn…
Ngày 9/12, Diễn đàn Mua bán - Sáp nhập Doanh nghiệp Việt Nam 2025 (MA Vietnam Forum 2025) lần thứ 17 do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức dưới sự bảo trợ của Bộ Tài chính, với chủ đề “Vị thế mới - Vận hội mới”. Tại đây, các chuyên gia và nhà quản lý cùng chung nhận định rằng thị trường MA Việt Nam vẫn duy trì được sự ổn định đáng ghi nhận, trở thành điểm sáng hiếm hoi với dòng vốn chất lượng cao, trái ngược với gam màu trầm lắng của khu vực trong phần lớn năm 2025.
ĐIỂM SÁNG TỪ ỔN ĐỊNH VÀ SỰ TRỞ LẠI CỦA DÒNG VỐN CHIẾN LƯỢC
Phát chỉ đạo tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương nhấn mạnh: “Việt Nam nói chung, thị trường MA Việt Nam nói riêng, vẫn luôn được các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá là một thị trường an toàn, hấp dẫn, giàu tiềm năng. Các nhà đầu tư cả trong và ngoài nước vẫn đặt nhiều niềm tin vào tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam, cũng như tiềm năng và cơ hội của điểm đến đầu tư Việt Nam”.
Theo Thứ trưởng, trong bối cảnh những năm qua dòng đầu tư quốc tế có xu hướng thận trọng, thì giờ đây, khi kinh tế thế giới dần ổn định và kinh tế Việt Nam tăng trưởng cao, bền vững, các nhà đầu tư nước ngoài đang dần quay trở lại với các thương vụ trị giá hàng trăm triệu USD.
“Trong những năm gần đây, Việt Nam đã trở thành điểm đến chiến lược của nhiều tập đoàn lớn trên thế giới, là mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ cao, điện tử, bán dẫn, AI… Ngay trong lĩnh vực này, các hoạt động MA cũng đang diễn ra. Cả Nvidia và Qualcomm đều đã mua lại cổ phần từ các tập đoàn trong nước để triển khai các hoạt động RD và phát triển lĩnh vực AI tại Việt Nam. Trong bối cảnh dòng đầu tư toàn cầu vẫn đang chậm lại, đây là điều đáng ghi nhận”.
Theo số liệu từ KPMG, 10 tháng đầu năm 2025, Việt Nam ghi nhận 218 thương vụ với tổng giá trị đạt 2,3 tỷ USD. Dù hoạt động MA tại Đông Nam Á đối mặt với nhiều thách thức như thị trường tài chính thắt chặt và rủi ro địa chính trị, Việt Nam vẫn giữ được đà ổn định nhờ các thương vụ có tính chọn lọc cao.
Đáng chú ý, nhóm thương vụ quy mô lớn đã đóng góp gần 1 tỷ USD vào tổng giá trị giao dịch, phần lớn đến từ các nhà đầu tư quốc tế. Điều này cho thấy sức hút mạnh mẽ của các tài sản chất lượng cao và hoạt động ổn định tại Việt Nam. Sau mức đỉnh của năm 2024, quy mô giao dịch trung bình đã quay về mức 29,4 triệu USD, đưa thị trường trở về trạng thái cân bằng và sôi động hơn ở phân khúc trung cấp.
Theo ông Phạm Văn Hoành, Tổng Biên tập Báo Tài chính - Đầu tư, Trưởng Ban Tổ chức Diễn đàn, vị thế mới mở ra vận hội mới. Làn sóng MA sắp tới không chỉ là sự chuyển nhượng sở hữu, mà sẽ là động lực tái cấu trúc doanh nghiệp, nâng tầm quản trị, cải thiện năng suất và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong thập niên tới.
KHÔNG GIAN TĂNG TRƯỞNG RỘNG MỞ
Đi sâu hơn về triển vọng thị trường, các chuyên gia dự báo giai đoạn 2026 - 2027 sẽ chứng kiến những cú hích quan trọng nhờ sự hoàn thiện về khung khổ pháp lý và dư địa thị trường rộng mở.
Ở góc nhìn doanh nghiệp, ông Đặng Văn Thành, Chủ tịch Tập đoàn TTC, nhấn mạnh đến cơ hội khi Việt Nam đang hội tụ nhiều yếu tố hấp dẫn dòng vốn quốc tế, từ quy mô dân số 100 triệu dân, thị trường còn nhiều dư địa tăng trưởng đến hệ thống chính sách ngày càng hoàn thiện. Với sự cộng hưởng của Nghị quyết 68 cùng hiệu lực của Luật Đất đai và Luật Nhà ở, Việt Nam đã tạo nền tảng thuận lợi để thu hút mạnh mẽ các quỹ đầu tư nước ngoài.
Theo lãnh đạo TTC, trong năm qua Chính phủ đã thể hiện quyết tâm lớn thông qua nhiều biện pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư.
Một là, rà soát và tháo gỡ các điểm nghẽn để tạo điều kiện cho dòng vốn nước ngoài vào Việt Nam.
Hai là, nâng cao chất lượng công bố thông tin và chuẩn mực quản trị công ty, qua đó gia tăng sức hấp dẫn của doanh nghiệp Việt Nam trong mắt nhà đầu tư quốc tế.
Mặt khác, ông Tamotsu Majima, Giám đốc cấp cao của công ty RECOF Corporation (Nhật Bản), cho biết các nhà đầu tư Nhật Bản luôn theo đuổi tầm nhìn chiến lược dài hạn. “Một khi đã đưa ra quyết định, họ cam kết thực hiện đến cùng và hiếm khi rút lui khỏi khoản đầu tư”, ông chia sẻ.
Theo ông Majima, dòng vốn Nhật Bản vào Việt Nam có tính đa dạng cao, không chỉ đến từ các tập đoàn lớn mà còn từ các doanh nghiệp niêm yết quy mô trung bình và cả khối doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Các nhà đầu tư Nhật quan tâm đồng thời tới những ngành truyền thống lẫn các lĩnh vực công nghệ sáng tạo.
Ông Majima cho rằng Việt Nam còn dư địa lớn để thu hút FDI từ Nhật Bản. Hiện Thái Lan có khoảng 6.000 doanh nghiệp Nhật Bản hoạt động, trong khi Việt Nam mới chỉ hơn 2.000, cho thấy tiềm năng mở rộng vẫn rất đáng kể.
Dù vậy, thị trường MA vẫn đối mặt với thách thức, theo ông Đinh Thế Anh, Trưởng bộ phận Tài chính doanh nghiệp, KPMG Việt Nam, sự khác biệt lớn nhất trong các thương vụ MA hiện nay nằm ở kỳ vọng định giá. Ông cho rằng trong bối cảnh thị trường nhiều biến động, việc xác định “mức giá hợp lý” trở nên khó khăn, khiến khoảng cách giữa bên mua và bên bán ngày càng nới rộng.
Ở phía doanh nghiệp, người điều hành thường tin vào triển vọng tích cực trong vài quý tới hoặc 2–3 năm tiếp theo, kỳ vọng biên lợi nhuận tăng hoặc tốc độ tăng trưởng có thể đạt 20–30%. Nhưng ở góc nhìn của bên mua, họ lại lo ngại rủi ro thị trường có thể khiến doanh thu giảm mạnh hoặc lợi nhuận đi xuống. Chính sự khác biệt trong nhận thức này tạo ra “khoảng cách về định giá”, khiến nhiều thương vụ khó đi đến thống nhất.
Thực tế 2–3 năm gần đây cho thấy sự bất định của thị trường đã khiến khoảng cách này trở nên quá lớn, làm quá trình đàm phán kéo dài và việc “khớp lệnh” trở nên khó khăn.
Để thu hẹp khoảng cách, theo ông Thế Anh, doanh nghiệp cần thuyết phục nhà đầu tư bằng dữ liệu tăng trưởng thực tế theo tháng trong suốt 24 - 36 tháng, từ tốc độ mở rộng, chi phí thu hút khách hàng cho đến hiệu quả từng mảng kinh doanh. Khi các con số đủ thuyết phục và phản ánh rõ xu hướng tăng trưởng, khả năng đạt được mức giá đồng thuận sẽ cao hơn.
Năm nay, Ban Tổ chức tiếp tục vinh danh các Thương vụ MA tiêu biểu và các Tổ chức tư vấn MA xuất sắc năm 2024-2025, do Hội đồng Bình chọn độc lập đánh giá. Song song với đó là Triển lãm và Kết nối đầu tư, nhằm gia tăng cơ hội hợp tác, mở rộng mạng lưới và tìm kiếm đối tác chiến lược.
-Minh Huy
