Sáng ngày 23/12, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA) phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Công ty Cổ phần Tổ hợp Truyền thông Việt Nam Đầu Tư tổ chức Hội thảo với chủ đề “Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong kỷ nguyên số”, tập trung thảo luận các giải pháp then chốt nhằm củng cố hệ thống phòng thủ số, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng bền vững và hội nhập toàn cầu…
Trong kỷ nguyên số hiện nay, an ninh tài chính đã trở thành một bộ phận cấu thành trực tiếp, không thể tách rời của an ninh quốc gia. Hệ thống tài chính - ngân hàng cùng hạ tầng dữ liệu số không chỉ là động lực phát triển kinh tế mà còn trở thành mục tiêu trọng yếu của các loại tội phạm công nghệ cao.
Thực tế cho thấy, những hành vi xâm nhập, thao túng dữ liệu và chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng hiện đang diễn biến phức tạp với tính chất xuyên biên giới và trình độ tinh vi vượt trội. Điều này không chỉ gây ra những tổn thất kinh tế cục bộ mà còn trực tiếp tác động tiêu cực đến niềm tin công chúng, sự ổn định xã hội và chủ quyền quốc gia trên môi trường số.
Phát biểu tại hội thảo, Trung tướng Nguyễn Minh Chính - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia nhận định, nhiệm vụ cấp thiết đặt ra là phát triển phải đi đôi với bảo đảm an ninh, an toàn. An ninh tài chính trong kỷ nguyên số không chỉ là câu chuyện kỹ thuật hay nghiệp vụ, mà là vấn đề gắn trực tiếp với niềm tin của người dân, sự ổn định của thị trường và an ninh, an toàn của nền kinh tế quốc gia.
Trên phương diện quản lý nhà nước và thực tiễn vận hành hệ thống thanh toán quốc gia, ông Phan Thái Dũng - Phó Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết trong thời gian qua, ngành Ngân hàng là một trong những ngành tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số, đổi mới về công nghệ, dịch vụ và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng về chất lượng và tiện ích dịch vụ ngân hàng điện tử.
Các tổ chức tín dụng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán đã ứng dụng các công nghệ nền tảng của cách mạng công nghiệp 4.0 như: điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, tự động hoá bằng robot, big data vào hỗ trợ các hoạt động quản trị ngân hàng, phân tích dữ liệu, chăm sóc tư vấn khách hàng, mang lại cho khách hàng những trải nghiệm dịch vụ dễ dàng, thuận tiện và đáp ứng yêu cầu giao dịch 24/7.
Nhiều ngân hàng đạt tỷ lệ trên 95% giao dịch thực hiện trên kênh số. Hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử xử lý bình quân hơn 41 triệu giao dịch/ngày. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng xử lý giá trị giao dịch thanh toán bình quân hơn 1,55 triệu tỷ đồng/ngày. Công nghệ ngân hàng được đầu tư đổi mới đồng bộ theo thông lệ quốc tế.
Song song với đó, ngành Ngân hàng đã chú trọng đến công tác an ninh, an toàn hệ thống thông tin để bảo đảm phát triển bền vững. 100% tổ chức tín dụng đã xây dựng chiến lược, quy định nội bộ và đầu tư giải pháp kỹ thuật bảo vệ hệ thống công nghệ thông tin.
Trong bối cảnh tội phạm mạng ngày càng tinh vi, nguy cơ từ tấn công có chủ đích, chuỗi cung ứng, bên thứ ba và lừa đảo trực tuyến tiếp tục gia tăng, Ngân hàng Nhà nước khẳng định bảo đảm an ninh mạng là nhiệm vụ trọng tâm, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, tổ chức tài chính và lực lượng chuyên trách để bảo vệ an toàn hệ thống ngân hàng và quyền lợi khách hàng.
Trong phần tham luận với chủ đề “Bảo vệ an ninh tài chính quốc gia trong trong kỷ nguyên số yêu cầu cấp thiết và giải pháp chính”, ông Nguyễn Đình Thắng - Chủ tịch Trung tâm Hội đồng quản lý tài sản số cho rằng, sự phát triển nhanh của tài sản số, sàn giao dịch tiền mã hóa và fintech đang làm thay đổi sâu sắc nền kinh tế, đồng thời gia tăng rủi ro đối với an ninh tài chính quốc gia. Hệ thống tài chính - ngân hàng giữ vai trò “hệ tuần hoàn máu” của nền kinh tế; mọi gián đoạn hay bị thao túng đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến ổn định vĩ mô.
Ông Nguyễn Đình Thắng khẳng định, để bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, cần hoàn thiện pháp luật về tài sản số, an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân; quy định rõ trách nhiệm bảo mật của ngân hàng, fintech và trung gian thanh toán; tăng chế tài xử lý vi phạm. Song song, phải tăng cường an ninh mạng ngành tài chính - ngân hàng, ứng dụng công nghệ mới, nâng cấp hạ tầng thanh toán và nâng cao nhận thức của người dân.
Trong khuôn khổ Hội thảo, Đề án “Bảo vệ An ninh Tài chính Quốc gia trong Kỷ nguyên Số” giai đoạn 2026-2030 cũng chính thức được khởi động. Đánh dấu bước chuyển quan trọng từ nhận thức sang hành động, từ cảnh báo sang thiết lập cơ chế phòng vệ chủ động, dài hạn cho hệ thống tài chính - ngân hàng Việt Nam.
Đề án hướng tới việc thiết lập cơ chế phối hợp liên ngành đồng bộ giữa khối quản lý nhà nước, lực lượng chuyên trách an ninh mạng và các định chế tài chính - công nghệ. Sự hiệp lực này nhằm tối ưu hóa khả năng nhận diện rủi ro từ sớm và thiết lập hệ thống phản ứng nhanh trước các hành vi gian lận kỹ thuật số.
Bằng việc tập trung bảo vệ hạ tầng dữ liệu và huyết mạch dòng tiền, Đề án hướng tới xây dựng một hệ sinh thái an toàn, tin cậy, là nền tảng để hình thành hệ thống bảo mật an ninh tài chính vững chắc, thúc đẩy tiến trình hội nhập và phát triển bền vững của quốc gia trong bối cảnh mới.
-Bảo Châu
